Chuyên gia cho rằng thành lập Ủy ban Olympic Toán rất quan trọng, cần thiết

Tại hội thảo đánh giá công tác đào tạo học sinh dự thi Olympic Toán học quốc tế (IMO), nhiều chuyên gia trong lĩnh vực đào tạo học sinh giỏi cho rằng, cần đề xuất thành lập Ủy ban Olympic Toán học để tuyển chọn, đào tạo, phát triển đội tuyển thi một cách toàn diện hơn.

Hiện nay, kỳ thi học sinh giỏi quốc gia và vòng tuyển chọn đội tuyển quốc tế do Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý. Trong 50 năm qua, cả nước có 288 thí sinh dự thi, giành 271 huy chương, trong đó có 69 Huy chương Vàng, 117 Huy chương Bạc và 85 Huy chương Đồng. Tỷ lệ học sinh đạt huy chương là 94%. Đến nay, có 10 học sinh giỏi đạt điểm tuyệt đối, 10 học sinh đạt 2 Huy chương Vàng. Về thành tích đồng đội không chính thức, đội tuyển Việt Nam luôn nằm trong top 10 thế giới ở hầu hết các năm tổ chức kỳ thi.

Bạn đang xem: Chuyên gia cho rằng thành lập Ủy ban Olympic Toán rất quan trọng, cần thiết

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, để nâng cao chất lượng tuyển chọn, đào tạo và phát triển học sinh, nước ta cần thành lập một ủy ban phụ trách vấn đề này.

Việc thành lập một ủy ban chuyên môn đã được nhiều nước có kinh nghiệm thực hiện.

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Giáo dục điện tử Việt Nam, PGS, TS Nguyễn Vũ Lương – Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, đề xuất thành lập Ủy ban Olympic Toán học Việt Nam, ông cho biết:

Hiện nay, trên thế giới, nhiều nước đã thành lập các ủy ban Olympic cho nhiều môn học, không chỉ riêng Toán, để có thể đào tạo có hệ thống và lựa chọn đội tuyển thí sinh giỏi nhất, phù hợp nhất. Mỗi nước cử hai người đến hội đồng chung một tuần trước kỳ thi, để bỏ phiếu, thu thập ý kiến ​​và xây dựng ma trận câu hỏi. Điều này giúp nâng cao cả về chuyên môn và cơ hội nghiên cứu xu hướng câu hỏi.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Vũ Lương – Chủ tịch Hội đồng đào tạo khoa học, Trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Ảnh: website nhà trường.

Lợi thế của Việt Nam là có nhiều giáo viên tham gia hướng dẫn, dẫn dắt học sinh tham gia các cuộc thi quốc tế. Có thể thấy hiện nay ở Việt Nam, chúng ta mới chỉ giao nhiệm vụ này cho 1-2 thành viên của Phòng Khảo thí với vai trò chủ yếu là hành chính. Tuy nhiên, công việc này đòi hỏi chuyên môn sâu hơn và hiểu biết nhiều hơn về kinh nghiệm trong các cuộc thi quốc tế.

Mặt khác, nội dung kỳ thi học sinh giỏi quốc gia ở nước ta đôi khi không gần với đề thi quốc tế, có thể vẫn tập trung vào kiến ​​thức ở lĩnh vực này nhưng lại thiếu hụt ở các lĩnh vực khác. Việc thành lập một ủy ban như vậy sẽ giúp quá trình tuyển chọn được kỹ lưỡng hơn. Nhiều cuộc thi lớn nhỏ sẽ được tổ chức, thúc đẩy phong trào học Toán tốt hơn, những người giỏi Toán cũng sẽ đóng góp nhiều hơn thông qua ủy ban này.

Xem thêm : Phát triển giáo dục chất lượng cao vừa là cơ chế đặc thù, vừa là trách nhiệm của Thủ đô

Trong khi đó, Việt Nam có đội ngũ đặc biệt tài năng, nhiều cựu sinh viên hiện đã trở thành giáo sư Toán học. Do đó, chúng ta nên thành lập Hội đồng Olympic quốc gia bao gồm các thành viên của Hội Toán học Việt Nam để đóng vai trò quyết định về mặt chuyên môn. Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ đóng vai trò quản lý hành chính, quản lý ngân sách, giải thưởng, v.v.

Ví dụ, từ khi thành lập Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, công tác đào tạo đội ngũ đã có nhiều chuyển biến tích cực hơn. Ngoài ra, khi nhìn vào kết quả đánh giá chuyên môn, việc tổ chức nghiêm túc các kỳ thi ở một số tỉnh, địa phương chưa thực sự đồng đều. Do đó, chúng ta cần nghiêm túc hơn trong việc tổ chức các kỳ thi tập trung, đánh giá và tuyển chọn ở cấp địa phương.

Nâng cao trình độ của đội ngũ giáo viên và đảm bảo chất lượng giảng dạy là yếu tố then chốt trong phát triển giáo dục. Đây là khoản đầu tư thông minh, lâu dài và bền vững. Các thành viên Ủy ban Olympic sẽ nắm vững hơn về chuyên môn của mình, có nhiều cơ hội trao đổi kiến ​​thức với thế giới, từ đó tham mưu cho Bộ Giáo dục và Đào tạo về phương pháp đào tạo phù hợp và lựa chọn học sinh giỏi.

Theo TS Trần Nam Dũng – Phó Hiệu trưởng Trường THPT chuyên, Đại học Quốc gia TP.HCM, đề xuất thành lập Ủy ban Olympic Toán là rất quan trọng và cần thiết.

Cụ thể, TS Trần Nam Dũng cho biết, về cơ bản, để có mặt trong đội tuyển Olympic Toán Việt Nam, các thí sinh phải trải qua vòng tuyển chọn học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia, sau đó là vòng tuyển chọn đội tuyển chính thức.

Trong khi đó, đề thi giữa các vòng này rất phong phú, đa dạng và khác nhau về cấu trúc, thời gian, nội dung và phạm vi kiến ​​thức. Nếu có Ủy ban Olympic, đơn vị này sẽ hướng dẫn các địa phương tổ chức tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh bằng đề thi tương thích, gần giống nhất với kỳ thi Olympic Toán, nhằm tạo sự thống nhất và có nội dung ôn tập bài bản giữa các cấp học.

Tiến sĩ Trần Nam Dũng.

Ví dụ, trong lĩnh vực thể thao thành tích cao, học tập chuyên sâu cũng phải tiếp cận chuẩn mực thế giới để đạt được dễ dàng hơn. Đó là kết quả của quá trình đào tạo, huấn luyện, tuyển chọn và bồi dưỡng thông qua một quá trình. Mỗi quốc gia có một hệ thống giáo dục khác nhau, xây dựng nội dung học tập ở các cấp độ khác nhau. Đối mặt với khối lượng kiến ​​thức khổng lồ như vậy, chúng ta nên cùng nhau xây dựng nội dung ôn tập thống nhất hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh vươn tới đỉnh cao trên “bản đồ” bảng xếp hạng kiến ​​thức thế giới.

Cần có sự nhất quán và đồng bộ về nội dung và phạm vi kiến ​​thức trong các câu hỏi thực hành

Chia sẻ về định hướng một số vai trò mà Ủy ban Olympic Toán học sẽ thực hiện, PGS.TS Nguyễn Vũ Lương đề xuất: Ủy ban Olympic Toán học sẽ tập hợp những người giỏi Toán và có kinh nghiệm tham gia các kỳ thi Olympic quốc tế những năm trước. Ủy ban này sẽ tổ chức kỳ thi để tuyển chọn đội tuyển quốc tế, quyết định nội dung kỳ thi, chấm điểm kỳ thi và lựa chọn thí sinh.

Xem thêm : Kỳ thi tốt nghiệp THPT đầu tiên theo chương trình mới: Hà Nội chuẩn bị chủ động, kỹ lưỡng

Bởi vì, trước hết, quá trình đào tạo ra những học sinh giỏi rất gian khổ, vì hiện nay, kiến ​​thức ngày càng mở rộng và lan tỏa. Học sinh của đội cần được bồi dưỡng, đào tạo và rèn luyện liên tục. Do đó, ủy ban này sẽ giúp cung cấp đủ số lượng giáo viên và không ngừng nâng cao chất lượng.

Thứ hai, Ủy ban là nơi chia sẻ, trao đổi, tiếp thu kinh nghiệm biên soạn tài liệu ôn tập giữa các trường. Nội dung kiến ​​thức giữa hai kỳ thi học sinh giỏi quốc gia và kỳ thi Olympic quốc tế cần thống nhất, đồng bộ và nhất quán với nhau. Điều này đòi hỏi sự tham gia của một đội ngũ những người có năng khiếu, có nhiều kinh nghiệm và giỏi Toán trên các “đấu trường” quốc tế.

Thứ ba, sinh viên cần được tăng cường vận dụng kiến ​​thức lý thuyết vào thực hành, rèn luyện và nâng cao khả năng “chà xát” trong nhiều kỳ thi. Đây sẽ là những mục tiêu cần thiết trong giáo dục và đào tạo mà ủy ban cần thực hiện, nhưng không tốn nhiều chi phí.

6/6 học sinh Việt Nam giành huy chương, bằng khen tại Olympic Toán quốc tế 2024 và trưởng đoàn. Ảnh: website Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Từ đó có thể thấy việc thành lập Ủy ban Olympic Toán học để phân công trách nhiệm, thẩm quyền và thực hiện có hệ thống công tác tổ chức, đào tạo, tuyển chọn, bồi dưỡng đội ngũ chuyên gia từ cấp địa phương đến cấp quốc gia là hợp lý và cần thiết.

Ngoài ra, một chuyên gia từ Hội Toán học Việt Nam, đồng thời là lãnh đạo một trường đại học cũng bày tỏ quan điểm về kỳ thi Olympic quốc tế: Gần đây, nhiều tỉnh, thành đã đưa ra mức thưởng rất cao, có thể lên tới hàng trăm triệu đồng cho những học sinh đạt giải Olympic quốc tế.

Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng, chúng ta nên có mức khen thưởng hợp lý để khuyến khích sinh viên nhưng chỉ ở mức vừa phải, phù hợp với các chế độ khen thưởng khác trong nghiên cứu khoa học và giáo dục nói chung tại Việt Nam.

Đây là cuộc thi có uy tín đối với học sinh, việc trao quá nhiều giải thưởng có thể gây áp lực cho học sinh, phụ huynh và giáo viên. Thậm chí có trường hợp một số tỉnh, thành phố cạnh tranh thành tích cùng với giải thưởng. Do đó, chúng ta nên dành tiền cho các dịch vụ cần thiết khác cho học sinh phổ thông.

Lưu Yến

https://giaoduc.net.vn/chuyen-gia-cho-rang-thanh-lap-uy-ban-olympic-toan-rat-quan-trong-can-thiet-post244879.gd

Nguồn: https://truonglehongphong.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục