Lê Hồng Phong
Nội dung bài viết
Hệ thống điện cơ bản được cấu tạo gồm 2 thành phần chính là điện nặng và điện nhẹ, trong đó mỗi thành phần đảm nhận những chức năng, vai trò khác nhau. Làm sao phân biệt được điện nặng và điện nhẹ? Sự khác biệt giữa hai thuật ngữ này là gì? Mời bạn theo dõi bài viết chi tiết sau đây của KTH ELECTRIC.
Tìm hiểu về hệ thống điện nặng
Điện nặng là thành phần quan trọng nhất trong hệ thống điện, đóng vai trò phân phối và cung cấp năng lượng chính cho toàn bộ cơ sở hạ tầng công nghiệp và dân dụng, đảm bảo mọi hoạt động sản xuất, sinh hoạt diễn ra liên tục và hiệu quả.
Thuật ngữ này cũng được dùng để chỉ tất cả các hệ thống điện hoạt động ở điện áp cao, bao gồm 220V (đối với điện 1 pha) hoặc 380V (đối với điện 3 pha), hoặc áp dụng cho các thiết bị, máy móc công suất lớn, dòng điện cao trong môi trường công nghiệp.
Hệ thống điện nặng được phân thành hai thành phần chính:
- Điện động lực học: Chịu trách nhiệm cung cấp điện cho các phụ tải công suất lớn, đặc biệt là máy móc hạng nặng, được sử dụng rộng rãi trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
- Kiểm soát quyền lực: Đóng vai trò điều khiển, giám sát và bảo vệ các thiết bị, máy móc, góp phần đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, an toàn.
Các thành phần chính trong hệ thống điện nặng bao gồm:
- Nguồn điện chính: Có thể là lưới điện, máy biến áp, máy phát điện,…
- Tủ phân phối điện: Là trung tâm điều khiển, phân phối điện năng đến các nhánh trong hệ thống điện, bao gồm các thiết bị chuyển mạch, điều khiển, đo lường, tự động hóa…
- Thiết bị chuyển mạch/điều khiển: Trong đó có cầu dao, rơle nhiệt, công tắc tơ… góp phần nâng cao tính an toàn của hệ thống điện.
- Hệ thống thanh cái và dây dẫn: Giúp vận chuyển điện đi các khu vực khác.
- Hệ thống nối đất: Tạo đường dẫn cho dòng điện sự cố di chuyển xuống đất an toàn.
- Hệ thống chống sét: Bảo vệ các công trình và thiết bị khỏi tác động của sét.
Tìm hiểu về hệ thống điện nhẹ
Ngược lại với điện nặng, điện nhẹ là thuật ngữ dùng để chỉ hệ thống điện hoạt động ở điện áp thấp, không quá 120VDC hoặc 50VAC – theo quy định của Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC).
Điện nhẹ là sự kết hợp giữa điện năng và công nghệ cao nên dù chỉ chiếm 10-20% trong hệ thống điện nhưng nó quyết định đến sự tiện nghi, hiện đại của công trình. Ngoài ra, điện nhẹ còn được thiết kế để dễ dàng mở rộng các tính năng thông minh nhằm phục vụ cuộc sống tiện lợi của người dân.
Các thành phần cơ bản trong hệ thống điện nhẹ có thể bao gồm:
- BMS: Hệ thống quản lý và giám sát tòa nhà tích hợp.
- CCTV: Hệ thống camera an ninh và giám sát.
- Mạng LAN & INTERNET: Hệ thống mạng và internet.
- iPARKING: Hệ thống quản lý bãi đậu xe tự động
- ĐIỆN THOẠI: Hệ thống tổng đài gọi.
- AV: Hệ thống âm thanh phục vụ hội nghị, hội thảo.
- Nhà thông minh: Nhà thông minh với các tính năng được điều khiển tự động.
Phân biệt điện nhẹ và điện nặng
Cả hai đều đảm nhận chức năng cung cấp, phân phối và giám sát năng lượng đến từng hệ thống nhất định, nhưng về bản chất, điện nhẹ và điện năng không giống nhau. Các tiêu chí để so sánh hai thành phần chính trong hệ thống điện được cho trong bảng sau:
| Tiêu chuẩn | Điện nặng | Điện nhẹ |
| Nguồn điện áp | Hoạt động ở điện áp cao, từ 220V đến 380V | Hoạt động ở điện áp thấp, không quá 120VDC hoặc 50VAC |
| Chức năng chính | Cung cấp nguồn điện chính cho các thiết bị quan trọng, dung lượng cao trong hệ thống | Dùng để tăng tính tiện nghi, hiện đại cho công trình |
| Hệ thống cấp điện | Máy phát điện, trạm biến áp, tủ trung thế, tủ phân phối, ATS, UPS,… | Thiết bị mạng, tủ báo cháy, đầu ghi hình, thiết bị kiểm soát truy cập, cảm biến,… |
| Thiết bị sử dụng | Tất cả các thiết bị thiết yếu, tiêu tốn điện năng lớn trong hệ thống: máy móc, băng tải,… | Hệ thống quản lý, giám sát tự động: camera giám sát, âm thanh cảnh báo, liên lạc nội bộ,… |
| Sự an toàn | Nguy cơ điện giật cao, tiềm ẩn sự cố về điện | Nguy cơ bị điện giật thấp hơn |
| Chi phí lắp đặt | Tiêu chuẩn càng cao, tiêu chuẩn thiết bị cũng khắt khe hơn | Yêu cầu thiết bị thấp hơn, đơn giản hơn |
| Ứng dụng | Được sử dụng rộng rãi trong sản xuất công nghiệp, dịch vụ và thương mại | Phục vụ hệ thống hỗ trợ của tòa nhà |
Các câu hỏi thường gặp về hệ thống điện nhẹ và nặng
Câu 1: Trong một dự án, điện nặng hay điện nhẹ quan trọng hơn?
Hồi đáp: Đây là hai thành phần không thể thiếu của hệ thống điện nên không thể xác định được điện nặng hay điện nhẹ quan trọng hơn. Một hệ thống điện chỉ được hình thành đầy đủ khi có sự góp mặt của hai bộ phận này.
Câu 2: Khi xảy ra hỏa hoạn, điện nặng hay điện nhẹ nguy hiểm hơn?
Hồi đáp: Do hoạt động ở điện áp cao nên điện nặng có nguy cơ cháy nổ cao hơn và hậu quả nghiêm trọng hơn.
Câu 3: Điện nhẹ và điện nặng có đi chung một máng cáp được không?
Hồi đáp: Không. Hai hệ thống này có tiêu chuẩn thiết kế và xây dựng khác nhau nên để đảm bảo an toàn, dây điện nhẹ và nặng không được đặt chung trong một khay cáp, trừ một số trường hợp đặc biệt có sự tham gia của các kỹ sư điện chuyên nghiệp trong việc lắp đặt.
Như vậy, chúng tôi vừa giới thiệu với các bạn điện nặng và điện nhẹ là gì và cách phân biệt 2 hệ thống này. Nếu bạn muốn tìm hiểu những kiến thức khác về hệ thống điện vui lòng truy cập: https://btb-electric.com/vi/tin-tuc/kien-thuc-nganh/kien-thuc-he-thong-dien/
Nội dung được phát triển bởi đội ngũ truonglehongphong.edu.vn với mục đích chia sẻ và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 0000 hoặc email: hotro@truonglehongphong.edu.vn