Mùa thu là mùa chuyển tiếp giữa mùa hè nóng nực và mùa đông lạnh giá, mang theo những thay đổi đặc trưng về khí hậu. Theo Y học cổ truyền, sự thay đổi của thời tiết không chỉ ảnh hưởng đến môi trường bên ngoài mà còn tác động mạnh mẽ đến sức khỏe con người.
Nguyên tắc ăn uống mùa thu
Nguyên lý chung
Bạn đang xem: Những điều cần kiêng kỵ trong ăn uống vào mùa thu
Trong Y học cổ truyền, cơ thể con người là một hệ thống hoàn chỉnh, luôn phải duy trì sự cân bằng âm dương và lưu thông máu để khỏe mạnh. Mùa thu thuộc hành Kim, có liên quan mật thiết đến phổi và ruột già. Do đó, trong thời gian này, nếu phổi bị tổn thương, sẽ dễ dẫn đến các bệnh về đường hô hấp như ho, cảm cúm, viêm phế quản, v.v.
Vì vậy, nguyên tắc ăn uống vào mùa thu cần tuân thủ theo những quy tắc để hỗ trợ chức năng phổi và ngăn ngừa các triệu chứng do thời tiết khô hanh gây ra.
Vào mùa thu, bạn nên hạn chế ăn đồ cay.
Nguyên tắc trong ăn uống
Nuôi dưỡng âm, tăng dịch cơ thể: Mùa thu hanh khô dễ khiến cơ thể mất dịch, vì vậy cần tăng cường các thực phẩm nuôi dưỡng âm, giữ ẩm cho cơ thể. Thực phẩm nên tránh là các loại thực phẩm cay, nóng gây mất nước nhiều hơn và dễ làm cơ thể bị khô. Duy trì sự cân bằng: Một số thực phẩm có tính nhiệt cao (như thịt cừu, thịt bò) nên hạn chế vào mùa thu để tránh làm tăng nhiệt độ cơ thể, dễ gây ra các triệu chứng khô miệng, khát nước, táo bón. Đồng thời, các thực phẩm quá lạnh (như đồ uống đá, dưa chuột) cũng nên tránh để tránh làm suy yếu hệ tiêu hóa.
Hỗ trợ hệ tiêu hóa: Vào mùa thu, nhiệt độ thay đổi có thể ảnh hưởng đến dạ dày và ruột. Ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa, đồng thời tránh những thực phẩm quá khó tiêu sẽ giúp hỗ trợ chức năng tiêu hóa và cải thiện sức khỏe vào mùa thu.
Theo những nguyên tắc này, chế độ ăn mùa thu nên tập trung vào những thực phẩm ấm và nhẹ, giúp bổ sung chất lỏng cho cơ thể và hỗ trợ chức năng của phổi và dạ dày.
Thực phẩm chiên rán cũng nên hạn chế vào mùa thu.
Thực phẩm cần tránh vào mùa thu
Dựa trên nguyên lý cân bằng âm dương trong cơ thể, Y học cổ truyền Trung Quốc khuyến cáo rằng một số loại thực phẩm có thể gây hại cho sức khỏe vào mùa thu và nên hạn chế hoặc tránh. Sau đây là một số loại thực phẩm phổ biến:
Thực phẩm cay: Ớt, tiêu, gừng, tỏi và hành sống đều cay và nóng, dễ làm tăng nhiệt độ cơ thể và ảnh hưởng đến dịch cơ thể. Ngoài ra, ăn quá nhiều đồ cay cũng có thể gây ra rối loạn tiêu hóa, ợ nóng và táo bón.
Thực phẩm chiên, nhiều dầu mỡ: Gây khó tiêu, đầy hơi, dễ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa vốn nhạy cảm vào mùa thu.
Thực phẩm có nhiệt độ cao: Thịt đỏ và nội tạng động vật khiến cơ thể nóng và khô, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ hô hấp và tiêu hóa.
Thức ăn lạnh: Đồ uống có đá, kem, dưa chuột, lê gây hại cho dạ dày, gây đau bụng, tiêu chảy.
Rượu và đồ uống có cồn: Cả hai đều nóng và ảnh hưởng đến phổi, dạ dày và gan của người sử dụng.
Bằng cách tránh những thực phẩm này, cơ thể có thể duy trì sự cân bằng và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh trong mùa thu, đặc biệt là các bệnh liên quan đến hệ hô hấp và tiêu hóa.
Ăn khuya cũng ảnh hưởng đến dinh dưỡng vào mùa thu.
Những điều kiêng kỵ khác trong chế độ ăn uống
Ngoài việc chú ý đến thực phẩm, Y học cổ truyền Trung Quốc còn đặc biệt chú trọng đến thói quen ăn uống và lối sống vào mùa thu để đảm bảo cơ thể duy trì sức khỏe tổng thể. Sau đây là một số điều cấm kỵ liên quan đến thói quen ăn uống và thói quen hàng ngày:
Xem thêm : Người viêm da cơ địa nên và kiêng ăn gì để tránh bệnh trở nặng?
Ăn quá nhiều hoặc ăn quá nhiều: Khiến dạ dày phải làm việc quá sức, gây đầy hơi và khó tiêu. Ăn vừa phải, đặc biệt là vào buổi tối.
Ăn uống không đúng giờ: Thói quen ăn uống không điều độ làm gián đoạn nhịp sinh học của cơ thể, khiến dạ dày và ruột dễ bị tổn thương. Duy trì thói quen ăn uống điều độ giúp ổn định hệ tiêu hóa, đặc biệt là vào mùa thu.
Ăn quá nhanh: Ăn vội vàng gây áp lực lên dạ dày và ruột, làm tăng nguy cơ đầy hơi và khó tiêu. Ăn chậm và nhai kỹ giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn và giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn.
Ăn khi căng thẳng hoặc mệt mỏi: Khi bạn ăn khi căng thẳng hoặc mệt mỏi, cơ thể bạn sẽ khó tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng, dễ gây ra các vấn đề như đau dạ dày và tiêu chảy. Ăn trong trạng thái thoải mái, thư giãn sẽ giúp cơ thể bạn tiêu hóa tốt hơn.
Bữa ăn nhẹ đêm khuya: Ăn khuya không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn khiến hệ tiêu hóa phải hoạt động khi cơ thể cần nghỉ ngơi, gây ra tình trạng khó tiêu, đầy hơi. Tốt nhất nên ngừng ăn ít nhất 2 tiếng trước khi đi ngủ để hệ tiêu hóa có thời gian nghỉ ngơi.
Tóm lại, những điều kiêng kỵ trong ăn uống vào mùa thu theo quan niệm của Y học cổ truyền không chỉ xoay quanh việc lựa chọn thực phẩm mà còn liên quan đến thói quen, cách ăn uống hàng ngày.
Mùa thu là thời điểm quan trọng trong quá trình chuyển giao giữa các mùa, khí hậu hanh khô của mùa này có thể gây mất cân bằng trong cơ thể, đặc biệt ảnh hưởng đến hệ hô hấp và tiêu hóa.
Tránh đồ ăn cay, đồ chiên, đồ ăn quá nóng hoặc quá lạnh giúp giảm thiểu những tác động tiêu cực đến sức khỏe.
Đồng thời, chú ý đến thói quen ăn uống như ăn đúng giờ, không ăn quá nhiều, ăn trong trạng thái thoải mái cũng là những yếu tố quan trọng để duy trì sự cân bằng giữa sức khỏe thể chất và tinh thần.
Nếu áp dụng những mẹo này, cơ thể bạn sẽ dễ dàng thích nghi với mùa thu, tránh được nhiều bệnh thường gặp và duy trì trạng thái khỏe mạnh, cân bằng.
BSNT. Nguyễn Thanh Hằng
https://giadinh.suckhoedoisong.vn/nhung-dieu-can-kieng-ky-trong-an-uong-vao-mua-thu-172240918153355848.htm
Nguồn: https://truonglehongphong.edu.vn
Danh mục: Cẩm nang
