CSGDĐH đào tạo đa lĩnh vực nên một bộ chuyên ngành quản lý không còn phù hợp

Trong bối cảnh đất nước đang quyết liệt thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy có ý nghĩa sống còn đối với sự phát triển của đất nước trong thời kỳ mới, đề xuất chuyển đổi các cơ sở giáo dục đại học công lập đa ngành, đa ngành (trừ trường công an, quân đội) quản lý thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo được coi là bước đi phù hợp. Chủ trương này không chỉ góp phần giảm bớt đầu mối quản lý mà còn đảm bảo hiệu lực, hiệu quả, đúng tinh thần “một việc không được giao cho hai người”.

Nhiều trường đào tạo giống nhau nhưng thuộc các bộ/ngành khác nhau

Bạn đang xem: CSGDĐH đào tạo đa lĩnh vực nên một bộ chuyên ngành quản lý không còn phù hợp

Theo thống kê, cả nước có 244 cơ sở giáo dục đại học, trong đó có 172 cơ sở giáo dục đại học công lập, 67 cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập, 2 trường đại học quốc gia và 3 trường đại học vùng (số liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2021). Đặc biệt, ngoài Bộ Giáo dục và Đào tạo còn có nhiều bộ/ngành, địa phương tham gia trực tiếp quản lý các cơ sở giáo dục đại học.

TS Trương Tiến Tùng – nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Mở Hà Nội. Ảnh: Đại học Mở Hà Nội

Sự manh mún trong quản lý này gây ra nhiều bất cập trong thực tiễn hoạt động. Chia sẻ với Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam, TS. Trương Tiến Tùng – nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Mở Hà Nội đánh giá, điều này dẫn đến thiếu sự thống nhất trong chính sách quản lý giáo dục giữa các bộ/ngành. nhau, phân tán nguồn lực và chồng chéo quản lý giữa các bộ/ngành.

Đặc biệt, TS. Trương Tiến Tùng nhận xét, sự tham gia của nhiều bộ/ngành, địa phương trong quản lý cơ sở giáo dục đại học dẫn đến nguồn ngân sách bị phân tán, do đó việc xây dựng cơ sở giáo dục đại học đạt chuẩn khu vực và thế giới sẽ gặp nhiều khó khăn.

Bên cạnh đó, việc thiếu nguồn lực tập trung cũng hạn chế khả năng phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là các nhà khoa học. Điều này dẫn đến tình trạng các vấn đề nghiên cứu lớn khó giải quyết một cách hiệu quả. Việc có nhiều đầu mối trực tiếp quản lý các cơ sở giáo dục đại học cũng là một sự lãng phí.

Đồng quan điểm, Hiệu trưởng một cơ sở giáo dục đại học ở miền Bắc cũng cho rằng, đầu mối quản lý cơ sở giáo dục đại học công lập đa ngành, đa lĩnh vực cần thống nhất với Bộ Giáo dục và Đào tạo (trừ các trường công an, quân đội). ).

Hiện nay, đang có sự chồng chéo trong công tác quản lý cơ sở giáo dục đại học giữa các bộ, ngành khi nhiều trường đào tạo cùng nhóm ngành nhưng thuộc sự quản lý của các bộ/ngành, địa phương khác nhau. .

Ví dụ như trường y tế. Hầu hết các trường chuyên đào tạo ngành y tế (không bao gồm các trường, khoa của đại học quốc gia và khu vực) đều trực thuộc Bộ Y tế. Trong khi đó, có 2 trường cũng chuyên đào tạo ngành y tế nhưng do chính quyền địa phương trực tiếp quản lý là Đại học Y khoa Vinh trực thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An và Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch trực thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An. . Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh.

Xem thêm : GS.TSKH Nguyễn Đình Đức: Nhà khoa học xuất sắc ươm mầm ước mơ cho thế hệ trẻ

Tương tự, cả nước hiện có 6 trường đại học sư phạm kỹ thuật. Trong đó, 3 trường trực thuộc Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Nam Định, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh và Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long) và 3 trường cũng trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo ( Hồ Chí Minh, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật – Đại học Đà Nẵng và Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên).

Dù cùng đào tạo về luật nhưng Đại học Luật Hà Nội trực thuộc Bộ Tư pháp, còn Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Hoặc cùng nhau đào tạo các nhóm chuyên ngành kỹ thuật xây dựng như Đại học Kiến trúc Hà Nội, Đại học Kiến trúc TP.HCM, Đại học Kiến trúc TP.HCM, Đại học Xây dựng Miền Tây,… trực thuộc Bộ Xây dựng, trong khi Đại học Kiến trúc Hà Nội Việc xây dựng do Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý.

Theo lãnh đạo, công tác quản lý còn chồng chéo, manh mún, thiếu tập trung dẫn đến cơ chế chính sách phát triển ở mỗi nơi được áp dụng khác nhau, thiếu nhất quán. Nguồn lực đầu tư phát triển đại học của các cơ quan quản lý cũng chưa đồng đều, cách hiểu và áp dụng cơ chế tự chủ đại học ở mỗi nơi cũng khác nhau,…

“Việc thiếu sự thống nhất, đồng bộ về môi trường phát triển giáo dục đại học khiến cơ hội phát triển của một số trường, đặc biệt là các trường ở địa phương khó khăn hơn”, hiệu trưởng lo lắng.

Từ đó, người này cho rằng nếu các cơ sở giáo dục đại học công lập đa ngành, đa lĩnh vực được chuyển giao cho Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tạo điều kiện thuận lợi để huy động sự quan tâm của nhiều lực lượng trong xã hội vào giáo dục, từ cả trung ương. và cấp địa phương.

Các bước cần thiết để tinh giản và hiệu quả

Ảnh minh họa: Giảng viên và sinh viên Trường Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh (HUTECH)

TS Trương Tiến Tùng cũng cho biết, trong bối cảnh nhà nước đang thực hiện chủ trương cắt giảm đầu mối quản lý, chuyển giao các cơ sở giáo dục đại học công lập đa ngành, đa lĩnh vực (trừ trường công an, quân đội) cho Bộ của Giáo dục và Đào tạo về quản lý là hợp lý.

Việc tập trung quản lý về Bộ Giáo dục và Đào tạo giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống quản lý, khi có thể tăng tính đồng bộ trong chính sách, tập trung nguồn lực (con người, vật chất, tài chính). chính) vì mục tiêu chiến lược của đất nước trong thời đại mới – thời đại tiến bộ đất nước. Đồng thời, tập trung nguồn lực sẽ giúp thúc đẩy phát triển các cơ sở giáo dục đại học trọng điểm, nâng cao vị thế của giáo dục Việt Nam trên bản đồ giáo dục quốc tế.

“Qua đó, chúng ta mong muốn có cơ sở giáo dục đại học đạt tiêu chuẩn quốc tế và tăng nguồn sinh viên nước ngoài du học tại Việt Nam (xuất khẩu giáo dục), hạn chế sinh viên trong nước đi du học (trong trường hợp không xuất sắc) để tránh chảy máu ngoại tệ” , TS Trương Tiến Tùng nhấn mạnh.

Ngoài ra, trước đây, các trường đại học “thuộc” một bộ chủ quản thường được xây dựng theo mô hình đơn ngành, ví dụ như các trường sư phạm thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, các trường nông nghiệp thuộc Bộ Nông nghiệp. Quản lý Công nghiệp và Phát triển Nông thôn,… Tuy nhiên, hiện nay, hầu hết các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam đều đã chuyển đổi hoặc mở rộng mô hình đào tạo sang đa ngành, đa lĩnh vực để đáp ứng nhu cầu của sinh viên. cầu ngày càng đa dạng của thị trường lao động. Chẳng hạn, các trường kinh tế đào tạo công nghệ, các trường kỹ thuật cũng mở rộng đào tạo các lĩnh vực xã hội… Vì vậy, cái mác “liên kết” không còn nhiều ý nghĩa bởi các trường đã vượt ra ngoài lĩnh vực quản lý chuyên môn của một bộ/ngành cụ thể.

Như vậy, việc chuyển giao các cơ sở giáo dục đại học công lập đa ngành, đa lĩnh vực cho Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý cũng giúp các bộ/ngành, địa phương giảm bớt đầu mối quản lý, từ đó tập trung vào công tác quản lý của mình. nhiều công việc chính khác. Việc quản lý tập trung tại Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng giúp thống nhất chính sách, từ đó tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục thực hiện quyền tự chủ quản trị thực chất và hiệu quả hơn.

Cần có lộ trình thực hiện

Nhà giáo tiêu biểu, Tiến sĩ Nguyễn Kim Dung – Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Nam Việt. Ảnh: Học viện Ngân hàng

Ở một góc độ khác, nhà giáo ưu tú, TS. Nguyễn Kim Dung – Viện trưởng Viện Khoa học giáo dục Nam Việt cho rằng, mỗi cơ sở giáo dục đại học được thành lập đều có sứ mệnh riêng và các trường trực thuộc các bộ/ngành. , khu vực địa phương cũng không ngoại lệ.

“Qua quan sát, chúng ta có thể thấy một số cơ sở giáo dục đại học có cơ quan quản lý tài chính vững mạnh, có quan điểm, tầm nhìn có nhiều thuận lợi trong quá trình phát triển, từ đề tài nghiên cứu khoa học, đến đặt hàng đào tạo, hay hỗ trợ về chính sách, nguồn lực, chính sách và định hướng ngành.

Ngược lại, hiện có nhiều cơ sở giáo dục đại học bị cơ quan quản lý trực tiếp can thiệp quá sâu vào hoạt động của nhà trường. Ở một số trường, ngay cả việc bổ nhiệm trưởng khoa cũng phải được sự chấp thuận của cơ quan chủ quản. Điều này dẫn tới tình trạng trì trệ, cản trở sự phát triển của các trường học và đi ngược xu hướng tự chủ đại học”, TS. Nguyễn Kim Dũng phân tích.

Cho rằng, mỗi mô hình quản lý đều có những ưu, nhược điểm riêng, TS. Nguyễn Kim Dung nhấn mạnh cần có sự đánh giá kỹ lưỡng về hiệu quả quản lý, tham vấn các bên liên quan (trong đó có các cơ sở giáo dục đại học). , các Bộ/ngành, địa phương, Bộ Giáo dục và Đào tạo) về việc chuyển giao cơ quan chủ quản, bảo đảm khách quan, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của các cơ sở giáo dục đại học.

Đoàn Nhân

https://giaoduc.net.vn/csgddh-dao-tao-da-linh-vuc-nen-mot-bo-chuyen-nganh-quan-ly-khong-con-phu-hop-post248331.gd

Nguồn: https://truonglehongphong.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục