Ete là gì? Một số loại ete quan trọng cần biết

Chu Văn An

ether là gì? Công thức và tính chất vật lý và hóa học của ether là gì? Trong bài viết dưới đây LabTrường Lê Hồng Phong sẽ gửi đến bạn chi tiết về định nghĩa cũng như những tính chất và ứng dụng quan trọng của chúng. Hãy cùng theo dõi ngay bây giờ nhé.

Tổng quan về ether

1. Ether là gì?

Ether hay ether là tên gọi chung của tập hợp các hợp chất hữu cơ chứa nhóm chức ether – một nguyên tử oxy liên kết với hai nhóm alkyl.

Ví dụ: chất gây mê dietyl ete (ethoxyethane, CH3-CH2-O-CH2-CH3) hoặc dung môi

Etherification là quá trình tạo ra ether từ rượu. Ví dụ, phản ứng tạo ra dietyl ete:

2C2H5OH → C2H5-O-C2H5 + H2O (xúc tác H2SO4, ở 140 độ C)

ether là gì?

2. Công thức của ether

Công thức ether là RO-R’. Tuy nhiên, không phải tất cả các hợp chất có công thức này đều là ete. Một số loại hợp chất hữu cơ có cùng công thức chung RO-R’:

• Các hợp chất thơm như furan có nguyên tử oxy là một phần của vòng thơm
• Các hợp chất trong đó một trong các nguyên tử cacbon ngay sau nguyên tử oxy được liên kết với oxy, nitơ hoặc lưu huỳnh.
• Este RC(=O)-OR
• Acetate: R-CH-OR)-OR
• Axit amin: R-CH(-NH-R)-OR
• RC(=O)-OC(=O)-R anhydrit

Ether có công thức chung ROR’

Tính chất hóa lý của ether

1. Tính chất vật lý

• Các phân tử ether không thể hình thành liên kết hydro với nhau, điều này dẫn đến chúng có điểm sôi tương đối thấp khi so sánh với các rượu tương tự.
• Chúng ưa nước hơn nhiều so với este hoặc amit có cấu trúc tương tự

2. Tính chất hóa học của ete là gì?

• Đây là những hợp chất có phản ứng hóa học rất kém. Chúng chỉ bị phân hủy trong điều kiện rất mạnh như đun nóng bằng BF3 hoặc đun sôi trong HBr. Ether có thể được phân cắt bằng các axit vô cơ halogen hóa phân tử thấp khác như HCl, nhưng quá trình này diễn ra rất chậm. Chỉ HBr và HI mới có thể phân tách chúng với tốc độ có thể phát hiện được.
• Họ có thể phản ứng như căn cứ của Lewis
• Đối với epoxit hoặc ete tuần hoàn, các vòng ba thành viên dễ bị tấn công bởi ái lực hạt nhân.
• Với ete sơ cấp và thứ cấp có nhóm OH ngay sau nguyên tử oxy của ete dễ tạo thành epoxit hữu cơ có khả năng nổ cao khi có mặt oxy, ánh sáng, kim loại và tạp chất aldehyd. Do đó, các ete như etyl ete và THF thường không được sử dụng làm dung môi trong các quy trình công nghiệp.

Một số loại ete quan trọng

• Ethylene oxit: ete tuần hoàn nhỏ nhất
• Dimethyl ether: chất đẩy trong bình xịt
• Diethyl ether: một dung môi phổ biến có nhiệt độ sôi thấp
• Dioxane: một ete tuần hoàn có nhiệt độ sôi cao
• THF: ete tuần hoàn, một trong những ete phân cực đơn giản nhất được sử dụng làm dung môi
• Anisol: là thành phần chính có trong tinh dầu hồi
• Garland ete: được sử dụng làm chất xúc tác thay đổi pha.

Ứng dụng của ete

Mỗi loại ether có công dụng khác nhau và được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như dietyl ete,…

– Diethyl Ether hay ethyl ether là một hợp chất hữu cơ có công thức hóa học (C2H5)2O, thường được dùng làm dung môi và chủ yếu dùng làm thuốc gây mê có hiệu quả cao. Đây là dung môi quan trọng cho nhiều ứng dụng khác nhau trong nhiều ngành công nghiệp như:

• Trong y học: dùng để gây mê. Nó được sử dụng để gây mê và duy trì tình trạng mê trong quá trình phẫu thuật thông qua đường hô hấp. Tuy nhiên, sử dụng hợp chất này có thể dẫn đến một số tác dụng phụ không mong muốn sau phẫu thuật như buồn nôn, nôn, khó thở,… Vì vậy, nó đã được thay thế bằng các loại thuốc gây mê khác.
• Trong phòng thí nghiệm: là một trong những dung môi được sử dụng khá phổ biến trong phòng thí nghiệm. Do khả năng hòa tan trong nước hạn chế (chỉ 6,9 g/100ml) và 1,5 g/100ml trong nước ở 25 độ C nên nó được dùng để phản ứng với Grignard và nhiều phản ứng khác.
• Trong sản xuất công nghiệp: dùng làm nhiên liệu, dùng làm động cơ đốt trong có chế hòa khí nén. Không những vậy, dietyl ete có chỉ số cetane cao từ 85 – 96 và được dùng làm chất lỏng khởi động, kết hợp với các sản phẩm chưng cất dầu cho động cơ xăng và diesel nhờ tính bay hơi cao và điểm chớp cháy thấp. Trị số cetan cao từ 85 – 96 là nguyên nhân khởi động cho động cơ diesel và xăng do tính bay hơi cao và tự bốc cháy ở nhiệt độ thấp.
• Ngoài ra, dung môi này còn được sử dụng trong sản xuất nhựa xenlulo

Diethyl Ether được sử dụng làm dung môi trong phòng thí nghiệm

– Dimethyl ete hay methoxymethane là ete đơn giản nhất có công thức CH3OCH3. Nó được áp dụng:

• Chủ yếu được sử dụng làm nguyên liệu thô để sản xuất chất methyl hóa, dimethyl sulfate, dẫn đến phản ứng của nó với sulfur trioxide:

CH3OCH3 + SO3 → (CH3)2SO4

• Nó cũng có thể được chuyển đổi thành axit axetic thông qua quá trình cacbonyl hóa

(CH3)2O + 2CO + H2O → 2CH3CO2H

• Ngoài ra, dimethyl ether còn là thuốc thử trong phòng thí nghiệm và là chất quan trọng trong keo phun

Dimethyl ether được sử dụng làm thuốc thử trong phòng thí nghiệm

Trên đây là một số thông tin liên quan đến ether là gì và một số ether quan trọng cần biết. Hy vọng bài viết đã trở thành tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn trong công việc và học tập. Vui lòng liên hệ với Labiệtchem qua hotline 0826 020 020 hoặc bình luận ngay bên dưới bài viết nếu bạn muốn chúng tôi giải đáp mọi vấn đề liên quan khác.