Các loại cầu chì và cách lắp cầu chì vào mạch điện đúng kỹ thuật

Chu Văn An

Cầu chì là vật dụng rất quen thuộc trong các hộ gia đình và được sử dụng làm cầu dao khi quá tải. Đó là điều mà hầu hết mọi người đều biết. Cầu chì là gì, cấu trúc của nó, các loại cầu chìkhông phải ai cũng biết cầu chì làm gì. Vì vậy, chúng tôi đã tổng hợp những thông tin này trong bài viết dưới đây. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé.

Cầu chì là gì?

Cầu chì là gì?

Fuse (tên tiếng Anh là Fuse) còn được gọi là thiết bị điện, dùng để bảo vệ nguồn điện bằng cách ngắt mạch điện. Đây là công cụ giúp ngăn chặn tình trạng quá tải trên đường dây gây đoản mạch, cháy nổ.

Cấu trúc cầu chì

Mặc dù là công cụ phòng chống cháy nổ do điện gây ra nhưng cầu chì có cấu tạo rất đơn giản. Bộ phận chính của cầu chì là một sợi dây chì được móc vào hai đầu dây bên trong mạch điện. Ngoài ra, nó còn có một số bộ phận khác như giá đỡ cầu chì, chân cắm, vỏ cầu chì,…

Cấu trúc cầu chì

Về cách lắp cầu chì, người ta sẽ lắp cầu chì phía sau nguồn điện chính và phía trước các bộ phận trong mạch điện, mạng điện cần bảo vệ như các thiết bị điện,…

Các loại cầu chì

Có nhiều cách phân loại cầu chì

+> Theo môi trường hoạt động

• Cầu chì điện áp cao

Loại cầu chì này được sử dụng cho hệ thống điện có điện áp xoay chiều lên tới 115.000 volt. Nó được sử dụng để bảo vệ máy biến áp điện nhỏ. Trong số các cầu chì cao áp người ta chia làm 3 loại:

+ Cầu chì HRC loại lỏng: Dùng cho mạch có dòng điện 100A và hệ thống 132kW. Nó được làm từ một ống thủy tinh chứa carbon tetrachloride với một đầu bịt kín và đầu kia được giữ cố định bằng dây đồng phốt pho.

+ Cầu chì HRC loại đẩy: Buồng liên kết cầu chì được đổ đầy axit boric để loại bỏ khí sinh ra từ hồ quang điện.

+ Cầu chì reset: Là loại được chế tạo từ điện trở nhựa nhiệt dẻo dẫn điện và được sử dụng trong quân sự, hàng không vũ trụ. Khi dòng điện tăng thì nhiệt độ cũng tăng và điện trở cũng tăng

• Cầu chì điện áp thấp

+ Cầu chì loại kit-kat: Thân được làm bằng gốm để giữ dây dẫn. Ngoài ra, dây dẫn còn có thể được làm bằng thiếc, đồng hoặc nhôm…

+ Cầu chì loại tiền đạo: Dùng để đóng, nhả một mạch điện.

+ Cầu chì loại chuyển mạch: Gồm vỏ kim loại và cầu chì hạ thế hoặc trung thế.

+ Cầu chì sụt điện áp: Cầu chì sẽ nóng chảy và rơi xuống dưới do tác dụng của trọng lực. Loại này dùng để bảo vệ máy biến áp ngoài trời

• Cầu chì nhiệt

Cầu chì nhiệt là loại cầu chì thường được lắp bên trong quạt điện, nồi cơm điện, động cơ điện, tủ lạnh, bàn là hơi nước,… Khi cầu chì nhiệt không bị quá nhiệt, lớp tiếp xúc được hai lò xo đẩy chặt vào nhau, dòng điện sẽ chạy qua hai lớp dây A và B.

Khi nhiệt độ đạt đến giới hạn ghi trên thân cầu chì nhiệt, lớp dây dẫn nhiệt sẽ nóng chảy, lò xo B sẽ giãn ra khiến hai điểm không thể cưỡng bức tiếp xúc với nhau. Lúc này dòng điện chạy qua hai dây sẽ bị ngắt.

+> Theo cấu trúc

• Cầu chì loại mở
• Cầu chì kiểu xoắn
• Cầu chì loại hộp
• Cầu chì ống

Các loại cầu chì được phân loại theo cấu tạo

+> Theo đặc điểm

• Cầu chì gốm
• Cầu chì ống
• Hộp cầu chì
• Cây cầu vừa nổ tung
• Cầu chì tự rơi

+> Theo số lần sử dụng

• Cầu chì dùng một lần
• Dây cầu chì có thể thay thế được
• Cầu chì có thể tự kết nối mạch điện

Nguyên lý hoạt động của cầu chì

Cầu chì tên tiếng Anh là Fuse, có nghĩa là tự nóng chảy và nó hoạt động theo nguyên lý tự nóng chảy hoặc uốn cong để tách ra khỏi mạch điện khi cường độ dòng điện trong mạch tăng đột ngột. Quá dòng càng lớn thì mạch sẽ bị đứt càng nhanh. Để điều này xảy ra, điện trở của vật liệu dùng làm dây cầu chì phải có nhiệt độ nóng chảy, kích thước và thành phần phù hợp.

Hướng dẫn cách lắp cầu chì vào mạch điện đúng cách

Hướng dẫn cách lắp cầu chì an toàn

Nguyên tắc đầu tiên để lắp đặt cầu chì đúng cách là vị trí ở nguồn điện của dây pha. Mạch điện bao gồm hai loại dây: dây pha và dây trung tính. Dòng điện sẽ chạy từ dây pha qua thiết bị điện đến dây trung tính. Đồng thời, bạn không nên chọn cầu chì có dây cầu chì có tiết diện lớn vì sẽ khó bị chảy khi xảy ra đoản mạch.

Bước 1: Đấu nối cầu chì

Đầu tiên bạn cần cấp nguồn cho cầu chì, sau đó lấy 2 đầu ra của cầu chì gồm một dây pha và một dây trung tính. Bạn phải biết chính xác dây pha và dây trung tính vì nếu lắp sai dây sẽ dẫn đến cháy mạch.

Lắp cầu chì vào dây pha để bảo vệ các thiết bị điện trong mạch điện. Nếu cầu chì được lắp vào dây trung tính thì khi có sự cố nổ cầu chì, toàn bộ mạng dây phía sau cầu chì sẽ trở thành dây cháy khi điện áp quá cao.

Bước 2: Lắp công tắc và ổ cắm điện

Dùng dây pha ở đầu ra cầu chì, chia làm 2 nhánh: Một nhánh nối với công tắc và một nhánh nối với ổ cắm điện.

Bước 3: Đấu nối bóng đèn

Sau khi lắp đặt công tắc và ổ cắm điện, bạn sẽ đấu nối các bóng đèn. Bạn sẽ lấy sợi dây ở đầu ra của công tắc điện để nối vào một cực của bóng đèn.

Bước 4: Hoàn thiện mạch

Ở đầu hai thiết bị có bóng đèn và ổ cắm, nối chúng lại với nhau và nối dây trung tính của cầu chì.

Mạch điện hoàn tất sau khi lắp cầu chì

Lưu ý khi lắp cầu chì vào mạch:

– Xác định đúng dây pha và dây trung tính.

– Khi lắp đặt phải chú ý đến vấn đề an toàn và sử dụng thiết bị bảo hộ khi kiểm tra điện.

– Lắp cầu chì ở nơi khô ráo, không ẩm ướt để tránh hiện tượng rò rỉ điện.

Công dụng của cầu chì

Cầu chì được dùng để bảo vệ đường dây điện, mạch điều khiển và các thiết bị điện. Với thiết kế khá đơn giản, kích thước nhỏ gọn, khả năng làm việc hiệu quả và giá thành phải chăng, cầu chì hiện được sử dụng rộng rãi trong sản xuất và đời sống, cụ thể:

– Dùng để bảo vệ các thiết bị điện trong nhà.

– Dùng trong máy chơi game và các loại phương tiện (ô tô, xe tải,…)

Cầu chì trên ô tô

– Dùng trong laptop, thiết bị điện tử cầm tay, máy in, máy scan, ổ cứng.

– Trong tụ điện, máy biến áp, máy biến thế điện lực, bộ chuyển đổi nguồn, máy khởi động động cơ…

– Sử dụng cầu chì trong màn hình LCD, hộp pin, v.v.

Trên đây là một số thông tin về cầu chì là gì, các loại cầu chìcách lắp đặt và sử dụng cầu chì mà chúng tôi muốn chia sẻ tới bạn đọc. Hy vọng đây sẽ là những kiến ​​thức để bạn đọc đảm bảo mua được đúng loại cầu chì và biết cách lắp đặt cầu chì an toàn.