Điện áp dây là gì? Phân biệt chi tiết với điện áp pha

Lê Hồng Phong

Nội dung bài viết

Khi có nguồn điện đi qua, mỗi dây đều có điện áp dây và điện áp pha. Vậy điện áp đường dây là gì? Làm thế nào để phân biệt với điện áp pha? Hãy theo dõi bài viết của KTH ELECTRIC để tìm hiểu nhé.

Điện áp đường dây là gì?

Nói chung, điện áp đường dây là lượng điện áp có trong mạch truyền tải hoặc phân phối điện cho đến khi nó được biến đổi hoặc sử dụng. Điện áp này thường được truyền qua đường dây điện, bao gồm dây dẫn, mạch điện hoặc cáp đến hệ thống cấp điện.

Trong hệ thống ba pha, điện áp đường dây (hoặc đường U, đường V) là đại lượng biểu thị hiệu điện thế giữa hai dây pha bất kỳ. Nói cách khác, đây là hiệu điện thế giữa hai dòng điện xoay chiều có pha cách nhau 120 độ.

dien-ap-day-la-gi

Công thức tính điện áp đường dây: Ud = √3 x Up = √3 x 220V= 380V

Trong đó:

Ud: Điện áp đường dây
Lên: Điện áp pha

Cụ thể:

Điện áp giữa pha A và pha B: Dây U = 380VAC
Điện áp giữa pha A và pha C: Dây U = 380VAC
Điện áp giữa pha B và pha C: Dây U = 380VAC

Xem thêm Tìm hiểu MPCB - Bộ ngắt mạch bảo vệ động cơ

Điện áp pha là gì?

Điện áp pha là điện áp được đo trên một dây cụ thể hoặc hiệu điện thế giữa hai đầu dây. Ví dụ hệ thống điện gia đình có điện áp là 220V, điện áp pha cũng là 220V.

Điện áp pha còn được hiểu là hiệu điện thế giữa dây pha và dây trung tính trong hệ thống điện 3 pha, có ký hiệu pha U. Vì dây trung tính không được cấp điện và có điện áp 0V nên trên thực tế, điện áp pha = điện áp dây pha.

Cụ thể:

Giữa pha A và dây trung tính N, Pha U = 220VAC.
Giữa pha B và dây trung tính N, Pha U = 220VAC.
Giữa dây pha C và dây trung tính N, Pha U = 220VAC.

dien-ap-phal-la-gi

Ngoài ra, độ chênh lệch điện áp giữa hai pha còn được gọi là điện áp giữa các pha.

Công thức tính điện áp pha-pha: U pha-pha = √3 x U pha

Điện áp pha chỉ được sử dụng cho hệ thống điện 3 pha. Trong điện dân dụng một pha sẽ không có thuật ngữ như vậy.

Phân biệt điện áp đường dây và điện áp pha

Điện áp dây	Điện áp pha
Điện áp đường dây là hiệu điện thế giữa hai pha bất kỳ trong hệ thống điện 3 pha	Điện áp pha là hiệu điện thế giữa 1 dây pha và 1 dây trung tính (chỉ áp dụng cho đấu nối sao)
Giá trị điện áp đường dây nhỏ hơn điện áp pha trong kết nối hình sao	Giá trị điện áp pha nhỏ hơn điện áp đường dây trong kết nối tam giác
Trong hệ thống 3 pha, giá trị điện áp đường dây luôn lớn hơn điện áp pha. Cụ thể điện áp đường dây là 380VAC, điện áp pha là 220VAC

Xem thêm Khởi động từ là gì ? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Ứng dụng điện áp đường dây và điện áp pha

Việc hiểu rõ bản chất điện áp đường dây và điện áp pha giúp người dùng cài đặt, điều chỉnh mức điện áp phù hợp cho dây dẫn để cung cấp nguồn điện phù hợp cho các thiết bị.

Ngoài ra, điện áp đường dây và điện áp pha là hai thành phần quan trọng trong hệ thống cáp điện. Ứng dụng thực tế của hai đại lượng này như sau:

Hệ thống phân phối điện

Điện áp pha: Dùng để đo và điều khiển hệ thống điện 3 pha.
Điện áp đường dây: Dùng để cấp điện cho các thiết bị, máy móc trong hệ thống công nghiệp.

Trạm biến áp

Điện áp pha: Là chỉ tiêu để đo và điều khiển điện áp tại các trạm biến áp, nơi năng lượng được truyền từ hệ thống truyền tải đến hệ thống phân phối.
Điện áp đường dây: Cung cấp điện năng cho các thiết bị, máy móc tại trạm biến áp.

Hệ thống truyền tải điện

Điện áp pha: Là cơ sở để đo và điều khiển điện áp tại các trạm truyền tải, nơi năng lượng được truyền tải từ nhà máy điện đến nơi tiêu thụ.
Điện áp đường dây: Được sử dụng trong quá trình truyền tải năng lượng từ nhà máy đến các điểm tiêu thụ cuối cùng.

Tổng quan về sơ đồ mạch 3 pha 4 dây

sơ đồ mạch điện 3 pha 4

Hệ thống điện 3 pha 4 dây sẽ gồm 3 dây nóng và 1 dây lạnh chạy song song và 1 dây trung tính. Trong đó:

Điện áp pha lúc tải là Up = UA = UB = UC
Điện áp đường dây lúc tải là Ud = UAB = UBC = UCA
Dòng pha lúc tải là Ip = IPA = IPB = IPC
Dòng điện là Id = Id A = Id B = Id C
Nguồn được nối với tải theo hình ngôi sao 4 dây, nguồn và tải được nối theo hình tam giác

Xem thêm MCCB là gì? Đặc điểm và ứng dụng của aptomat khối

Cách đấu nối dây điện 3 pha 4

Có 2 cách đấu nối điện 3 pha phổ biến là nối sao và nối tam giác, tùy theo mục đích sử dụng.

Kết nối hình sao thường được sử dụng để giảm điện áp và tăng độ bền cho thiết bị, trong khi kết nối tam giác giúp cải thiện hiệu suất sử dụng điện.

Cách nối sao 3 pha 4 dây: nối 3 cực của pha với nhau tạo thành điểm trung tính.

cách đặt tên hình ảnh sao

Cách nối tam giác 3 pha 4 dây: không cần nối điểm trung tính, chỉ cần nối đầu pha này với đầu kia.

so-do-noi-dien-image-tam-giác

Câu hỏi thường gặp về điện áp đường dây

Câu 1: Ứng dụng cụ thể của điện áp đường dây và điện áp pha là gì?

Trả lời: Điện áp đường dây thường gặp trong các ứng dụng công nghiệp, điện áp pha thường được sử dụng trong các thiết bị tiêu dùng.

Câu 2: Tại sao giá trị điện áp đường dây luôn lớn hơn điện áp pha trong hệ thống điện 3 pha?

Trả lời: Trong hệ thống điện 3 pha, các pha cách nhau 120 độ. Điện áp đường dây được tính bằng cách căn gấp 3 lần điện áp pha nên giá trị điện áp đường dây luôn lớn hơn điện áp pha.

Qua bài viết trên chắc chắn các bạn đã phân biệt được điện áp đường dây và điện áp pha trong hệ thống điện 3 pha. Đây là hai yếu tố quan trọng trong việc lựa chọn thiết bị phù hợp với điện áp tiêu chuẩn ở Việt Nam. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết. Các thông tin khác liên quan đến thuật ngữ ngành điện sẽ được cập nhật thường xuyên trên website của chúng tôi: https://btb-electric.com/vi/tin-tuc/kien-thuc-nganh/thuat-ngu-nganh-dien/

Kiến thức ngành điện