Nội dung bài viết
Cầu dao và cầu chì là hai thiết bị điện quen thuộc trong hệ thống điện gia đình có cùng chức năng ngăn chặn dòng điện quá tải nhằm hạn chế cháy nổ đường dây. Tuy nhiên, hai thiết bị này rõ ràng khác nhau về nguyên lý hoạt động cũng như ứng dụng thực tế. KTH Electric sẽ giúp bạn so sánh chi tiết cầu dao và cầu chì trong bài viết sau.
Khái niệm về cầu chì và cầu dao
Tìm hiểu về cầu chì
Cầu chì là thiết bị ngắt điện tự động nhằm bảo vệ các bộ phận của hệ thống như dây dẫn, thiết bị điện, động cơ điện, mạch điều khiển khỏi sự cố quá tải. Cầu chì được tích hợp trong hệ thống điện và thường được lắp đặt phía sau nguồn điện chính và trước các bộ phận của mạch điện.

Cầu chì hoạt động dựa trên đặc tính điện và nhiệt cụ thể của vật liệu dẫn nhiệt trong thiết bị. Thiết bị này sẽ uốn cong hoặc tự tan chảy để tách khỏi mạch điện khi cường độ dòng điện tăng đột ngột. Để làm được điều này, điện trở của vật liệu dây cầu chì cần phải có nhiệt độ nóng chảy, kích thước và thành phần thích hợp.
Tìm hiểu về bộ ngắt mạch
Cầu dao là loại cầu dao có thể sử dụng nhiều lần, có chức năng bảo vệ hệ thống điện khỏi quá tải, sụt áp. Ngoài ra, cầu dao còn có khả năng phát hiện và ngăn chặn các lỗi mạch điện, giúp hệ thống hoạt động ổn định, an toàn.

Cầu dao hoạt động dựa trên cơ chế đóng mở móc bảo vệ để ngắt mạch điện. Khi cầu dao đóng, lưỡi dao và kẹp lưỡi dao tiếp xúc nhau, cho phép dòng điện di chuyển từ dây qua lưỡi dao và tiếp tục đi qua hệ thống điện. Ngược lại, khi cầu dao mở, lưỡi dao và hệ thống kẹp lưỡi dao không còn tiếp xúc, dòng điện dừng lại ở lưỡi dao, đảm bảo an toàn cho mạch điện.
Bảng so sánh cầu dao và cầu chì
Có cùng chức năng chuyển mạch để bảo vệ hệ thống khỏi quá tải điện, tuy nhiên cầu chì và cầu dao có sự khác biệt rõ ràng về thiết kế. Trong khi cầu chì có dạng hộp chữ nhật dài hoặc ống tròn thì cầu dao có cần gạt phía trước.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các đặc điểm khác nhau giữa cầu dao và cầu chì trong bảng so sánh chi tiết dưới đây:
| Tiêu chuẩn | Bộ ngắt mạch | Cầu chì |
| Công dụng | Bảo vệ mạch điện khỏi tình trạng quá tải điện, đoản mạch, rò rỉ điện, lỗi nối đất hoặc một số rủi ro khác | Bảo vệ mạch điện khỏi quá tải điện |
| Nguyên lý hoạt động | Cầu dao hoạt động dựa trên cơ chế đóng mở móc bảo vệ nhằm ngắt mạch điện | Cầu chì hoạt động dựa trên đặc tính điện và nhiệt riêng của vật liệu dẫn nhiệt trong thiết bị |
| Tái sử dụng | Có thể sử dụng được nhiều lần | Chỉ có thể được sử dụng một lần |
| Khả năng ứng phó với sự cố | Phản hồi nhanh hơn khi có vấn đề quá tải | Ngưỡng cắt của cầu chì cao hơn cầu dao nên phản ứng chậm hơn |
| Độ tin cậy | Dễ dàng kiểm tra và thiết lập lại sau khi ngắt kết nối | Hộp cầu chì khó bảo trì, cách duy nhất để kiểm tra hoạt động là cho cầu chì quá tải, đồng nghĩa với việc làm hỏng cầu chì |
| Độ bền | Cao hơn cầu chì | Dễ hư hỏng khi có sự cố |
| Chi phí | Cao hơn cầu chì nhưng tổng chi phí theo thời gian lại rẻ hơn | Giá rẻ nhưng cần thay thế sau mỗi lần hỏng hóc |
Xem thêm: Cầu dao và cầu dao: Điểm giống và khác nhau
Tôi nên ưu tiên sử dụng cầu dao hay cầu chì?
Dựa vào bảng so sánh cầu dao và cầu chì trên, dễ dàng nhận thấy cầu dao vượt trội hơn cầu chì ở nhiều tiêu chí: hiệu suất đồng đều, khả năng bảo vệ mở rộng, độ an toàn cao và ít ngừng hoạt động, khả năng tái sử dụng và tiết kiệm chi phí theo thời gian,…
Đặc biệt, nhóm cầu dao tự động còn có khả năng đóng, chuyển mạch nhanh chóng, giảm hiện tượng hồ quang và có nhiều công dụng hơn cầu chì.

Hiện nay, cầu dao tự động được sử dụng rộng rãi trong cả hệ thống điện 3 pha 380V và hệ thống điện 1 pha 220V với các chức năng như bảo vệ quá tải, bảo vệ ngắn mạch, chống giật, chống rò rỉ dòng điện… Còn cầu chì do có nhiều nhược điểm nên chỉ được sử dụng hạn chế trong hệ thống điện gia đình hoặc một số hệ thống điện đặc thù như kho, xưởng, v.v.
Đọc thêm: So sánh toàn diện cầu dao và công tắc
Trên đây là thông tin chi tiết về hai thiết bị chuyển mạch quen thuộc: cầu dao và cầu chì. Với những tiêu chí mà chúng tôi đã so sánh, hy vọng các bạn có thể lựa chọn được thiết bị phù hợp với hệ điều hành của mình. Nếu muốn tìm hiểu các thông tin khác liên quan đến cầu dao, bạn có thể truy cập: https://etinco.vn/tin-tuc/kien-thuc/kien-thuc-cb/

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ truonglehongphong.edu.vn với mục đích chia sẻ và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 0000 hoặc email: hotro@truonglehongphong.edu.vn