Chất tạo ngọt là gì? Nó có gây hại cho sức khoẻ không?

Chu Văn An

Khi nhắc đến chất tạo ngọt, người ta sẽ nghĩ ngay đến những hợp chất hóa học có vị ngọt, giúp tăng hương vị món ăn. Điều đó có đúng hay không? Hãy theo dõi bài viết sau để hiểu rõ hơn Chất tạo ngọt là gì? Đó có phải là đường và những ứng dụng của nó vào cuộc sống?

1. Chất tạo ngọt là gì?

Chất ngọt là một trong những chất phụ gia được sử dụng trong công nghiệp thực phẩm với mục đích tạo ra hương vị ngọt ngào thay thế cho đường thông thường. Khác với đường thông thường, nó sẽ có vị ngọt nhưng không sinh năng lượng và không gây hại cho răng.

Chất ngọt là gì?

Chất làm ngọt tổng hợp có phải là đường nhân tạo? Chất làm ngọt nhân tạo hay đường hóa học thực chất là tên gọi khác của nó, chủ yếu được tổng hợp từ các hợp chất hữu cơ. Chất này rất phù hợp với người thừa cân, béo phì hoặc mắc bệnh tiểu đường.

2. Chất ngọt thông thường

Theo công bố của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), 6 loại chất làm ngọt nhân tạo và 2 chất làm ngọt tự nhiên đã được cấp phép sử dụng trong thực phẩm, bao gồm:

– Chất ngọt nhân tạo: Saccharin, acesulfame K, aspartame, sucralose, advantame.

– Chất làm ngọt tự nhiên: Steviol glycoside, SGFE.

Với mỗi loại sẽ có quy định rõ ràng, cụ thể về liều lượng. Đặc biệt, Aspartame là một trong 6.000 loại thực phẩm trên toàn thế giới có lượng tiêu thụ cao.

Trên thị trường hiện nay vẫn còn một số chất tạo ngọt hóa học gốc natri cyclamate chưa được phê duyệt trong danh mục phụ gia thực phẩm được Bộ Y tế cấp phép lưu hành tại Việt Nam. Bởi những hóa chất này có khả năng gây ung thư gan, ung thư phổi và dị tật thai nhi. Nghiên cứu về chất này ở chuột cho thấy nó có thể gây ung thư. Các chất chuyển hóa cyclamate như mono và dicyclohexylamine thậm chí còn độc hơn cyclamate.

3. Chất ngọt có hại không?

Bên cạnh những lợi ích mà đường hóa học mang lại như tạo vị ngọt cho đồ ăn, đồ uống mà không cung cấp calo và không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu thì khi sử dụng quá mức hoặc quá mức, các chất này cũng có thể gây hại cho cơ thể. Chúng có thể bao gồm:

– Hiện nay có rất nhiều bằng chứng cho thấy chất ngọt gây tác dụng phụ cho đường ruột. Ví dụ, Saccharin làm rối loạn chức năng của hệ vi khuẩn đường ruột, trong khi Aspartame làm giảm hoạt động của một số enzyme trong đường tiêu hóa.

– Nếu sử dụng chất này quá thường xuyên sẽ làm suy giảm chức năng hệ tiêu hóa, gây kích ứng niêm mạc ruột, giảm khả năng hấp thu chất dinh dưỡng.

– Có thể ảnh hưởng đến chức năng thận, làm giảm chức năng giải độc của gan, tăng nguy cơ tích tụ các chất có hại trong cơ thể.

– Đối với trẻ nhỏ, chất này có thể ức chế sự phát triển của trẻ, gây suy dinh dưỡng, giảm chức năng não, biếng ăn, chậm lớn,…

– Một số chất ngọt ảnh hưởng đến chức năng não, làm thay đổi nhận thức vị giác và ảnh hưởng đến việc tiết hormone trong cơ thể. Ví dụ: Sucralose làm giảm hoạt động của amygdala – ảnh hưởng đến khả năng cảm nhận vị giác. Aspartame làm thay đổi sự điều hòa hormone trong cơ thể, tạo cảm giác thèm ăn và thèm đồ ngọt.

Aspartame có thể tạo cảm giác thèm chất ngọt

– Vì những chất này có thể làm giảm khả năng kiểm soát tiêu hao năng lượng nên có thể làm tăng các rối loạn chuyển hóa. Nhiều đối tượng vẫn lầm tưởng mình uống đồ ăn kiêng nhiều lần. Điều này không tốt cho sức khỏe.

Chất làm ngọt nhân tạo là những chất được đánh giá là an toàn, dùng để thay thế đường, phù hợp với người béo phì, tiểu đường. Tuy nhiên, trên thực tế, tiêu thụ quá nhiều chất này có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa, trong đó có bệnh tiểu đường tuýp 2.

4. Cách nhận biết chất ngọt trong thực phẩm

Chất này dễ hòa tan, không mùi, không màu nên khi hòa vào nước hay bất kỳ thực phẩm nào cũng rất khó phát hiện. Nhưng cũng có một số cách giúp bạn nhận biết chúng thông qua hương vị. Cụ thể:

– Nếu khi ăn, bạn có cảm giác vị ngọt nồng, hơi đắng hoặc sau khi ăn, uống nước luôn đọng lại vị ngọt trong miệng thì rất có thể sản phẩm có chứa đường hóa học.

– Nếu ăn với số lượng lớn hoặc thường xuyên có thể xuất hiện các triệu chứng đau đầu, ù tai, chóng mặt, dị ứng.

Dùng quá nhiều chất ngọt có thể gây đau đầu, chóng mặt

Dựa vào những đặc điểm trên, chúng ta có thể nhận biết chúng và cân bằng việc sử dụng những thực phẩm chứa đường hóa học.

LabTrường Chu Văn An đã chia sẻ đến bạn đọc những thông tin tổng hợp về chất tạo ngọt. Nếu có thắc mắc gì đừng ngần ngại để lại ở cuối bài viết để chúng tôi giải đáp nhé.