Khoáng chất photpho có vai trò như thế nào đối với con người?

Chu Văn An

Cùng với Canxi, Phốt pho là khoáng chất được mọi người thường chú trọng bổ sung trong chế độ dinh dưỡng. Vậy Phốt pho là gì và nó có vai trò như thế nào đối với sức khỏe con người? Hãy cùng LabvietChem tìm hiểu qua bài viết sau nhé!

1. Định nghĩa Phốt pho là gì?

Phốt pho là một trong những khoáng chất hàng đầu trong cơ thể cùng với canxi. Phốt pho là chất giúp canxi đi vào cơ thể và có vai trò vô cùng quan trọng. Trong cơ thể con người, phốt pho có nhiều chức năng, điển hình là lọc chất thải và sửa chữa các mô, tế bào.

Hàng ngày, con người hấp thụ phốt pho vào cơ thể thông qua thực phẩm. Đó là lý do tại sao tình trạng thiếu phốt pho rất hiếm gặp và tình trạng dư thừa phốt pho lại phổ biến hơn.

Phốt pho là một trong những khoáng chất hàng đầu trong cơ thể

2. Vai trò của Phốt pho đối với sức khỏe con người

Phốt pho có vai trò gì trong cơ thể?

Ngoài vai trò chính là cung cấp năng lượng cho cơ thể, Phốt pho còn:

• Nó là chất kết nối để canxi được cơ thể hấp thụ và có nhiệm vụ vận chuyển canxi đến xương. Đó là lý do vì sao nó còn đóng vai trò giúp xương và răng chắc khỏe.
• Là một trong những thành phần cấu tạo nên tế bào DNA và RNA trong hệ thống
• Phốt pho giúp phát triển, duy trì và sửa chữa các tế bào và mô.
• Phốt pho không thể thiếu trong chức năng lọc chất thải của thận.
• Phốt pho đóng vai trò quan trọng trong sự co cơ tim và hoạt động của hệ thần kinh.
• Tham gia vào quá trình kích hoạt bạch cầu tại các vị trí viêm, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể.

Có thể thấy Phốt pho là một khoáng chất có nhiều chức năng nên sự biến động nồng độ của nó trong máu sẽ gây ra những rối loạn nghiêm trọng trong cơ thể.

3. Cơ thể sẽ ra sao nếu thiếu Phốt pho?

Thiếu phốt pho rất hiếm gặp vì có rất nhiều phốt pho trong thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày. Tuy nhiên, nếu chế độ ăn uống không hợp lý, cơ thể dễ rơi vào tình trạng thiếu phốt pho.

• Dấu hiệu cơ thể đang thiếu phốt pho:
  • Đau xương hoặc dễ gãy xương, cứng khớp.
  • Mất cảm giác thèm ăn.
  • Mệt mỏi, cáu kỉnh.
  • Thay đổi cân nặng đột ngột.
  • Đối với trẻ em, các vấn đề về phát triển xương và răng xảy ra.
• Các biến chứng do thiếu phốt pho lâu dài:
  • Nếu tình trạng thiếu phốt pho kéo dài sẽ gây mất cân bằng canxi. Trường hợp nghiêm trọng hơn có thể đe dọa tính mạng.
  • Ở trẻ em, cơ thể thiếu phốt pho trầm trọng sẽ dẫn đến bệnh còi xương. (Nó cũng liên quan đến tình trạng thiếu vitamin D, chất ức chế sự hấp thụ của cơ thể cả phốt pho và canxi.) Các triệu chứng của bệnh còi xương là tăng trưởng chậm, yếu cơ, biến dạng xương và đau cột sống.
  • Xương: Ban đầu sẽ không có triệu chứng gì nhưng khi bệnh tiến triển, cơ thể sẽ có những cơn đau âm ỉ, đặc biệt là ở vùng lưng dưới, hông, xương sườn, xương chậu và hông.

4. Cơ thể sẽ ra sao nếu dư thừa Phốt pho?

Vì chúng ta đưa phốt pho vào cơ thể hàng ngày nên việc dư thừa phốt pho rất dễ xảy ra. Khi nồng độ phốt pho trong cơ thể quá nhiều sẽ gây ra những triệu chứng có hại cho cơ thể như:

• Tiêu chảy cấp khiến cơ thể mất nước.
• Tăng cường hấp thu magie và canxi vào máu khiến canxi dư thừa trong máu dẫn đến vôi hóa mạch máu, khiến mạch máu cứng lại và tim to ra.
• Dễ hình thành sỏi trong mật do hấp thụ quá nhiều phốt pho, làm tăng gánh nặng cho khả năng lọc của cầu thận.

Bệnh nhân tiểu đường, bệnh thận, bệnh gan, suy tuyến cận giáp… có nguy cơ tăng phospho máu cao.

Dễ hình thành sỏi ở thận và mật do hấp thụ quá nhiều phốt pho

5. Bao nhiêu Phốt pho là đủ cho cơ thể?

Nhu cầu phốt pho trong cơ thể phụ thuộc vào độ tuổi. Đối với trẻ bước vào giai đoạn phát triển chiều cao, lượng phốt pho cần thiết cho cơ thể sẽ lớn giúp xương chắc khỏe. Cụ thể lượng phốt pho cho từng lứa tuổi sẽ như sau:

• Trẻ dưới 6 tháng tuổi (đang bú sữa mẹ): 100mg/ngày
• Từ 6 tháng đến dưới 1 tuổi: 200mg/ngày (gấp đôi)
• Từ 1 đến 9 tuổi: 450-500 mg/ngày
• Từ 9-1 tuổi (tuổi dậy thì): 1250 mg/ngày
• Người lớn trên 19 tuổi: 700 mg/ngày.

Trong giai đoạn phát triển chiều cao, các mẹ ngoài việc bổ sung canxi còn cần chú ý bổ sung phốt pho trong khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ.

6. Nên đưa thực phẩm giàu Phốt pho vào thực đơn hàng ngày

• Thịt gà: 140g thịt gà sẽ chứa khoảng 300 mg phốt pho. Không chỉ vậy, nó còn giàu protein, selen và vitamin B. Chế biến thực phẩm còn ảnh hưởng tới hàm lượng phốt pho trong thịt. Thịt nướng sẽ bảo toàn được phần lớn lượng phốt pho, còn luộc (luộc, om) sẽ làm giảm chất này đi 25%.

Trong 140g thịt gà sẽ có khoảng 300 mg phốt pho

• Thịt lợn: 85g thịt lợn nấu chín sẽ chứa khoảng 32% hàm lượng phốt pho cần thiết mỗi ngày. Thịt thăn lợn chứa nhiều phốt pho nhất, trong khi sườn lợn chứa rất ít. Nấu thịt lợn bằng phương pháp nhiệt khô sẽ giữ lại 90% lượng phốt pho, trong khi luộc sẽ giảm 25%.
• Thịt nội tạng: (gan, não) là nguồn cung cấp phốt pho tuyệt vời với khả năng hấp thụ cao. Ngoài ra, chúng còn giàu chất dinh dưỡng khác như Vitamin A, B12, sắt,…
• hải sản: Phốt pho được tìm thấy trong nhiều loại hải sản. Mực và bạch tuộc là nguồn cung cấp phong phú nhất, 85g thực phẩm sẽ chứa khoảng 0% hàm lượng phốt pho cần thiết mỗi ngày.

Phốt pho có trong nhiều loại hải sản

• Sữa: Các sản phẩm từ sữa ít béo như phô mai và sữa chua chứa nhiều phốt pho nhất.
• Hạt hướng dương, hạt bí: Đây là hai loại hạt chứa nhiều lân. Chúng được dùng làm món ăn nhẹ, trộn vào món salad, hạt bơ…
• Ngũ cốc nguyên hạt: Các loại ngũ cốc như mì, gạo, yến mạch chứa rất nhiều phốt pho. Lúa mì sẽ chứa 194 – 291 gam phốt pho trong mỗi cốc nấu chín, Yến mạch sẽ chứa 180 – 234 gam, và Gạo sẽ chứa 162 – 194 gam.

Các loại ngũ cốc như lúa mì, gạo, yến mạch chứa nhiều phốt pho

Trên đây là những kiến ​​thức hữu ích về Phốt pho và vai trò của nó đối với sức khỏe con người mà LabTrường Chu Văn An muốn cung cấp cho các bạn. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại khoáng chất quan trọng này. Nếu bạn có thắc mắc gì về Phốt pho, vui lòng liên hệ Labvietchem để được giải đáp!

Ngoài ra, nếu bạn đang có nhu cầu về hóa chất, thiết bị phòng thí nghiệm vui lòng tham khảo sản phẩm tại website của LabTrường Chu Văn An hoặc liên hệ số HOTLINE: 0826.020.020 để nhận được tư vấn. LabTrường Chu Văn An – nhà cung cấp thiết bị phòng thí nghiệm uy tín hàng đầu hiện nay – luôn mong muốn mang đến cho khách hàng những sản phẩm tốt nhất!