Tranzito là gì? Ký hiệu transistor – Cách xác định chân c và e của transistor

Chu Văn An

bóng bán dẫn Hoặc một bóng bán dẫn là gì? Ký hiệu bóng bán dẫn? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của Transistor? Làm thế nào để xác định chân bóng bán dẫn? Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc tìm hiểu loại linh kiện điện tử này, hãy cùng Labvietchem theo dõi bài viết dưới đây nhé.

Transistor là gì?

Transistor là gì?

Bóng bán dẫn hoặc bóng bán dẫn là một loại linh kiện điện tử bán dẫn hoạt động được sử dụng làm bộ khuếch đại hoặc thành phần khóa điện tử. Vì Transistor có khả năng đáp ứng nhanh và chính xác nên được sử dụng cho nhiều ứng dụng như mạch khuếch đại, điều chỉnh điện áp, dao động và điều khiển tín hiệu.

Ký hiệu bóng bán dẫn

Ký hiệu trên thân Transistor ở một số nước

– Ở Nhật Bản: Transistor thường được ký hiệu là A…, B…, C…, D… Ví dụ: A564, B733, C828, D1555. Các bóng bán dẫn ký hiệu A và B là các bóng bán dẫn chuyển tiếp PNP, các bóng bán dẫn ký hiệu C và D là các bóng bán dẫn ngược NPN. Các bóng bán dẫn A và C thường có công suất nhỏ và tần số hoạt động cao, trong khi các bóng bán dẫn B và D thường có công suất lớn và tần số hoạt động thấp.

– Ở Mỹ: Ký hiệu cho bóng bán dẫn ở Mỹ là 2N… Ví dụ: 2N3055, 2N4073…

– Ở Trung Quốc: Transistor thường bắt đầu bằng số 3, theo sau là hai chữ cái, ví dụ 3CP25, 3AP20,…..Chữ đầu tiên chỉ loại bóng, cụ thể chữ A và B là bóng tiến, C và D là bóng lùi. Chữ tiếp theo chỉ đặc điểm, cụ thể X và P là ống âm thanh, A và G là ống tần số cao. Những con số sau đây cho biết thứ tự sản phẩm.

Cấu trúc của bóng bán dẫn

Transistor bao gồm ba lớp bán dẫn nối với nhau tạo thành hai lớp tiếp xúc P – N. Nếu lắp theo thứ tự PNP, chúng ta sẽ có một bóng bán dẫn thuận và nếu lắp theo thứ tự NPN, chúng ta sẽ có một bóng bán dẫn ngược. Về cấu tạo, bóng bán dẫn tương đương với hai điốt mắc ngược chiều nhau.

– Ba lớp bán dẫn sẽ được nối thành ba cực, trong đó cực đế ký hiệu là B. Lớp bán dẫn B này rất mỏng và có nồng độ tạp chất thấp.

– Hai lớp bán dẫn bên ngoài được nối với nhau tạo thành bộ phát E – Emitter và bộ thu (collector) viết tắt là C – Collector. Vùng bán dẫn E và C có cùng loại chất bán dẫn nhưng có kích thước và nồng độ tạp chất khác nhau. Đó là lý do tại sao chúng ta không thể hoán đổi vị trí của họ.

Phân loại Transistor

Có những loại Transistor nào?

1. Transistor loại NPN

NPN là một linh kiện điện tử được chế tạo từ sự kết nối của một chất bán dẫn tích điện dương giữa hai chất bán dẫn tích điện âm. Trong đó N – Negative là cực âm và P – Positive là cực dương. Loại linh kiện này chủ yếu được sử dụng cho bộ khuếch đại, cuộn cảm hoặc công tắc trong ngành điện tử và làm cổng kỹ thuật số trong điện tử kỹ thuật số.

Với bóng bán dẫn loại NPN, cần có điện áp kích hoạt để bóng bán dẫn hoạt động hoặc dẫn điện.

2. Transistor loại PNP

Bóng bán dẫn PNP là linh kiện điện tử lưỡng cực được tạo thành từ hai chất bán dẫn. Nó là lớp bán dẫn pha tạp loại N, đóng vai trò là lớp nền giữa hai lớp bán dẫn pha tạp loại P. Loại này được kích hoạt khi bộ phát được nối đất và bộ thu được nối với nguồn điện.

Cả hai bóng bán dẫn NPN và PNP đều có 3 chân E (emitter), B (Base) và C (Collector – Collector). Ngoài ra còn có một số loại Transistor khác như: Transistor tiếp giáp lưỡng cực (BJT), Transistor hiệu ứng trường, UJT (Transistor đơn cực),…

Nguyên lý hoạt động của Transistor

Nguyên lý hoạt động của Transistor

Nguyên lý hoạt động của Transistor rất đơn giản: Khi đặt một điện áp một chiều vào chân điện áp kích hoạt (B), hai chân E – C sẽ được nối như một dây dẫn thông thường.

Chúng tôi cung cấp nguồn một chiều UCE cho cực dương C và cực âm E. Nguồn điện một chiều UBE đi qua công tắc và hạn chế dòng điện đến cực dương B và cực âm E. Khi công tắc mở, không có dòng điện nào chạy qua hai cực C và E, nghĩa là dòng điện IC = 0 vì các electron và lỗ trống không thể đi qua tiếp giáp PN để tạo thành dòng điện.

Khi đóng công tắc, dây nối P – N được phân cực thuận, dòng điện chạy từ nguồn dương UBE qua công tắc, qua điện trở giới hạn dòng điện, sau đó qua dây nối BE tới cực âm và tạo ra dòng điện IB. Do lớp bán dẫn P ở cực B rất mỏng và nồng độ pha tạp thấp nên số electron tự do từ lớp bán dẫn N của cực E đi qua lớp tiếp giáp với lớp bán dẫn P của cực B sẽ lớn hơn rất nhiều so với số lỗ trống. Một phần nhỏ các electron đó sẽ thay thế các lỗ trống để tạo thành dòng IB. Dưới tác dụng của điện áp UCE, hầu hết các electron sẽ bị hút về cực C. Khi dòng IB xuất hiện thì dòng IC (mạnh hơn dòng IB rất nhiều lần) cũng chạy qua dây nối CE và làm cho bóng đèn phát sáng. Điều này chứng tỏ dòng điện IC phụ thuộc hoàn toàn vào dòng IB theo công thức.

IC = β.IB

Trong đó

• IC: Dòng điện chạy qua kết nối CE.
• IB: Dòng điện chạy qua mối nối BE.
• Β: Hệ số khuếch đại của Transistor.

Cách nhận biết chân Transistor

Cách xác định chân C và chân E của Transistor

Bước 1: Xác định chân B của Transistor

Transistor có 3 chân, bạn chỉ cần đo 2 chân bất kỳ để xác định chân còn lại vì có 2 phép thử khiến kim đồng hồ chuyển động. Điều này sẽ giúp bạn xác định chân B.

Bước 2: Xác định Transistor thuận và ngược

– Đặt một thước đo vào chân B đã xác định ở bước 1 và thước đo còn lại vào một trong hai chân. Nếu đầu dò 1 màu đỏ thì đây là bóng bán dẫn loại NPN và đầu dò 1 màu đen thì đó là bóng bán dẫn loại PNP.

Bước 3: Xác định chân E – C của Transistor

Đặt cực dương vào chân mà bạn nghi ngờ là chân C, thanh âm nối với chân E, nghĩa là chân còn lại sẽ là chân B như đã xác định ở trên. Sau đó dùng ngón tay nối B và C. Nếu kim đi lên tức là chốt C nghĩa là nghi ngờ của bạn là đúng, còn nếu kim không đi lên tức là nghi ngờ của bạn sai, bạn cần thử lại.

Ngoài ra, các chân E, C, B của Transistor có thể xác định bằng cách xác định như sau:

– Thông thường, đối với các Transistor có công suất nhỏ thì thứ tự chân C và chân B sẽ tùy thuộc vào nước sản xuất, nhưng điểm chung của tất cả là chân E luôn ở bên trái, các chân còn lại sẽ được bố trí như sau:

+ Ở Nhật: Ví dụ Transistor C828, A564,…chân giữa là C và chân phải là B.

+ Ở Trung Quốc: Chân giữa là B và chân phải là C.

Đối với các Transistor giả thì việc xác định này là không chính xác và chúng ta phải dùng đồng hồ vạn năng để xác định.

– Đối với các Transistor công suất lớn, đa phần chân trái là chân B, chân giữa là C và chân phải là E.

Trên đây là một số thông tin về bóng bán dẫn mà LabTrường Chu Văn An muốn chia sẻ tới bạn đọc. Với những thông tin này hy vọng các bạn đã có thêm những kiến ​​thức hữu ích về bóng bán dẫn. Và để xem thêm nhiều bài viết hay và hữu ích khác các bạn vui lòng truy cập trực tiếp website labvietchem.com.vn.

Xem thêm:

• Stator và rotor là gì? Tìm hiểu chi tiết cấu tạo và nguyên lý hoạt động
• vết nứt là gì? Phần mềm Crack phổ biến hiện nay