Bồi dưỡng phẩm chất học sinh từ ngữ liệu đọc hiểu trong đề kiểm tra môn Ngữ văn

Trong chương trình giáo dục phổ thông hiện nay, tất cả các môn học đều hình thành và phát triển những phẩm chất cơ bản và năng lực cốt lõi của học sinh.

Văn học là môn học mang tính thiết thực nhất trong việc bồi dưỡng phẩm chất học sinh, bởi nó là môn học toàn diện, bao gồm kiến ​​thức văn hóa, đạo đức, triết học,… liên quan đến nhiều môn học. và các hoạt động giáo dục khác.

Bạn đang xem: Bồi dưỡng phẩm chất học sinh từ ngữ liệu đọc hiểu trong đề kiểm tra môn Ngữ văn

Văn học gần gũi, gắn bó mật thiết với đời sống đời thường; giúp học sinh chú ý đến cuộc sống hàng ngày, biết liên hệ và có kỹ năng giải quyết các vấn đề phát sinh trong thực tế.

Chương trình Văn bồi dưỡng nhiều tố chất cho học sinh

Mục tiêu bồi dưỡng chất lượng chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn như sau:

Hình thành và phát triển những phẩm chất chủ yếu của học sinh: lòng yêu nước, lòng nhân ái, sự chăm chỉ, trung thực và trách nhiệm; Nuôi dưỡng tâm hồn, hình thành nhân cách và phát triển nhân cách.

Văn học giúp học sinh khám phá bản thân và thế giới xung quanh, hiểu con người, có đời sống tinh thần phong phú, có quan niệm sống và ứng xử nhân văn; yêu thích tiếng Việt và văn học Việt Nam; Ý thức về cội nguồn, bản sắc dân tộc, góp phần bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa Việt Nam; Có tinh thần tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại và khả năng hội nhập quốc tế.

Từ mục tiêu chung, mỗi cấp học đều có mục tiêu cụ thể, phù hợp với hoàn cảnh, tâm lý, lứa tuổi của người học. Trình độ học vấn sau kế thừa và phát triển những phẩm chất của trình độ học vấn trước đó. Cụ thể như sau:

Đối với bậc tiểu học: Giúp học sinh hình thành và phát triển những phẩm chất chủ yếu bằng những biểu hiện cụ thể: tình yêu thiên nhiên, gia đình, quê hương; ý thức về cội nguồn của mình; yêu cái đẹp, cái thiện và có tình cảm lành mạnh; Có hứng thú học tập và làm việc; Trung thực, ngay thẳng trong học tập và cuộc sống; Có ý thức chịu trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và môi trường xung quanh.

Đối với cấp THCS: Giúp học sinh tiếp tục phát triển những phẩm chất tốt đẹp đã được hình thành ở bậc tiểu học; Nâng cao, mở rộng yêu cầu phát triển chất lượng với những biểu hiện cụ thể như: tự hào về lịch sử, văn học dân tộc; có ước mơ, khát vọng, có tinh thần tự học, tự trọng, có ý thức công dân, tôn trọng pháp luật.

Đối với cấp THPT: Giúp học sinh tiếp tục phát triển những tố chất đã hình thành ở bậc THCS; mở rộng và nâng cao yêu cầu phát triển chất lượng với những biểu hiện cụ thể: bản lĩnh, cá tính, có lý tưởng, hoài bão, biết bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa Việt Nam; Có tinh thần hội nhập và ý thức công dân toàn cầu.

Trong dạy học Ngữ văn, tài liệu ngôn ngữ vừa là nội dung vừa là phương tiện được sử dụng để dạy đọc hiểu; là phương tiện dạy học và sáng tạo văn bản. Trong kiểm tra đánh giá, tài liệu ngoại ngữ là phương tiện để kiểm tra, đánh giá khả năng đọc hiểu, viết của học sinh.

Xem thêm : Tiến sĩ Ko Dong Hyun và loạt dự án giáo dục xanh, thúc đẩy hợp tác Việt – Hàn

Một trong những biện pháp bồi dưỡng phẩm chất học sinh mà giáo viên Ngữ văn phải thực hiện trong suốt sự nghiệp giáo dục của mình là lựa chọn những tài liệu văn bản có giá trị giáo dục, thẩm mỹ để thiết kế câu hỏi trắc nghiệm.

Bằng cách này hay cách khác, những tài liệu có giá trị phải đến được với học sinh. Từ việc đọc, hiểu văn bản, học sinh có thể rút ra được bài học phù hợp với nhận thức, trình độ và hoàn cảnh sống của mình.

Bài kiểm tra cuối học kì 1 môn Văn.

Tài liệu ngôn ngữ mang ý nghĩa tích cực sẽ bồi dưỡng tâm hồn học sinh ngày càng tươi đẹp, hướng tới những giá trị Chân – Thiện – Mỹ. Hơn nữa, chất liệu hay sẽ khơi dậy niềm yêu thích văn học trong lòng trẻ em, gợi ý trẻ đọc toàn bộ tác phẩm.

Như vậy, ngoài những văn bản trong sách giáo khoa để giảng dạy, giáo viên còn phải lựa chọn những tài liệu ngoài sách giáo khoa để xây dựng các câu hỏi kiểm tra thường xuyên, định kỳ.

Vì vậy, con đường giáo dục, bồi dưỡng phẩm chất học sinh thông qua các tài liệu ngoại ngữ là rất thiết thực, dễ thực hiện nhưng đòi hỏi sự nghiêm túc trong thực hiện.

Nhưng hiện tại, điều đáng lo ngại nhất là dường như việc lựa chọn tài liệu ngoài sách giáo khoa đang có dấu hiệu mất kiểm soát.

Mỗi lần thanh tra định kỳ, mỗi khi có “làn sóng internet” nổi lên làm giảm lòng tin, tạo cảm giác lo lắng, lo lắng về chức năng giáo dục, bồi dưỡng phẩm chất học sinh của khoa Văn.

Bồi dưỡng phẩm chất học sinh từ tài liệu ôn thi được hình thành từ năm 2014

Với tư cách là giáo viên THPT, tôi đã nghiên cứu và đào tạo Chương trình khá nhiều, đồng thời cũng được phân công đánh giá các đề kiểm tra định kỳ của trường ngay từ khi mới bắt đầu giảng dạy và kiểm tra theo Chương trình mới nên tôi có thể nói rằng Tiêu chí lựa chọn tài liệu đầu tiên để xây dựng câu hỏi kiểm tra là tài liệu phải có tính chất giáo dục tích cực trực tiếp rồi mới xét đến các tiêu chí khác.

Tại sao vậy? Bởi mục đích của bài thi ngoài việc đánh giá năng lực còn cần đánh giá phẩm chất của học sinh theo yêu cầu của Chương trình.

Là bài kiểm tra, học sinh phải tự mình khám phá văn bản bằng hệ thống câu hỏi đi kèm. Giáo viên không đi cùng học sinh và không có cơ hội đưa ra những gợi ý, hướng dẫn để học sinh tìm hiểu và hiểu đúng nội dung. hệ tư tưởng của văn bản. Nguy cơ dẫn đến sai lệch trong tư duy của học sinh là hoàn toàn có thể xảy ra. Đặc biệt, Chương trình hiện nay được xây dựng theo hướng mở, các câu hỏi kiểm tra được thiết kế theo hướng mở nên cần lưu ý cách đặt câu hỏi mở liên quan đến nội dung nhạy cảm.

Sách giáo khoa có những đoạn văn hiện thực vạch trần bản chất tà ác và soi sáng những góc tối của cuộc sống là điều bình thường. Bởi khi tiếp cận những văn bản này, giáo viên đồng hành và định hình tư duy của học sinh. Dạy Văn suy cho cùng là giúp học sinh từ những trang văn hiểu và vận dụng những điều hay để cuộc sống tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn.

Xem thêm : Gần 10.000 học sinh dự ngày hội tư vấn hướng nghiệp năm 2025

Chẳng hạn, có nhiều ý kiến ​​trái chiều khi lựa chọn truyện cổ tích dân gian “Tấm Cám” hay truyện hiện thực phê phán “Chí Phèo”… để đưa vào sách giáo khoa. Nhưng là tác phẩm mang tính chất hướng dẫn học tập trên lớp, giáo viên và học sinh trao đổi chi tiết, hành động của các nhân vật dễ làm xáo trộn suy nghĩ của học sinh, giúp học sinh tiếp nhận công việc đúng hướng. Tích cực và nhân văn.

Việc lựa chọn tài liệu ngôn ngữ để thiết kế đề thi bắt đầu từ năm 2014, đề thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn có sự thay đổi về cấu trúc và yêu cầu. Theo đó, bài thi gồm có 2 phần: Đọc hiểu và Viết. Phần đọc hiểu là văn bản mới, chưa có trong chương trình sách giáo khoa và được thẩm định kỹ càng về nội dung tư tưởng, giá trị giáo dục, thẩm mỹ. Đi kèm tài liệu là hệ thống các câu hỏi về kiến ​​thức tiếng Việt, cách viết từ trong văn bản và các câu hỏi kiểm tra sự nhanh nhẹn, hiểu biết xã hội và khả năng trình bày quan điểm cá nhân của học sinh.

Theo người viết, trước hết tài liệu phải chuẩn, đảm bảo tính sát thực, học sinh trả lời được bao nhiêu câu hỏi tùy thuộc vào năng lực của mỗi học sinh.

Học sinh đọc những tài liệu mang thông điệp giáo dục tích cực cũng gieo mầm những điều tốt đẹp để bồi dưỡng phẩm chất và tâm hồn.

Đối với Văn học, không thể phủ nhận vai trò quan trọng của kho ngữ liệu. Ngôn ngữ học là “xương sống” của chương trình, là phương tiện dạy học 4 kỹ năng đọc – viết – nói – nghe, là phương tiện bồi dưỡng những phẩm chất chủ yếu của người học.

Một bộ tài liệu tốt phải đảm bảo các tiêu chí: Chủ đề phù hợp với lứa tuổi, tâm lý học sinh ở từng cấp lớp, phục vụ việc phát triển các phẩm chất cao đẹp của người học như lòng yêu nước, lòng nhân ái, sự siêng năng, trách nhiệm, trung thực; Nội dung vừa phải, không quá ngắn hoặc quá dài, tạo tâm trạng vừa đủ nhẹ nhàng để học sinh nắm bắt được nội dung, chủ đề để trả lời câu hỏi; Các yếu tố ngữ âm, từ vựng và ngữ pháp quen thuộc phù hợp với trình độ sử dụng ngôn ngữ của học sinh; Dữ liệu phải tuyệt đối chính xác, có nguồn gốc rõ ràng, có độ tin cậy cao và có thể được mọi người xác minh.

Cần hạn chế tối đa những tài liệu hài hước, những tài liệu phản ánh hiện thực xã hội tuy phổ biến nhưng có thể gây liên tưởng nhạy cảm cho học sinh trong độ tuổi đi học như uống rượu, bia, cờ bạc, v.v.

Không sử dụng những tài liệu có từ ngữ xúc phạm, có thể gây tổn thương người khác; phân biệt giới tính; khơi dậy những cảm xúc tột độ. Nếu cần phải lựa chọn ngôn ngữ đó, giáo viên nên “can thiệp” để tránh những hạn chế nêu trên.

Có thể nói, Chương trình Ngữ văn hiện nay được thiết kế theo hướng mở nên việc lựa chọn tài liệu dạy học và kiểm tra có nhiều thuận lợi nhưng cũng là thách thức đối với nhiều giáo viên.

Việc lựa chọn tài liệu ôn thi là một bước vô cùng quan trọng, thể hiện năng lực của một người giáo viên trên con đường bồi dưỡng phẩm chất cho thế hệ trẻ.

Phong cách và nội dung của bài viết thể hiện quan điểm, quan điểm của tác giả.

Trần Văn Tâm

https://giaoduc.net.vn/boi-duong-pham-chat-hoc-sinh-tu-ngu-lieu-doc-hieu-trong-de-kiem-tra-mon-ngu-van-post248184.gd

Nguồn: https://truonglehongphong.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục