Tác giả chia sẻ chuyện làm sách giáo khoa Âm nhạc chương trình mới

Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 đánh dấu lần đầu tiên Âm nhạc được đưa vào giảng dạy ở cấp THPT. Chính vì vậy mà sách giáo khoa Âm nhạc cũng được biên soạn rất tỉ mỉ.

Quá trình “thai nghén” cuốn sách cho đến khi hoàn thành kéo dài 5 năm

Bạn đang xem: Tác giả chia sẻ chuyện làm sách giáo khoa Âm nhạc chương trình mới

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó giáo sư, tiến sĩ Phạm Phương Hòa – Tổng biên tập, biên tập sách giáo khoa Âm nhạc lớp 10, 11, 12, bộ sách Kết nối kiến ​​thức với cuộc sống chia sẻ: “Trong đó có Nghệ thuật nói chung và Việc đưa âm nhạc nói riêng vào chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 là một bước tiến lớn, ghi nhận vai trò của nghệ thuật trong giáo dục nhằm tạo dựng con người phát triển toàn diện. .

Đồng thời, mục đích thúc đẩy phát triển năng lực và định hướng nghề nghiệp cho sinh viên sẽ góp phần xây dựng nền tảng ban đầu cho đội ngũ lao động nghệ thuật tương lai.

Khi biên soạn cuốn sách này, tôi và các đồng nghiệp mong rằng các em học sinh có thể yêu thích, mong đợi môn học và âm nhạc sẽ trở thành một thứ hữu ích, một người bạn đồng hành với các em”.

Bà Hoa cho biết, khi Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam yêu cầu biên soạn bộ sách Âm nhạc, nhóm tác giả đã có buổi tập huấn với các chuyên gia nước ngoài và Việt Nam về truyền tải ý tưởng. , nguồn cảm hứng chính của bộ sách giáo khoa mới.

Trong khi viết một cuốn sách, các ý tưởng thay đổi liên tục. Ban đầu, các tác giả mong muốn mang lại nhiều kiến ​​thức nhất có thể cho học sinh, nhưng khi bắt tay vào làm, các tác giả nhận thấy lượng kiến ​​thức này không hề nhỏ.

Hơn nữa, làm thế nào để truyền tải nội dung học thuật đến học sinh phổ thông không phải là điều dễ dàng. Nhóm tác giả phải diễn đạt kiến ​​thức học thuật bằng ngôn ngữ đơn giản để học sinh dễ hiểu, hữu ích và thích thú.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Phương Hòa – Tổng biên tập và biên tập Sách giáo khoa Âm nhạc lớp 10, 11, 12, Kết nối kiến ​​thức với cuộc sống. Ảnh: NVCC.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đỗ Hiệp – Tác giả Sách giáo khoa Âm nhạc lớp 10, 11, 12, Kết nối kiến ​​thức với cuộc sống, bày tỏ: “Lần đầu tiên, Âm nhạc được dạy ở trình độ trung cấp. Học ở bậc trung học phổ thông, quá trình Viết một cuốn sách rất khó, mọi thứ đều mới mẻ từ nội dung đến cấu trúc.

Chúng ta cần lựa chọn nội dung giáo dục âm nhạc, mang lại những kiến ​​thức cơ bản nhất về âm nhạc cho học sinh, giúp các em định hướng nghề nghiệp, ví dụ như nội dung về lý thuyết âm nhạc và kiến ​​thức phổ thông. âm nhạc, nhạc cụ. Đồng thời phải được truyền tải một cách gần gũi, dễ hiểu, phù hợp với mọi học sinh trên toàn quốc.

Thời gian để hoàn thành cuốn sách không hề ngắn. Có những lúc tôi và đồng nghiệp “làm việc ngày đêm”, sửa đi sửa lại bản thảo rất nhiều lần.

Riêng tôi phải viết 3 đề ôn tập cho học sinh lớp 10 về hòa âm, đặt hợp âm cho giai điệu và xác định giọng nên áp lực rất nhiều. Tuy nhiên, tất cả chúng tôi đều cố gắng vượt qua nó. Quá trình viết sách tuy khó khăn nhưng cũng mang lại rất nhiều hứng thú”.

Tiến sĩ Nguyễn Quang Tùng – Tác giả Sách giáo khoa Âm nhạc lớp 10, 11, 12, Kết nối kiến ​​thức với cuộc sống, cho biết: “Viết sách giáo khoa từ một góc nhìn khác có thể nói là khó hơn so với dạy sách chuyên nghiệp vì người học là những người nghiệp dư và không được làm quen với âm nhạc từ nhỏ…

Bản thân tôi và các tác giả rất quan tâm đến việc lựa chọn những kiến ​​thức phù hợp nhất với đối tượng mục tiêu.

Làm sao để cung cấp đủ nền tảng cho sinh viên phát triển trong tương lai khi theo học tại một trường đại học chuyên ngành âm nhạc nhưng không quá xa rời thực tế. Chưa kể, có một số địa phương thiếu cả cơ sở vật chất lẫn giáo viên, gây khó khăn trong quá trình giảng dạy”.

Ảnh minh họa: nxbgd.vn

Tiến sĩ Nguyễn Quang Tùng cho biết, trong quá trình hoàn thiện SGK Âm nhạc lớp 10, 11, 12, có nhiều bản thảo được đưa ra nhưng phải bỏ đi vì không hợp lý. Thậm chí có thời điểm gần cả năm trời không có sự tiến bộ nào vì nhóm tác giả bế tắc về lượng kiến ​​thức cần truyền tải trong sách giáo khoa. Sau khoảng 5 năm, bộ sách đã được hoàn thiện với đầy đủ những kiến ​​thức cần thiết.

Không giống như cấp tiểu học và trung học cơ sở đã có sẵn giáo trình cũ để tham khảo và chỉnh sửa, cấp trung học phổ thông không có những thứ này. Đây là vấn đề đầu tiên mà tác giả gặp phải. Sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành khung chương trình, các tác giả đã bám sát các nội dung yêu cầu để đưa ra bài học phù hợp.

Với chương trình THPT, học sinh sẽ được học kiến ​​thức tổng quát và lựa chọn học piano hoặc hát. Đây là trở ngại tiếp theo mà nhóm tác giả gặp phải khi viết sách.

Ví dụ, với việc lựa chọn một loại nhạc cụ, học sinh sẽ phải học cả solo – hòa tấu – hát đệm. Học hết tất cả những kiến ​​thức này chỉ trong một năm là điều rất khó khăn ngay cả với những người học chuyên nghiệp.

Cuối cùng, sau nhiều lần gặp gỡ, nhóm tác giả đã đưa đầy đủ những kiến ​​thức trên vào cuốn sách nhưng vẫn giữ nó đơn giản nhất có thể, cách trình bày dễ hiểu và chọn lọc những bản nhạc không quá cũ, phù hợp với thời đại. Học sinh có thể truy cập nó dễ dàng và hấp dẫn hơn.

Sách giáo khoa mới phát huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh và giáo viên

Phó giáo sư, tiến sĩ Phạm Phương Hòa cho biết, SGK Âm nhạc mới vẫn có các mảng nội dung như hát, đọc nhạc, kiến ​​thức âm nhạc tổng quát nhưng có sự phân hóa rõ ràng hơn.

Những nội dung này sẽ được xem xét lại và giảng dạy theo hướng mới kết hợp với những nội dung chưa từng có như nhạc cụ, hòa tấu. Vì vậy, SGK Âm nhạc chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 có tính kế thừa và phát triển so với SGK Âm nhạc chương trình giáo dục phổ thông năm 2006.

Ngoài ra, điểm nổi bật của sách giáo khoa Âm nhạc mới là định hướng phát triển năng lực cho học sinh và khuyến khích các em vận dụng khả năng sáng tạo.

Đồng thời, cuốn giáo trình này còn mang tính mở về nội dung và phương pháp giảng dạy. Giáo viên được phép lựa chọn các ví dụ bài học để giờ dạy sinh động, hấp dẫn hơn. Ví dụ, với lớp học dân ca, giáo viên ở mỗi vùng có thể đem những bài dân ca địa phương đến dạy học sinh.

Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Đỗ Hiệp chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn cung cấp cho sinh viên và giáo viên những nội dung cởi mở, không áp đặt, hàn lâm nhưng không xa vời.

So với SGK Âm nhạc cũ, cách tiếp cận và yêu cầu của SGK mới có nhiều khác biệt. Trước đây, việc dạy học theo hướng định hướng nội dung, làm thế nào để giúp học sinh hiểu được nội dung bài học. Riêng sách giáo khoa Âm nhạc mới sẽ tập trung tiếp cận những phẩm chất, năng lực của học sinh.

Ví dụ, khi hướng dẫn học sinh nghe nhạc và khám phá nhạc cụ, mỗi học sinh có thể nghe được âm thanh của các loại nhạc cụ khác nhau và thể hiện được cảm xúc của riêng mình.

Hay với nội dung lý thuyết âm nhạc, học sinh được nhận xét về tính chất của giai điệu, hợp âm sử dụng trong bản nhạc, từ đó dẫn dắt các em vào bài học một cách tự nhiên, thoải mái, không khô khan. .

Ngoài ra, chúng tôi cũng khuyến khích giáo viên sử dụng âm nhạc địa phương trong bài học của mình. Cả giáo viên và học sinh đều có thể phát huy tính sáng tạo trong quá trình dạy và học.”

Xem thêm : Phát triển chuyên môn cho giáo viên ở Việt Nam: Hướng đi nào phù hợp?

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đỗ Hiệp – Tác giả Sách giáo khoa Âm nhạc lớp 10, 11, 12, Kết nối kiến ​​thức với cuộc sống. Ảnh: NVCC.

TS Nguyễn Quang Tùng cho biết, với bộ sách Âm nhạc của chương trình cũ, học sinh hầu như chỉ tập trung vào hát, đọc nhạc và một ít nhạc thông thường.

Trong SGK Âm nhạc mới, học sinh được học thêm những kiến ​​thức chuyên sâu như đọc nhạc, lý thuyết âm nhạc, nhạc dân gian, ca hát, nhạc cụ… Đây cũng là sự thay đổi lớn trong giáo dục âm nhạc. dành cho học sinh phổ thông.

Sách giáo khoa Âm nhạc mới kế thừa những kiến ​​thức đã có trong chương trình cũ và bổ sung thêm một số vấn đề khác phù hợp với thời đại hơn.

Đặc biệt với sách giáo khoa âm nhạc lớp 10, 11, 12, học sinh sẽ được làm quen với các phương pháp học tập hiện đại trên thế giới.

Nhóm tác giả đã kết hợp phương pháp dạy và học mới ở nước ngoài với thực tiễn ở Việt Nam, tùy theo đặc điểm văn hóa của từng địa phương, trình độ chuyên môn của giáo viên cũng như khả năng tiếp thu của học sinh để đưa ra những bài học phù hợp nhất.

Với tiêu chí “lấy học sinh làm trung tâm”, giáo viên sẽ sử dụng các phương pháp – chương trình – sách giáo khoa khác nhau, giúp học sinh hiểu lý thuyết và thực hành tốt.

“Đặc biệt, việc phát triển năng lực và định hướng nghề nghiệp cho học sinh còn được thể hiện qua việc các em được học 2 phần trong sách giáo khoa. Phần thứ nhất (kiến thức tổng quát) sẽ giúp học viên có cái nhìn tổng quan về âm nhạc trong và ngoài nước, những kiến ​​thức cơ bản về âm nhạc (hát, đàn, lý thuyết, kiến ​​thức thông thường…).

Ở phần tuyển chọn (chọn hát hoặc chọn nhạc cụ, trong đó có guitar và keyboard), học sinh sẽ được trang bị những kiến ​​thức, kỹ thuật cơ bản về hát hoặc nhạc cụ. Học sinh chủ động lựa chọn theo thế mạnh, sở thích để học chuyên sâu, từ đó giúp các em có nền tảng tốt để vào các trường đào tạo âm nhạc” – ông Tùng nhấn mạnh.

TS Nguyễn Quang Tùng – Tác giả Sách giáo khoa Âm nhạc lớp 10, 11, 12, Kết nối kiến ​​thức với cuộc sống. Ảnh: NVCC

Bên cạnh đó, tính mở của SGK Âm nhạc mới cũng là một điểm đổi mới so với SGK Âm nhạc theo chương trình giáo dục phổ thông năm 2006.

Với những học sinh có trình độ khá, phần ứng dụng sáng tạo trong sách sẽ giúp các em theo đuổi đam mê và khám phá những kiến ​​thức mới, khó hơn trong âm nhạc.

Đối với học sinh ở trình độ khá có thể chọn các bài tập thực hành trong sách giáo khoa hoặc có thể cùng giáo viên chọn một số bài tập ứng dụng khác phù hợp với văn hóa vùng miền (nhưng vẫn nằm trong khuôn khổ của học sinh). giấy phép và khối lượng kỹ thuật tương đương).

Đối với học sinh đạt trình độ đậu phải nắm vững lý thuyết các kiến ​​thức đã học và thực hành được 1 câu hoặc 1 đoạn văn (không nhất thiết là cả bài).

Đối với giáo viên, giáo viên có thể tham khảo gợi ý của tác giả trong sách giáo viên, chỉnh sửa hoặc tự sáng tạo mà không bị ép buộc, bó buộc. Ví dụ, với phần Warm-up, sách giáo viên yêu cầu giáo viên cho học sinh nghe một bài mẫu. Giáo viên có thể phát video, tự biểu diễn hoặc biểu diễn cùng học sinh… không nhất thiết chỉ là nghe/xem video.

Hồng Lĩnh

https://giaoduc.net.vn/tac-gia-chia-se-chuyen-lam-sach-giao-khoa-am-nhac-chuong-trinh-moi-post246288.gd

Nguồn: https://truonglehongphong.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục