Chu Văn An
Nội dung bài viết
Khử trùng là gì? Có những phương pháp khử trùng nào? Có sự khác biệt nào giữa khử trùng, thanh trùng, khử trùng và ức chế vi sinh vật không? Đó là câu hỏi mà rất nhiều người đã gửi tới Labvietchem trong thời gian gần đây. Và hôm nay, chúng tôi sẽ giúp bạn giải quyết những câu hỏi này trong bài viết dưới đây. Hãy cùng tìm hiểu ngay bây giờ.
Khử trùng là gì?
Khử trùng là gì? Khái niệm khử trùng
Khử trùng có nghĩa là tiêu diệt tất cả các vi sinh vật, thậm chí cả bào tử và vô hiệu hóa virus hoặc loại bỏ hoàn toàn chúng khỏi vật thể cần khử trùng.
Phương pháp khử trùng
Cách 1: Tiệt trùng bằng hơi nước
– Tiệt trùng bằng hơi nước là phương pháp được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, sử dụng nồi hấp.
– Sau khi được gia nhiệt đến nhiệt độ tối thiểu 121 độ C, hơi nước sẽ được bơm vào buồng hấp tạo áp suất và nhiệt độ cao. Nhiệt ẩm và áp suất cao sẽ làm biến tính các đại phân tử, chủ yếu là protein, khiến vi sinh vật không thể nhân lên và bị tiêu diệt hoàn toàn.
– Sau khi được tiệt trùng, sản phẩm sẽ được đưa ra khỏi buồng hấp. Hơi nước trong quá trình hoạt động cũng được loại bỏ hoàn toàn nhờ việc giảm từ từ áp suất của buồng hấp. Giải phóng hơi nước dưới áp suất âm, đồng thời làm mát vật phẩm bên trong.
– Với phương pháp này, vi sinh vật sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn nếu sử dụng đúng cách. Đối với vi sinh vật có kháng thể mạnh thì cần tăng nhiệt độ và thời gian.
Cấu tạo của nồi hấp
Cách 2: Tiệt trùng bằng nhiệt độ
+> Tiệt trùng bằng khí nóng khô
– Phương pháp này xuất hiện trước khi phương pháp nhiệt ẩm ra đời và quá trình thực hiện cũng mất nhiều thời gian hơn. Phương pháp này sử dụng lò khử trùng.
– Sử dụng không khí nóng cưỡng bức để tăng tốc độ truyền nhiệt cho vi sinh vật. Sau đó giảm nhiệt độ và thời gian cần thiết để tiêu diệt vi sinh vật. Nhiệt độ càng cao thì thời gian khử trùng càng ngắn. Nguyên tắc này giúp giảm tác động của nhiệt lên thực phẩm.
– Các mặt hàng chịu nhiệt như bột, đồ thép thường sử dụng phương pháp này.
+> Khử trùng bằng cách đốt
Các vật kim loại được đốt bằng cồn. Mặc dù khử trùng có hiệu quả cao nhưng phương pháp này có khả năng làm hỏng dụng cụ.
Cách 3: Phương pháp Tyndalization
– Đây là phương pháp khá lạc hậu, tốn thời gian, được đặt theo tên nhà vật lý Tyndall.
– Đun sôi nước khoảng 20 phút ở áp suất khí quyển, để nguội và ủ trong 1 ngày. Thực hiện 3-4 lần để giảm mức độ hoạt động của vi khuẩn. Phương pháp này không hiệu quả với prion.
Cách 4: Tiệt trùng bằng hạt thủy tinh
– Đun nóng các hạt thủy tinh dẫn điện đến 250 độ C rồi nhúng dụng cụ vào các hạt này để loại bỏ các chất ô nhiễm bám trên chúng.
– Đến năm 1977, FDA và CDC không cho phép sử dụng phương pháp này nhưng vẫn được sử dụng ở Châu Âu và Israel.
Cách 5: Tiệt trùng bằng nhiệt ẩm
– Phương pháp sử dụng hơi nước căng và bão hòa ở nhiệt độ trên 100 độ C. Đối với những đồ bị nhiễm vi sinh vật, nhiệt độ thường được duy trì ở khoảng 120 độ C.
– Có 2 cách thực hiện: Đun sôi và dùng nồi đun sôi.
+ Đun sôi: Do nhiệt độ không cao nên không thể tiệt trùng tuyệt đối.
+ Sử dụng nồi luộc: Sử dụng nồi hấp kèm nồi sôi: Ngăn dưới chứa đầy nước, ngăn trên xếp các dụng cụ, nắp có vít bắt vít chặt vào thành nồi và phía trên có van xả hơi. Phương pháp này có thể tiêu diệt bào tử nhưng khó kiểm soát nhiệt độ. Đồng thời, nó chỉ có thể hấp được một số dụng cụ và có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.
Cách 6: Tiệt trùng bằng bức xạ
– Tiệt trùng bằng bức xạ sử dụng chùm tia điện tử, tia X, tia gamma hoặc chiếu xạ các hạt nguyên tử để tiêu diệt vi sinh vật.
+ Bức xạ không ion hóa: Sử dụng tia UV, khá hiệu quả trong môi trường không có bụi.
+ Chiếu xạ ion: Chiếu xạ tia gamma xuyên thấu, thường được sử dụng với các dụng cụ, băng quấn đựng trong túi đóng gói sẵn, chỉ katgut và các dụng cụ nhạy cảm với ethyleneoxide và nhiệt độ. Khi thực hiện phương pháp này, người thực hiện cần phải trang bị bảo hộ lao động.
Khử trùng bằng bức xạ sử dụng chùm tia điện tử, tia X và tia gamma
Cách 7: Khử trùng bằng ethyleneoxide và formaldehyde
Phương pháp dùng ethyleneoxid để diệt vi sinh vật. Tuy nhiên, đây là chất độc nên bạn cần phải hết sức cẩn thận.
Cách 8: Phương pháp lọc vô trùng
Phương pháp này được sử dụng để khử trùng dược phẩm và các dung dịch protein không ổn định trong chế biến thuốc. Màng lọc vi sinh có kích thước lỗ 0,22 nm có thể lọc được hầu hết các vi sinh vật, ngoại trừ một số loài vi khuẩn tụ cầu.
Sử dụng màng lọc vô trùng
Phân biệt giữa khử trùng, thanh trùng, ức chế vi sinh và sát trùng
– Khử trùng là quá trình tiêu diệt và loại bỏ hoàn toàn các vi sinh vật sống trong một môi trường hoặc vật thể cụ thể.
– Thanh trùng là phương pháp sử dụng nhiệt độ để ngăn chặn hoạt động của vi sinh vật gây bệnh trong chất lỏng. Nhiệt độ khử trùng cao hơn nhiệt độ thanh trùng.
– Ức chế vi sinh vật là sự ức chế sự nhân lên của vi sinh vật trong mọi điều kiện bằng nhiều phương pháp phức tạp như chiếu tia UV. Tuy nhiên, điều này có thể không hiệu quả lắm vì nhiều sinh vật bị bất hoạt ngược đôi khi có thể tự tái sinh trong điều kiện thích hợp.
– Khử trùng là phương pháp sử dụng hóa chất dạng lỏng (không đủ tiêu chuẩn dùng trong khử trùng) để tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh. Với các loại thuốc sát trùng thông thường, rất khó để tiêu diệt bào tử vi khuẩn và vi sinh vật bằng lớp phủ kháng thuốc.
Bài viết trên có lẽ đã cung cấp khá đầy đủ thông tin liên quan đến khử trùng, khử trùng là gì? phương pháp khử trùng hiệu quả. Hy vọng nó sẽ hữu ích cho bạn. Nếu có thắc mắc gì thêm, bạn có thể liên hệ với chúng tôi tại website labvietchem.com.vn để được giải đáp tốt nhất.
Xem thêm:
- Vi sinh vật là gì? Phân loại và ứng dụng vi sinh vật trong thực tế
- Sử dụng Trietanolamine như thế nào để đảm bảo an toàn?
Nội dung được phát triển bởi đội ngũ truongchuvananhue.edu.vn với mục đích chia sẻ và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 0000 hoặc email: hotro@truongchuvananhue.edu.vn