Kỹ thuật Xây dựng – cơ hội vàng giữa cơn khát nhân sự

Tại Việt Nam, tốc độ đô thị hóa và công nghiệp hóa đang diễn ra mạnh mẽ, ngành Kỹ thuật xây dựng là một trong những ngành quan trọng trong phát triển kinh tế và cơ sở hạ tầng.

Nhiều chuyên gia trong ngành dự báo nhu cầu nhân lực ngành xây dựng sẽ tăng khoảng 400 – 500 nghìn lao động mỗi năm. Với tốc độ tăng trưởng hiện nay, số lượng lao động ngành xây dựng vào năm 2030 có thể đạt khoảng 8 triệu người. Không chỉ tăng về số lượng, mục tiêu của ngành là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Bạn đang xem: Kỹ thuật Xây dựng – cơ hội vàng giữa cơn khát nhân sự

Có thể nói, giai đoạn 2022 – 2030 là giai đoạn phát triển đột phá mới của Việt Nam, nhu cầu về nguồn nhân lực ngành xây dựng trong thời gian tới sẽ rất lớn. Việc xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực ngành xây dựng là hết sức cần thiết, đáp ứng kịp thời với sự phát triển của ngành và yêu cầu thực tiễn phát triển của đất nước. [1]

Tuy nhiên, thực tế cho thấy số lượng sinh viên lựa chọn học ngành Kỹ thuật xây dựng đã giảm đáng kể.

Thiếu hụt nguồn nhân lực do ứng viên không hứng thú với lĩnh vực nghiên cứu

Nhiều sinh viên hiện nay có xu hướng lựa chọn các chuyên ngành có triển vọng việc làm tốt hơn và môi trường làm việc hiện đại hơn. Ngoài ra, yêu cầu khắt khe về trình độ chuyên môn và kinh nghiệm thực tế cũng khiến nhiều sinh viên ngần ngại. Sự thiếu hụt này không chỉ ảnh hưởng đến các dự án xây dựng mà còn gây áp lực lớn cho các doanh nghiệp trong việc tìm kiếm nguồn nhân lực.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long, Trưởng khoa Xây dựng, Trường Đại học Vinh, cùng các giảng viên Khoa Xây dựng. Ảnh: NVCC.

Trao đổi với Tạp chí Giáo dục điện tử Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long, Trưởng khoa Xây dựng, Trường Đại học Vinh cho biết, nhu cầu về nguồn nhân lực ngày càng tăng do đất nước đang trong giai đoạn đầu tư xây dựng nhiều dự án cơ sở hạ tầng lớn. Phát triển cơ sở hạ tầng là tiền đề, nền tảng cho phát triển kinh tế. Trong tương lai, ngành xây dựng sẽ tiếp tục thiếu hụt nguồn nhân lực, đặc biệt là kỹ sư và công nhân xây dựng có trình độ.

Trong những năm gần đây, các cơ sở đào tạo ngành Kỹ thuật xây dựng nói chung và Khoa Xây dựng của Trường Đại học Vinh nói riêng gặp rất nhiều khó khăn trong công tác tuyển sinh. Số lượng thí sinh đăng ký còn ít, chất lượng đầu vào chưa như mong đợi.

“Trong bối cảnh thị trường xây dựng ngày càng khan hiếm, cơ hội việc làm cho kỹ sư xây dựng hiện nay rất tốt. Nếu xu hướng ít người học xây dựng tiếp tục tăng, trong tương lai, chúng ta sẽ không đủ kỹ sư xây dựng để làm việc và có thể phải nhập khẩu lao động từ nước ngoài”, ông Long nói.

Ông Nguyễn Đức Định, Nhà sáng lập, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần xây dựng, dịch vụ và thương mại Kim An (áo trắng). Ảnh: NVCC.

Ông Nguyễn Đức Định, Nhà sáng lập, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Xây dựng, Dịch vụ và Thương mại Kim An – người từng học thạc sĩ tại Khoa Xây dựng, Đại học Vinh trước khi khởi nghiệp, cũng chia sẻ một số thông tin về nguồn nhân lực trong ngành này.

Ông Định cũng tham gia hướng dẫn các đoàn sinh viên tại các trường đại học và nhận thấy rằng nhiều sinh viên theo học các chuyên ngành liên quan đến xây dựng, trong đó có Kỹ thuật xây dựng, sau khi tốt nghiệp không có ý định gắn bó lâu dài với ngành, đây là điều đáng buồn cho ngành xây dựng.

Theo ông Long, một lý do nữa khiến ngành học này không hấp dẫn là do nhiều thí sinh và phụ huynh vẫn chưa hiểu rõ về ngành học cũng như cơ hội việc làm.

Xem thêm : AsiaMeets 2024 là cơ hội để SV tham gia sâu hơn vào ngành công nghiệp văn hóa

Kỹ thuật Xây dựng đòi hỏi kiến ​​thức chuyên sâu về Toán, Vật lý, Hóa học, Kỹ thuật Cơ khí và các môn chuyên ngành như kỹ thuật kết cấu và xây dựng, tất cả đều khó. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ và đổi mới, cách tiếp cận kiến ​​thức trong ngành Kỹ thuật Xây dựng đã thay đổi theo hướng ứng dụng công nghệ tiên tiến, giúp thế hệ trẻ học tập dễ dàng hơn.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long với các khối bê tông trong Dự án Nghiên cứu ứng dụng bê tông Geopolymer và cát biển tại Quảng Bình trong xây dựng các công trình chịu mặn ven biển. Ảnh: NVCC.

“Quan niệm học Kỹ thuật xây dựng sẽ giúp bạn trở thành công nhân xây dựng là hoàn toàn sai lầm. Công nhân xây dựng là những người lao động chân tay trực tiếp sản xuất ra sản phẩm và cần phải giỏi các kỹ năng như xây dựng, gia cố thép, đổ bê tông, trát, lát nền… Trong khi đó, kỹ sư xây dựng là những người tổ chức, quản lý và thực hiện các dự án hoặc một phần dự án, đòi hỏi những năng lực hoàn toàn khác so với công nhân xây dựng”, ông Long cho biết.

Vị trí công việc của công nhân kỹ thuật xây dựng cũng rất đa dạng, như làm việc tại các doanh nghiệp, tập đoàn hoạt động trong lĩnh vực xây dựng; các tập đoàn đa ngành có hoạt động xây dựng hoặc đầu tư xây dựng; các cơ quan nhà nước từ địa phương đến các sở, bộ, ngành, sở hạ tầng kỹ thuật các quận, huyện…; các công ty, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản,….

Mức lương trung bình của cử nhân Kỹ thuật xây dựng mới ra trường tại các thành phố lớn, thành phố trực thuộc trung ương khoảng 20 triệu đồng/tháng, còn ở các tỉnh, thành phố địa phương khoảng 12 triệu đồng/tháng.

Theo ông Nguyễn Đức Định, tại TP Vinh, mức thu nhập của ngành xây dựng khá tốt so với các ngành nghề truyền thống khác, với mức thu nhập từ 10 – 20 triệu đồng/tháng.

“Nếu muốn theo đuổi nghề này, bạn phải trải qua một quá trình từ dưới lên. Có rất nhiều vị trí để bạn thử sức, quan trọng là bạn có đủ năng lực để đảm nhận vị trí đó hay không”, anh Định chia sẻ.

Kỹ thuật xây dựng: Tăng cường hợp tác đào tạo, lý thuyết đi đôi với thực hành

Trưởng khoa Xây dựng, Trường Đại học Vinh cho biết, chương trình đào tạo ngành Kỹ thuật xây dựng của Khoa Xây dựng, Trường Đại học Vinh áp dụng phương pháp tiếp cận CDIO. Đây là phương pháp mới, tiên tiến, phù hợp với chuyên ngành kỹ thuật. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên sẽ đạt chuẩn đầu ra đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.

Chương trình đào tạo sẽ hình thành người học từ cách hình thành ý tưởng, thiết kế, triển khai và vận hành các dự án xây dựng. Chương trình sử dụng các phương pháp giảng dạy tiên tiến: giảng dạy tích hợp, giảng dạy dự án, giảng dạy đảo ngược,… Qua đó giúp người học nắm vững kiến ​​thức và kỹ năng nghề nghiệp.

Nhà trường cũng rất quan tâm và đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm, xưởng thực hành… để phục vụ cho đào tạo và nghiên cứu khoa học.

Để học tập và phát triển trong lĩnh vực Kỹ thuật xây dựng, sinh viên cần có kiến ​​thức chuyên sâu về kiến ​​trúc, vật liệu xây dựng, kết cấu xây dựng, kỹ thuật và tổ chức thi công, ngoài ra còn có kiến ​​thức về công nghệ thông tin, điện, điện tử,…

Ngoài ra, sinh viên cần rèn luyện các kỹ năng nghề nghiệp; kỹ năng giao tiếp; kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề; kỹ năng quản lý và lãnh đạo… Những kỹ năng này chỉ là một phần nhỏ, cơ bản khi còn là sinh viên và sẽ được phát triển sau khi tốt nghiệp.

Khoa Xây dựng của Trường Đại học Vinh là đơn vị đi đầu trong trường trong việc hình thành nhóm vệ tinh doanh nghiệp để hợp tác đào tạo và nghiên cứu khoa học. Hàng năm, khoa sẽ tổ chức ít nhất 2 đến 3 đợt trao đổi giữa khoa và doanh nghiệp.

Lễ ký kết biên bản ghi nhớ giữa Trường Đại học Vinh và Công ty Cổ phần Xây dựng, Dịch vụ và Thương mại Kim An. Ảnh: NVCC.

Lần đầu tiên diễn ra vào đầu năm là ngày định hướng ngành xây dựng cho sinh viên năm thứ nhất. Lần thứ hai, các doanh nghiệp sẽ hỗ trợ sinh viên năm thứ ba trong đào tạo chuyên môn cơ bản của ngành. Lần thứ ba, Khoa sẽ cử sinh viên đi thực tập tốt nghiệp dành cho sinh viên năm cuối để sinh viên có thể tích lũy kinh nghiệm thực tế và trang bị cho mình kiến ​​thức, kỹ năng kinh doanh trước khi tốt nghiệp.

Công ty Cổ phần Xây dựng, Dịch vụ và Thương mại Kim An cũng là một trong những doanh nghiệp hợp tác với Trường Đại học Vinh trong việc xây dựng chương trình đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực.

Ông Định chia sẻ, hằng năm, công ty này tiếp nhận nhiều sinh viên chuyên ngành Kỹ thuật Xây dựng và sinh viên Khoa Xây dựng nói chung đến thực tập. Theo ông Định, điều này xuất phát từ nhu cầu của doanh nghiệp, muốn tìm được nguồn nhân sự được đào tạo bài bản, có kỹ năng thực tế và sẵn sàng làm việc ngay.

Khi thực tập tại một doanh nghiệp, sinh viên sẽ được tiếp cận với các dự án thực tế. Quy trình của một dự án xây dựng bắt đầu từ giai đoạn thiết kế, sau đó là triển khai tại công trường, sinh viên thực tập có cơ hội trải nghiệm và nắm bắt toàn bộ quy trình này.

Ông Định đánh giá, thực tế làm việc tại công trường xây dựng rất khó khăn, thời tiết khắc nghiệt, cường độ làm việc cao, có khi phải làm cả ngày lẫn đêm. Để theo đuổi ngành này cần có lòng đam mê và sự kiên trì.

“Sinh viên chuyên ngành Kỹ thuật xây dựng có thể lựa chọn nhiều hướng đi sau khi tốt nghiệp, từ làm hồ sơ, thiết kế văn phòng đến làm việc trực tiếp tại các công trường xây dựng. Bạn cũng có thể lựa chọn khởi nghiệp trong lĩnh vực xây dựng. Để khởi nghiệp, bạn cần hiểu tất cả các quy trình và luôn học hỏi”, ông Định nhấn mạnh.

Chủ tịch cũng đưa ra lời khuyên cho sinh viên: Khi mới ra trường, đừng ngần ngại thử sức ở nhiều vị trí khác nhau để học hỏi từ thực tế. Mỗi lần ra công trường và đối mặt với sự cố, đó sẽ là bài học quý giá. Ngành kỹ thuật xây dựng đòi hỏi sự tỉ mỉ, vì chỉ cần một sai sót nhỏ cũng có thể ảnh hưởng lớn đến công trình và tính mạng con người. Do đó, kỹ sư xây dựng cần phải nắm rõ mọi chi tiết của công việc.

Với sự gia tăng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, cơ hội việc làm trong ngành xây dựng sẽ không bao giờ bão hòa. Nếu bạn có đam mê và quyết tâm theo đuổi, bạn chắc chắn sẽ thành công.

“Ngành xây dựng là một bộ phận quan trọng của nền kinh tế quốc dân. Bất kỳ quốc gia nào muốn phát triển đều phải đầu tư vào cơ sở hạ tầng, và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Các em học sinh hãy tin tưởng vào sự phát triển của ngành xây dựng và kiên trì đến cùng.

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ sẽ làm giảm bớt khó khăn, mệt mỏi. Ai làm chủ và làm chủ được công nghệ mới thì sẽ thành công. Từ nay, các bạn cần phải chuẩn bị thật kỹ lưỡng kiến ​​thức và kỹ năng cần có của một kỹ sư xây dựng. Việc có việc làm sau khi tốt nghiệp hay không hoàn toàn phụ thuộc vào nỗ lực của chính các bạn từ nay về sau”, ông Long nói thêm.

Người giới thiệu:

[1] https://baoxaydung.com.vn/chien-luoc-phat-trien-nguon-nhan-luc-nganh-xay-dung-369419.html