Ô nhiễm đất, nguyên nhân và cách khắc phục từ con người

Chu Văn An

Ô nhiễm đất nghĩa là tính chất của đất thay đổi xấu đi, đất bị nhiễm các chất độc hại vượt tiêu chuẩn cho phép, gây tổn hại đến hệ sinh thái. Môi trường đất bị ô nhiễm biểu hiện các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào mức độ ô nhiễm. Hãy cùng LabTrường Lê Hồng Phong đi tìm câu trả lời cho tình trạng này trong bài viết dưới đây.

1. Hiện trạng ô nhiễm đất ở Việt Nam

Hiện nay, tổng diện tích tự nhiên của Việt Nam là hơn 33 triệu ha. Việt Nam nằm trong vùng nhiệt đới có lượng mưa tập trung và dồi dào nên độ khoáng hóa của đất rất mạnh, địa hình đồi núi chiếm 3/4 lãnh thổ, nghèo chất hữu cơ dẫn đến hiện tượng rửa trôi, xói mòn, suy thoái. Đất một khi đã bị thoái hóa thì rất khó khôi phục lại trạng thái màu mỡ ban đầu.

Những năm gần đây, Việt Nam chứng kiến ​​nhiều dấu hiệu ô nhiễm đất ngày càng nghiêm trọng trên khắp cả nước. Từ nông thôn đến các thành phố lớn như Hà Nội, hay Thành phố. Hồ Chí Minh hoặc các tỉnh/thành phố khác. Vấn đề ô nhiễm ở thủ đô chủ yếu là do hàm lượng kim loại nặng cao từ hoạt động sản xuất công nghiệp tại các Khu công nghiệp,…

Việt Nam hiện có nhiều dấu hiệu ô nhiễm đất

2. Nguyên nhân gây ô nhiễm đất là gì?

Đất là nguồn tài nguyên vô cùng quan trọng đối với đời sống con người. Tình hình hiện nay là đất đai đang bị ô nhiễm nghiêm trọng. Đây là tình trạng đáng báo động đối với trái đất. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm đất. Tuy nhiên, nguyên nhân quan trọng là tự nhiên và con người.

2.1. Nguyên nhân tự nhiên

Một trong những nguyên nhân lớn gây ô nhiễm đất là yếu tố tự nhiên. Hàm lượng các chất tự nhiên trong đất tăng lên, nhiều chất độc hại được đưa vào vượt quá tiêu chuẩn cho phép nên đất bị nhiễm độc, ô nhiễm. Một số trường hợp đất nhiễm mặn, nhiễm phèn có thể kể đến như sau:

– Đất nhiễm mặn: Nguyên nhân chủ yếu là do lượng muối có trong nước biển, các mỏ muối, lũ lụt hoặc suy thoái đất sinh ra các chất độc có hại.

– Đất bị nhiễm phèn: Do nước phèn thấm qua nguồn nước ngầm từ nơi khác. Đất bị nhiễm sắt làm giảm độ pH của môi trường.

Nhiều yếu tố tự nhiên gây ô nhiễm đất

2.2. Phát triển đô thị

Việc tăng cường đô thị hóa và công nghiệp hóa cũng gây ô nhiễm đất. Khói bụi trên đường, khói từ các phương tiện tham gia giao thông là nguyên nhân lớn. Bên cạnh đó, tác động của chất thải từ các khu đô thị và khu công nghiệp góp phần gây ô nhiễm đất.

Trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, lượng rác thải phát sinh từ các hộ gia đình rất lớn và đa dạng, bao gồm thức ăn thừa, chai nhựa, túi nilon, nước thải sinh hoạt, tất cả đều được thải thẳng ra môi trường. Ô nhiễm đất ngày càng gia tăng và trở nên nghiêm trọng hơn tùy thuộc vào điều kiện môi trường.

Phát triển đô thị khiến môi trường đất ngày càng ô nhiễm

2.3. Ý thức con người

Những nguyên nhân gây ô nhiễm đất nêu trên đều bị ảnh hưởng bởi ý thức con người ở mức độ ít hay nhiều. Người dân, hộ gia đình không phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt trước khi thải ra môi trường. Một bộ phận người dân vẫn chưa có ý thức giữ gìn sức khỏe cộng đồng và thường xuyên vứt rác không đúng nơi quy định.

>> Xem thêm: Đất hiếm và vai trò quan trọng của nó trong đời sống

3. Biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường đất

Ô nhiễm đất đã đạt đến mức báo động và đang cướp đi sinh mạng của con người. Vì vậy, các cơ quan chức năng, mọi tổ chức, mọi cá nhân phải thống nhất, cùng nhau thực hiện các giải pháp xử lý ô nhiễm đất. Mọi người phải luôn coi trọng vấn đề này và không ngừng tìm kiếm những biện pháp hữu hiệu hơn để bảo vệ môi trường trái đất. Dưới đây là một số giải pháp được đề xuất nhằm ngăn ngừa ô nhiễm đất.

– Chính quyền địa phương ban hành chính sách bảo vệ môi trường và bổ sung luật bảo vệ môi trường. Chú ý không chỉ đến các thành phố lớn mà còn cả khu vực nông thôn.

– Tập trung theo dõi, kiểm soát việc quản lý đất bị ô nhiễm và nhanh chóng đưa ra các giải pháp cải thiện chất lượng đất.

– Không lạm dụng hóa chất, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp.

– Cải thiện tình trạng ô nhiễm đất bằng cách sử dụng các loại cây trồng có khả năng kháng sâu bệnh và cho năng suất cao.

– Trồng cây cảnh (như dương xỉ, kim ngân hoa, lan Ý, cây trường sinh…) giúp thanh lọc không khí và hấp thụ các khí độc từ không gian sống xung quanh.

– Mỗi cá nhân phải nghiêm túc và có ý thức bảo vệ môi trường

– Hạn chế sử dụng các chất liệu có hại cho môi trường như nylon, bộ đồ ăn bằng nhựa, chai nhựa, cốc nhựa.

Đề xuất một số biện pháp giúp cải thiện tình trạng ô nhiễm đất

Đất là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá đối với con người và trái đất. Tình trạng ô nhiễm đất hiện nay bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân và gây ra những hậu quả tiêu cực cho con người. Hy vọng bài viết trên của LabTrường Chu Văn An có thể giúp bạn đọc hiểu được tầm quan trọng của đất và biết cách bảo vệ môi trường.