Tủ điện dân dụng là gì? Cấu tạo, phân loại và so sánh với tủ điện công nghiệp

Lê Hồng Phong

Tủ điện dân dụng là một phần không thể thiếu trong mạng điện của các hộ gia đình, văn phòng…, không chỉ đảm bảo tính thẩm mỹ cho ngôi nhà mà còn đảm nhận chức năng điều khiển, bảo vệ hệ thống quan trọng. Trong bài viết này KTH ELECTRIC sẽ giúp bạn tìm hiểu về cấu tạo, chức năng và cách phân biệt tủ điện dân dụng với tủ điện công nghiệp.

Tủ điện dân dụng là gì?

Tủ điện dân dụng là loại tủ điện được sử dụng trong các hộ gia đình, chung cư, văn phòng, trường học, tòa nhà và các cơ sở dịch vụ công cộng, chứa các thiết bị vận hành và bảng điều khiển. Tủ điện dân dụng đóng vai trò quan trọng trong hệ thống điện dân dụng khi đảm nhận chức năng phân phối điện đến các thiết bị trong hệ thống, bảo vệ công tắc, cầu dao, ổ cắm, contactor, công tơ điện… và người sử dụng khỏi nguy cơ bị điện giật.

Loại tủ này được thiết kế và sản xuất theo tiêu chuẩn công nghiệp, thường có dạng hình chữ nhật hoặc hình vuông, có 1 – 2 lớp cánh tùy theo yêu cầu sử dụng. Vỏ tủ được sơn tĩnh điện hoặc mạ kẽm chống oxy hóa. Một số loại mặt trước còn được trang bị đồng hồ đo điện, đèn tín hiệu hoặc màn hình hiển thị…

Tùy theo vị trí lắp đặt và mục đích sử dụng mà tủ điện dân dụng sẽ có kích thước khác nhau nhưng về cơ bản loại tủ này sẽ có các thông số sau:

Cấu tạo tủ điện dân dụng

Hầu hết các loại tủ điện dân dụng trên thị trường hiện nay đều có cấu tạo gồm 2 bộ phận chính: phần vỏ và các thiết bị, linh kiện bên trong.

• Vỏ tủ: Thường được làm bằng kim loại (inox hoặc thép sơn tĩnh điện) hoặc nhựa, có khả năng chống cháy, chống thấm nước và có khả năng chịu lực tốt bảo vệ các thiết bị, linh kiện bên trong.

• Thiết bị điện: Bao gồm hệ thống các thiết bị chuyển mạch và điều khiển như cầu dao/cầu chì, rơle, công tơ điện,…
• Các bộ phận đấu nối: Bao gồm dây dẫn, thanh cái, thanh nối đất (nếu có)…
• Bảng điện: Bộ phận sắp xếp, kết nối các thiết bị bên trong tủ, giúp người dùng dễ dàng quản lý, vận hành.

Ngoài ra, tủ đa năng sẽ được trang bị bộ lọc bụi, quạt tản nhiệt,…

Cách phân loại tủ điện dân dụng

Tủ điện dân dụng được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau như:

• Loại nguồn điện: Có tủ điện một pha, tủ điện ba pha.
• Mục đích sử dụng: Tủ điều khiển, tủ phân phối,…
• Kết cấu và kích thước: Tủ âm tường, tủ âm tường, tủ đứng,…

Tuy nhiên, theo vị trí lắp đặt, tủ điện dân dụng thường được chia thành hai loại phổ biến là tủ điện trong nhà và tủ điện ngoài trời.

Tủ điện trong nhà

Loại tủ này có thiết kế nhỏ gọn, phù hợp với nhiều không gian hạn chế. Kích thước điển hình sẽ là: 40cmx30cmx15cm, 27cmx19cmx10cm, 30cmx20cmx10cm,… Vỏ tủ được làm bằng thép cao cấp và được sơn một lớp tĩnh điện bên ngoài với màu xám nhạt đặc trưng. Loại tủ này chủ yếu được sử dụng cho các hộ gia đình, chung cư, văn phòng nhỏ…

Tủ điện ngoài trời

Do vị trí lắp đặt cụ thể nên tủ ngoài trời có khả năng chống bụi, chống nước, chống ẩm, chống tia cực tím và có thể chịu được các điều kiện thời tiết khắc nghiệt như bão, gió, mưa, nắng,…

Chất liệu làm nên tủ ngoài trời thường là inox, thép CT3, inox hoặc chống gỉ tốt đạt IP66 trở lên.

Vỏ tủ cũng có nhiều kích cỡ đa dạng, tùy theo số lượng thiết bị bên trong dao động từ 600x800x200cm, 300x400x150cm, 200x600x250cm, 500x700x250cm,… và có độ dày từ 1,5 – 2,0mm. Màu sắc đặc trưng của tủ ngoài trời là màu cam và màu xám. Tủ cũng được thiết kế thành 2 loại: tủ 1 cửa và tủ 2 cửa phù hợp với nhiều mục đích sử dụng:

• Tủ 1 cửa: Phù hợp với hệ thống điện đơn giản như hệ thống chiếu sáng.
• Tủ 2 cửa: Dùng cho hệ thống điện lớn hơn, thường dùng cho tủ điều khiển hoặc tủ trung thế.

Tủ điện dân dụng có vai trò gì?

Lắp đặt tủ điện dân dụng không chỉ giúp tiết kiệm không gian, tăng tính thẩm mỹ cho ngôi nhà, văn phòng mà còn đảm bảo an toàn cho người sử dụng và thiết bị.

Phân phối điện

Tủ điện dân dụng chứa các bảng điều khiển và công tắc điện dùng để phân phối và điều khiển nguồn điện cho các thiết bị khác nhau. Từ tủ điện, người dùng có thể điều khiển đèn điện, điều hòa, quạt điện, điều hòa, máy giặt, máy bơm, nồi cơm điện và nhiều thiết bị điện gia dụng khác.

Bảo vệ thiết bị và hệ thống

Với lớp vỏ chắc chắn, tủ điện dân dụng có chức năng bảo vệ các thiết bị, linh kiện bên trong khỏi các tác động từ bên ngoài như va đập, ẩm, bụi, rò rỉ điện,…

Bảo vệ người dùng

Các thiết bị điện vốn tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm cho người sử dụng nếu tiếp xúc trực tiếp. Vì vậy, tủ điện dân dụng được thiết kế cách nhiệt để đảm bảo an toàn trong quá trình vận hành. Ngoài ra, tủ điện còn được trang bị các thiết bị chuyển mạch như cầu dao, cầu dao, cầu chì để ngắt nguồn điện khi xảy ra quá tải, đoản mạch. Điều này giúp ngăn ngừa các tai nạn về điện, đồng thời bảo vệ tính mạng và tài sản của người sử dụng.

So sánh tủ điện dân dụng và tủ điện công nghiệp

Tủ điện công nghiệp được sử dụng trong mạng điện 3 pha, chứa các thiết bị điện vận hành cho hệ thống công suất lớn hoặc nhóm thiết bị phụ tải. Hầu hết các tủ công nghiệp thường có kích thước lớn với kết cấu hình vuông hoặc chữ nhật chắc chắn, nhằm bảo vệ sự an toàn cho hệ thống thiết bị điện phức tạp bên trong.

Tủ điện dân dụng và tủ điện công nghiệp được sản xuất nhằm phục vụ các nhu cầu sử dụng khác nhau nên chắc chắn giữa hai loại tủ này sẽ có những khác biệt nhất định về thiết kế, chức năng, kích thước,…

Dưới đây là bảng so sánh sự khác biệt giữa tủ điện dân dụng và tủ điện công nghiệp:

Nhóm thiết bị tủ điện dân dụng đến từ KTH ELECTRIC

Cầu dao, cầu dao, công tắc tơ, rơle nhiệt là nhóm thiết bị thiết yếu trong tủ điện dân dụng, có nhiệm vụ điều khiển, bảo vệ hệ thống và các thiết bị khác trước các sự cố về điện. Đây cũng là những sản phẩm tiêu biểu của KTH ELECTRIC, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế quan trọng như IEC/EN, UL,… và được kiểm định, giám sát thường xuyên tại các phòng thí nghiệm hàng đầu thế giới. Đặc biệt, nhóm thiết bị chuyển mạch (aptomats) và thiết bị điều khiển (contactor, rơle nhiệt) của chúng tôi được thiết kế để tương thích với nhiều hệ thống khác nhau, với dải thông số đa dạng phù hợp cho các ứng dụng từ dân dụng, thương mại đến công nghiệp.

Tham khảo một số sản phẩm của KTH ELECTRIC dùng cho tủ điện dân dụng:

• MCB KTH ELECTRIC: Được thiết kế để đáp ứng nhu cầu bảo vệ cơ bản đến các yêu cầu bảo vệ tiên tiến nhất. Với dải dòng điện rộng từ 1 đến 125A, thiết bị mang lại hiệu suất cao và độ tin cậy vượt trội. Sản phẩm này tuân thủ tiêu chuẩn IEC 60898-1 dành cho các ứng dụng xây dựng dân dụng và thương mại, đồng thời đáp ứng tiêu chuẩn IEC 60947-2 dành cho các ứng dụng công nghiệp có yêu cầu khắt khe.
• RCBO BTB Điện: Tích hợp chức năng của cả MCB và RCCB trong một thiết bị duy nhất. RCBO KTH ELECTRIC kết hợp bảo vệ từ tính và nhiệt với công nghệ bảo vệ dòng rò điện tử, mang lại hiệu suất cao nhất và độ tin cậy vượt trội trong mọi điều kiện vận hành.

• Công tắc tơ AC KTH ELECTRIC: Được thiết kế để chuyển mạch các mạch điện mang tải điện trở hoặc động cơ. Thiết bị được điều khiển bằng mạch điện có mức công suất thấp hơn rất nhiều so với mạch chính, giúp đảm bảo an toàn và tiết kiệm năng lượng. Khi kết hợp với rơle nhiệt, AC Contactor trở thành giải pháp hoàn chỉnh giúp bảo vệ động cơ khỏi quá tải.
• Rơ le nhiệt MT3 KTH ELECTRIC: Rơle bảo vệ quá tải lưỡng kim, có chức năng bảo vệ mạch điện xoay chiều và động cơ khỏi sự cố quá tải, mất pha, khởi động kéo dài hoặc động cơ bị kẹt lâu ngày. Thiết bị sử dụng 3 thanh lưỡng kim cho 3 pha, được sản xuất theo tiêu chuẩn Anh, đảm bảo độ chính xác và độ bền cao.

Một số câu hỏi thường gặp về tủ điện dân dụng

Câu 1: Chức năng chính của tủ điện dân dụng là gì?

Hồi đáp: Tủ điện dân dụng có chức năng chính là phân phối điện, bảo vệ thiết bị và người sử dụng khỏi các sự cố về điện. Ngoài ra, một số tủ điện còn có thể tích hợp các thiết bị đo lường như công tơ điện, giúp theo dõi việc sử dụng điện.

Câu 2: Tủ điện dân dụng có cần bảo trì không?

Hồi đáp: Có, tủ điện dân dụng cần được bảo trì định kỳ để đảm bảo an toàn và hiệu quả hoạt động. Bảo trì giúp phát hiện sớm các sự cố tiềm ẩn, ngăn ngừa sự cố, tăng tuổi thọ cho tủ điện và các thiết bị điện liên quan, đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Câu 3: Dấu hiệu nào cho thấy tủ điện sắp hỏng?

Hồi đáp: Nếu tủ điện nhà bạn có các dấu hiệu như: chập chờn điện hoặc mất điện bất thường; Có tiếng động lạ hoặc có mùi lạ phát ra từ tủ điện; quá nóng hoặc nổ dây; Tường xung quanh tủ điện bị nóng… hãy cân nhắc việc kiểm tra tủ điện vì đây là những dấu hiệu cho thấy tủ có vấn đề.

Như vậy, KTH ELECTRIC vừa giới thiệu đến các bạn những thông tin quan trọng liên quan đến tủ điện dân dụng. Để tìm hiểu thêm về tủ điện công nghiệp, bạn có thể truy cập: https://btb-electric.com/vi/tu-dien-cong-nghiep-la-gi/