Người bệnh suy thận nên ăn gì và kiêng gì để bảo vệ chức năng thận?

1. Tầm quan trọng của chế độ ăn uống với người suy thận

Theo bác sĩ Lưu Thị Thảo, Khoa Nội tiết, Bệnh viện Bạch Mai, chế độ ăn uống đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với người bị suy thận, nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Một số lý do giải thích tầm quan trọng của chế độ ăn uống đối với người bị suy thận:

Giúp kiểm soát các triệu chứng

Bạn đang xem: Người bệnh suy thận nên ăn gì và kiêng gì để bảo vệ chức năng thận?

• Giảm phù nề: Hạn chế natri trong chế độ ăn giúp giảm tình trạng ứ nước và phù nề, đặc biệt là ở mắt, mắt cá chân và bàn tay.
• Kiểm soát huyết áp: Chế độ ăn ít natri và kali cũng giúp kiểm soát huyết áp cao, một biến chứng thường gặp ở người bị suy thận.
• Giảm nguy cơ loãng xương: Chế độ ăn giàu canxi và vitamin D giúp giảm nguy cơ loãng xương, một biến chứng thường gặp ở người bị suy thận do chuyển hóa vitamin D bị suy giảm.
• Giảm buồn nôn và nôn: Chế độ ăn gồm nhiều bữa nhỏ, ít chất béo và dễ tiêu hóa có thể giúp giảm các triệu chứng buồn nôn và nôn thường gặp ở người bị suy thận.

Chế độ ăn uống đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với người bị suy thận.

Bảo vệ chức năng thận

• Giảm gánh nặng cho thận: Hạn chế lượng protein, phốt pho và kali trong chế độ ăn giúp giảm gánh nặng cho thận, từ đó giúp bảo tồn chức năng thận lâu hơn.
• Ngăn ngừa biến chứng: Chế độ ăn uống hợp lý có thể giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn các biến chứng nguy hiểm của bệnh suy thận như bệnh tim mạch, đột quỵ và tổn thương hệ thần kinh.

Cải thiện chất lượng cuộc sống

• Tăng cường năng lượng: Một chế độ ăn đủ dinh dưỡng giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể, từ đó giúp người bệnh cảm thấy khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng hơn.
• Cải thiện tâm trạng: Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng, lo lắng và trầm cảm thường gặp ở người bị suy thận.
• Cải thiện chất lượng giấc ngủ: Một chế độ ăn uống cân bằng giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ đó giúp người bệnh cảm thấy thoải mái, thư giãn hơn.

Chế độ ăn uống đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc điều trị bệnh suy thận. Một chế độ ăn uống hợp lý có thể giúp người bệnh kiểm soát được triệu chứng, bảo vệ chức năng thận và cải thiện chất lượng cuộc sống. Vì vậy, người bị suy thận cần tuân thủ nghiêm ngặt chế độ ăn uống do bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo.

2. Dinh dưỡng cần thiết cho người suy thận

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bị suy thận. Cung cấp đầy đủ và cân bằng các chất dinh dưỡng thiết yếu giúp bảo tồn chức năng thận, ngăn ngừa các biến chứng và nâng cao sức khỏe cho người bệnh.

Chất đạm: Protein là dưỡng chất quan trọng đối với cơ thể, tuy nhiên, người bị suy thận cần hạn chế ăn protein để giảm gánh nặng cho thận. Lượng protein thích hợp cho người bị suy thận thường dao động từ 0,6 – 0,8 gam/kg thể trọng/ngày. Cần ưu tiên lựa chọn thực phẩm giàu protein chất lượng cao như thịt nạc, cá, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa.

Chất béo tốt : Chất béo có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể và giúp hấp thu các vitamin tan trong chất béo. Người bị suy thận nên chọn chất béo tốt như chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa, có trong dầu thực vật, các loại hạt, quả bơ và cá béo. Bạn nên hạn chế chất béo bão hòa và chất béo có trong các loại thịt mỡ, thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn.

Carbohydrate: Carbohydrate cung cấp năng lượng chính cho cơ thể. Người bị suy thận nên chọn carbohydrate phức tạp có trong ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả thay vì carbohydrate đơn giản có trong đường, kẹo và nước ngọt.

Vitamin và các khoáng chất: Vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể. Tuy nhiên, một số vitamin và khoáng chất như kali, phốt pho và natri cần được hạn chế ở người bị suy thận. Vì vậy, người bệnh cần được bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng tư vấn để có chế độ bổ sung vitamin và khoáng chất phù hợp.

Nước: Nước giúp thanh lọc cơ thể, đào thải độc tố, điều hòa các chức năng sinh lý. Tuy nhiên, những người bị suy thận cần theo dõi lượng nước uống hàng ngày để tránh tình trạng thừa nước, có thể dẫn đến phù nề và tăng huyết áp. Lượng nước thích hợp cho người bị suy thận thường dao động từ 500 – 1000 ml/ngày.

3. Thực phẩm nên ăn và tránh cho người bị suy thận

Thực phẩm nên ăn

Người bị suy thận nên ăn ngũ cốc nguyên hạt.

Rau và trái cây: Chọn các loại trái cây và rau quả có hàm lượng kali và phốt pho thấp như táo, lê, nho, quả mọng (dâu tây, việt quất), bắp cải, bông cải xanh, cà rốt, súp súp lơ, ớt chuông, củ cải…

Ngũ cốc nguyên hạt: Chọn ngũ cốc nguyên hạt có ít phốt pho, chẳng hạn như bánh mì nguyên hạt, gạo lứt và yến mạch.

Thịt nạc: Chọn các loại thịt nạc có hàm lượng phốt pho thấp như ức gà, cá nạc (cá chẽm, cá hồi), thịt lợn nạc.

Sữa ít béo và các sản phẩm từ sữa: Chọn sữa và các sản phẩm từ sữa ít phốt pho, chẳng hạn như sữa gầy, sữa chua gầy và sữa gạo.

Đậu phụ, các sản phẩm từ đậu nành: Đậu phụ và các sản phẩm từ đậu nành là nguồn cung cấp protein tốt cho người bị suy thận. Tuy nhiên, cần lựa chọn sản phẩm có hàm lượng lân thấp.

Những thực phẩm nên tránh

Thực phẩm cần tránh khi mắc bệnh thận chủ yếu là thực phẩm chứa nhiều natri, kali và phốt pho.

Rau và trái cây: Cam, quýt, bơ, chuối, khoai tây, khoai lang, cà chua… vì chúng rất giàu kali.

Thịt đỏ: Thịt đỏ chứa nhiều phốt pho và chất béo bão hòa.

Cá nhiều xương: Cá nhiều xương có hàm lượng phốt pho cao.

Trứng: Trứng có hàm lượng phốt pho cao.

Thực phẩm đóng hộp: Chứa lượng natri cao, vì muối được thêm vào làm chất bảo quản để tăng thời hạn sử dụng. Nếu bạn muốn ăn thực phẩm đóng hộp, hãy chọn những loại có hàm lượng natri thấp hơn hoặc những loại có nhãn “không thêm muối”. Rửa thực phẩm đóng hộp bằng nước sạch làm giảm đáng kể hàm lượng natri.

Xem thêm : Chỉ 10 phút đạp xe mỗi ngày có thể tăng tuổi thọ và săn chắc cơ bắp

Bánh mì nguyên hạt: Nếu bị suy thận, bạn nên sử dụng bánh mì nguyên hạt do có hàm lượng phốt pho và kali. Bánh mì càng có nhiều cám và ngũ cốc nguyên hạt thì hàm lượng phốt pho và kali càng cao.

Các sản phẩm từ sữa nguyên chất, phô mai: Các sản phẩm từ sữa nguyên chất rất giàu vitamin và chất dinh dưỡng. Chúng cũng là một loại thực phẩm giàu protein và là nguồn phốt pho và kali tự nhiên. Tiêu thụ quá nhiều sữa, kết hợp với các thực phẩm giàu phốt pho khác, có thể gây bất lợi cho sức khỏe xương ở những người mắc bệnh thận.

Thực phẩm chế biến sẵn: Thực phẩm chế biến sẵn có hàm lượng natri cao, chủ yếu để cải thiện hương vị và bảo quản hương vị thịt. Thịt chế biến bao gồm xúc xích, thịt xông khói, thịt khô, thịt nguội và xúc xích.

Uống rượu, bia càng làm tổn thương tế bào thận của bệnh nhân. Rượu cũng làm tăng nguy cơ phát triển bệnh cao huyết áp và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Vì vậy, người bệnh suy thận tuyệt đối không uống rượu, bia.

Đồ uống có ga thường chứa nhiều phốt pho và đường nên hạn chế sử dụng.

Chế độ ăn cho người suy thận cần được xây dựng dựa trên tình trạng sức khỏe của mỗi người. Vì vậy, cần tham khảo ý kiến ​​bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn uống phù hợp nhất. Ngoài ra, người bị suy thận cũng cần chú ý thực hiện lối sống lành mạnh, bao gồm tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng hợp lý, bỏ thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu, đồ uống có ga và đi chơi. Khám sức khỏe định kỳ.

Nguyên tắc chung về chế độ ăn uống cho người bệnh suy thận:

Hạn chế protein: Lượng protein cần thiết cho người bị suy thận sẽ phụ thuộc vào mức độ suy giảm chức năng thận. Bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn lượng protein phù hợp mỗi ngày.

Hạn chế phốt pho: Phốt pho là khoáng chất có trong thịt, gia cầm, cá, sữa và các sản phẩm từ sữa, ngũ cốc nguyên hạt, đậu và các loại hạt. Quá nhiều phốt pho làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch ở người bị suy thận.

Hạn chế kali: Kali là khoáng chất có nhiều trong trái cây và rau quả, đặc biệt là chuối, cam, khoai tây và cà chua. Quá nhiều kali gây rối loạn nhịp tim nguy hiểm.

Hạn chế natri: Natri là muối khoáng có trong muối ăn, thực phẩm chế biến sẵn và thức ăn nhanh. Quá nhiều natri gây phù nề, huyết áp cao và các vấn đề về tim mạch khác.

Chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm gánh nặng cho thận.

Bạn nên nhai kỹ thức ăn trước khi nuốt.

Theo dõi cân nặng thường xuyên và thông báo cho bác sĩ nếu bạn tăng cân đột ngột.

https://giadinh.suckhoedoisong.vn/nguoi-benh-suy-than-nen-an-gi-va-kieng-gi-de-bao-ve-chuc-nang-than-172240426181632623.htm

Nguồn: https://truonglehongphong.edu.vn
Danh mục: Cẩm nang