Vai trò của tầng ozon là gì? Con người cần làm gì để bảo vệ tầng ozon

Chu Văn An

Như các bạn đã biết, tầng ozone có vai trò cực kỳ quan trọng đối với các sinh vật sống trên Trái đất vì nó có khả năng hấp thụ 97 – 99% tia cực tím có hại do mặt trời phát ra. Tuy nhiên, do tác động của con người, tầng ozone hiện đã bị thủng. Vậy tầng ozone là gì? Vai trò của tầng ozon là gì? Nguyên nhân gây ra lỗ thủng tầng ozon là gì? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

Tầng ozone là gì?

Khái niệm tầng ozon là gì?

– Tầng ozon là tầng sâu ở độ cao 25 ​​- 30 km trong tầng bình lưu bao quanh Trái đất, chứa một lượng lớn khí ozon. Lớp khí này bảo vệ Trái đất khỏi hầu hết các bức xạ cực tím có hại đến từ Mặt trời.

Tầng ozon nằm ở tầng bình lưu bao quanh Trái Đất

– Khí ozon được tạo ra do tác động của tia cực tím lên các phân tử oxy. Nó là một dạng oxy đặc biệt có ba nguyên tử oxy và được hình thành bởi một số loại bức xạ hoặc phóng điện làm phân tách hai nguyên tử trong phân tử oxy, sau đó kết hợp lại với các phân tử oxy khác để tạo thành ozone (O3).

Khí ozon có 3 nguyên tử oxi

– Có 2 loại ozon: ozon có lợi và ozon có hại. Ozone có lợi được sản xuất tự nhiên ở tầng bình lưu phía trên. Ôzôn có hại là kết quả của phản ứng hóa học giữa oxit nitơ và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi do con người tạo ra. Nó còn được gọi là ozone tầng đối lưu hoặc ozone tầng mặt đất.

Vai trò của tầng ozon

Như chúng ta đã biết, ánh nắng mặt trời chứa rất nhiều tia có hại. Ví dụ:

• Tia cực tím làm tổn thương cấu trúc tế bào, gây cháy nắng và tổn thương da.
• Tia UVA (sóng dài) gây lão hóa da và tia UVB (sóng ngắn) gây bỏng.
• Tia UVC là nguyên nhân gây ung thư da và đục thủy tinh thể ở mắt.

Ánh nắng chứa nhiều tia có hại

Nếu những tia này chiếu thẳng vào người sẽ rất nguy hiểm. Và tầng ozone với khả năng hấp thụ hầu hết các tia có hại trong ánh sáng mặt trời, là lá chắn bảo vệ cho con người cũng như hệ sinh thái thực vật, động vật.

Nguyên nhân gây ra lỗ thủng tầng ozone là gì?

Nguyên nhân gây ra lỗ thủng tầng ozon là gì?

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, tầng ozone bị hư hại chủ yếu do các hoạt động của con người, bao gồm:

– Sản xuất tủ lạnh, điều hòa: Trong hệ thống đường ống khép kín của tủ lạnh có dung dịch freon. Dung dịch này có thể bay hơi thành khí và bay thẳng tới tầng ozone, phá vỡ cấu trúc của tầng này và làm giảm nồng độ của khí ozone.

– Sự giải phóng quá mức khí clo và khí brom từ các hợp chất nhân tạo như CFC, halon, Methyl chloroform, Carbon tetrachloride, Hydro-chlorofluorocarbons, Hydrobromofluorocarbons và methyl bromide làm suy giảm tầng ozone.

Khí CFC gây tổn hại tầng ozon

– Bụi và hóa chất sinh ra từ hoạt động của các phương tiện giao thông, khu công nghiệp hóa chất như NO, NO2… cũng có tác động tiêu cực đến tầng ozone.

Ngoài ra, các hiện tượng tự nhiên, điển hình là núi lửa phun trào cũng là nguyên nhân tác động tiêu cực đến tầng ozone.

Hậu quả của việc suy giảm tầng ozon

1. Đối với con người

Tầng ozon bị suy giảm tạo điều kiện cho các tia có hại từ mặt trời có cơ hội tiếp xúc với da, gây ung thư da, hình thành các khối u ác tính, tiếp xúc với mắt sẽ gây ra các bệnh về mắt.

2. Đối với hệ thực vật

Làm giảm khả năng sinh trưởng, sinh sản và chứa đựng chất dinh dưỡng ở cây trồng.

3. Đối với hệ sinh thái biển

Bức xạ tia cực tím ảnh hưởng đến giai đoạn phát triển của tôm, cua, cá, động vật lưỡng cư và nhiều loài động vật khác. Nó cũng ảnh hưởng đến sinh vật phù du, là nền tảng của lưới thức ăn dưới nước.

4. Ảnh hưởng đến nhiều loại vật liệu

Bức xạ tia cực tím làm suy giảm các vật liệu như nhựa, gỗ, vải, cao su, v.v.

Con người cần làm gì để bảo vệ tầng ozon?

Xuất phát từ những lý do nêu trên, chúng ta cần thực hiện các giải pháp sau để bảo vệ tầng ozone:

– Hãy ngừng ngay việc sản xuất và sử dụng hóa chất freon vì đây là nguyên nhân chính làm suy giảm tầng ozone.

– Hạn chế sử dụng năng lượng hạt nhân, đồng thời, cơ quan có thẩm quyền cần xử lý nghiêm các khu công nghiệp, nhà máy thải khí độc hại ra môi trường.

– Giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho mọi người hạn chế, ngăn chặn những hành động xấu làm suy giảm tầng ozon.

Nếu lỗ thủng tầng ozone ngày càng lớn, lượng tia cực tím tới Trái đất sẽ tăng lên. Điều này không chỉ gây hại cho sức khỏe con người mà sự sống của các loài động, thực vật cũng bị đe dọa. Chính vì vậy ngay từ bây giờ chúng ta hãy cùng nhau chung tay bảo vệ tầng ozone.

Để xem thêm nhiều bài viết hay và hữu ích, vui lòng truy cập website labvietchem.com.vn và theo dõi.

Xem thêm:

• Điều kiện xảy ra ăn mòn điện hóa và cách phòng ngừa hiệu quả
• Nguyên tử là gì? Hướng dẫn giải một số bài tập minh họa về nguyên tử