Cách đấu lắp công tơ điện 1 pha và 3 pha chuẩn kỹ thuật

Lê Hồng Phong

Công tơ điện là thiết bị quan trọng để đo lượng điện năng tiêu thụ trong các hộ gia đình, doanh nghiệp, khu công nghiệp… Cùng tìm hiểu cách lắp đặt công tơ điện 1 pha và 3 pha tiêu chuẩn trong bài viết của KTH Electric.

Cách đấu nối công tơ điện 1 pha 2 dây

Công tơ điện 1 pha 2 dây là gì?

Công tơ điện (hay còn gọi là công tơ điện) là thiết bị dùng để tính toán lượng điện tiêu thụ của các hộ gia đình. Thông thường, thiết bị này được lắp đặt tại vị trí nguồn điện đầu vào của từng hộ gia đình, giúp ghi nhận lượng điện năng tiêu thụ một cách chính xác và chi tiết.

Trên thị trường hiện nay có 2 loại công tơ điện 1 pha bao gồm:

• Công tơ điện một pha cơ: Loại công tơ này sử dụng cơ chế cơ khí để đo lượng điện tiêu thụ. Ưu điểm là cấu trúc đơn giản, lắp đặt dễ dàng, giá thành thấp. Tuy nhiên, độ chính xác của loại máy đo này có thể bị ảnh hưởng bởi thời gian và ngoại lực.
• Công tơ điện tử 1 pha: Loại công tơ điện tử này sử dụng vi chip điện tử để đo lượng điện tiêu thụ với ưu điểm là độ chính xác cao, có khả năng đo được nhiều thông số liên quan, cảnh báo rò rỉ điện và hiển thị số liệu tiêu thụ theo thời gian thực. Tuy nhiên, giá thành của loại đồng hồ này cao hơn so với đồng hồ cơ.

Nguyên lý hoạt động của công tơ điện 1 pha 2 dây

Cấu tạo công tơ điện 1 pha 2 dây

Cấu tạo cơ bản của công tơ điện một pha bao gồm các bộ phận sau:

• Cuộn dây điện áp: lắp song song với tải và có số vòng dây lớn, tiết diện dây sẽ nhỏ hơn các cuộn dây khác.
• Cuộn dây hiện tại: có số vòng dây ít hơn cuộn dây điện áp nhưng tiết diện dây lớn hơn.
• Đĩa nhôm: lắp trên trục và tựa vào trụ để quay tự do giữa phần hai cuộn dây điện áp và phần cuộn dây dòng điện.
• Nam châm vĩnh cửu: tạo ra mô men xoắn khi phần đai nhôm quay từ trường trong từ trường của nó.
• Hộp số cơ: sẽ hiển thị số vòng quay của đĩa nhôm khi gắn vào trục đĩa nhôm.

Nguyên lý hoạt động

Khi các thiết bị điện hoạt động thì các bộ phận của công tơ điện cũng bắt đầu hoạt động. Tại vòng dây nơi có dòng điện đi qua sẽ tạo ra một dòng từ thông dưới đĩa nhôm có trục rơle liên kết với dãy số hiển thị cơ học.

Tiếp theo, dưới tác dụng của hai luồng từ thông sẽ tạo ra một mômen xoắn làm cho đĩa nhôm quay trong nam châm vĩnh cửu và tạo ra một luồng mô men xoắn cân bằng chuyển động quay. Từ đây sẽ có được chỉ số tiêu thụ điện năng dựa trên số vòng quay của đĩa nhôm. Đĩa nhôm sẽ xoay nút nhảy để hiển thị lượng điện năng tiêu thụ của tải.

Ý nghĩa các thông số trên công tơ điện một pha

Trên mặt đồng hồ đo điện một pha thường hiển thị một số thông số:

• 220V: Điện áp định mức của đồng hồ
• 10(40)A: Dòng điện định mức 10A mét. Nếu sử dụng lớn hơn 40A, đồng hồ điện sẽ chạy không chính xác và có thể bị hỏng.
• 450 vòng/kWh: Nếu đĩa công tơ quay 450 vòng sẽ cho ra 1kWh.
• Cấp độ 2: Cấp độ chính xác của đồng hồ đo điện. Sai số 2% toàn bộ phạm vi đo.
• 50Hz: Tần số nguồn điện

Cách đấu nối công tơ điện 1 pha 2 dây

Các ký hiệu cần lưu ý trước khi lắp đặt:

• Dây số 1: dây đầu vào pha nóng
• Dây số 2: dây đầu ra pha nóng
• Dây số 3: dây đầu vào trung tính
• Dây số 4: Dây trung tính đi ra

Khi lắp đặt công tơ điện một pha, dây số 3 và số 4 cần được nối với nhau. Để nhận biết dây pha nóng bạn cần dùng bút thử điện. Dây thử điện màu đỏ là dây nóng.

Các bước cài đặt chi tiết:

• Bước 1: Dùng 2 dây pha nóng nối vào vị trí 1 và 3.
• Bước 2: Dùng 2 dây pha trung tính nối vào vị trí 2 và 4.
• Bước 3: Nối 2 dây đầu ra (dây 2 và dây 4) vào cầu dao.
• Bước 4: Kiểm tra lại và cấp nguồn cho đồng hồ để sử dụng.

Cách đấu nối công tơ điện 3 pha

Công tơ điện 3 pha là gì?

Công tơ điện 3 pha là thiết bị đo điện năng tiêu thụ thường được sử dụng trong mạng lưới điện tại các khu công nghiệp, nhà máy, nhà máy sản xuất có thiết bị điện công suất lớn.

Công tơ điện 3 pha được chia thành nhiều loại:

• Công tơ điện 3 pha cơ khí.
• Công tơ điện 3 pha cơ điện.
• Công tơ điện 3 pha điện tử.
• Đồng hồ điện 3 pha, 1 giá.
• Công tơ điện 3 pha 3 giá.
• Công tơ điện 3 pha trực tiếp.
• Công tơ điện 3 pha gián tiếp.

Nguyên lý hoạt động của công tơ điện 3 pha

Cấu tạo của công tơ điện 3 pha

Công tơ điện 3 pha có cấu tạo gồm 4 bộ phận:

• Cuộn dây điện áp: gồm nhiều vòng dây và nằm song song với tải của dây.
• Phần đĩa nhôm: nằm trên trục đồng, tùy theo trục mà đĩa nhôm có thể quay tự do trong từ trường của nó.
• Hộp số cơ: gắn vào trục của đĩa nhôm, dùng để hiển thị số vòng quay của đĩa nhôm.
• Nam châm vĩnh cửu: khi thiết bị hoạt động, nam châm vĩnh cửu sẽ tạo ra mô men xoắn giúp đĩa nhôm không quay trong từ trường của nó.

Nguyên lý hoạt động

Công tơ điện 3 pha có 2 đĩa nhôm gắn vào trục. Mỗi đĩa nhôm được lắp đặt trong từ trường của pha tương ứng. Các tải dây song song với các cuộn dây điện áp.

Khi có dòng điện chạy qua cuộn dây, năng lượng sẽ làm cho trục của đĩa nhôm quay làm cho đĩa nhôm quay theo. Khi đó hộp số cơ sẽ chuyển số. Các luồng năng lượng đi thẳng vào màn hình, cho phép người dùng theo dõi mức tiêu thụ điện năng.

Cách đấu nối công tơ điện 3 pha

Để xác định đúng kỹ thuật đấu nối công tơ điện 3 pha cần căn cứ vào công suất của cầu dao, cụ thể:

• Nếu tổng công suất, điện áp sử dụng nhỏ hơn 100A thì nên đấu trực tiếp vào công tơ điện 3 pha.
• Nếu tổng công suất sử dụng và điện áp lớn hơn 100A thì dùng công tơ điện 3 pha gián tiếp.

Cách đấu nối trực tiếp công tơ điện 3 pha

• Bước 1: Tắt cầu dao chính.
• Bước 2: Treo công tơ điện 3 pha lên và dùng kìm cắt đầu cáp 3 pha để tránh làm mất lớp bảo vệ bên trong cáp gây rò rỉ điện.
• Bước 3: Dùng kìm kẹp cos giữ chặt các đầu dây, tránh tình trạng lỏng đầu cáp. Sau đó siết chặt tiếp điểm giữa đầu cáp và công tơ điện 3 pha.
• Bước 4: Sau khi treo công tơ điện 3 pha, mở nắp công tơ. Trên vỏ bảo vệ đồng hồ sẽ có sơ đồ kết nối. Nhìn vào sơ đồ kết nối để làm như vậy:

Công tơ điện 3 pha trực tiếp có 8 điểm, chia làm 4 nhóm:

• Giai đoạn nhóm A (1 vào – 2 ra).
• Giai đoạn nhóm B (3 vào – 4 ra).
• Giai đoạn nhóm C (5 vào – 6 ra).
• Giai đoạn nhóm D (7 vào – 8 ra). D là nhóm dây trung tính.

Cách đấu nối gián tiếp công tơ điện 3 pha

Cách đấu nối gián tiếp vào công tơ điện 3 pha cũng tương tự như cách nối trực tiếp. Khác biệt ở cách thực hiện bước 4. Công tơ điện 3 pha gián tiếp thường có 11 dây ra, chia làm 4 nhóm:

• Nhóm pha A: Bao gồm tín hiệu điện áp pha A (cực 2) và tín hiệu dòng pha A (cực 1 và cực 3).
• Nhóm pha B: Bao gồm tín hiệu điện áp pha B (cực 5) và tín hiệu dòng pha B (cực 4 và cực 6).
• Nhóm pha C: Bao gồm tín hiệu điện áp pha C (cực 8) và tín hiệu dòng pha B (cực 7 và cực 9).
• Nhóm trung tính: Gồm các đầu dây 10 và 11 nối với nhau.

Chúng tôi vừa giới thiệu tới các bạn cách đấu nối công tơ điện 1 pha và 3 pha đúng tiêu chuẩn kỹ thuật. Hy vọng các bạn có thể áp dụng để lắp đặt công tơ điện tại các hộ gia đình hoặc các nhà máy, xí nghiệp…

Để tìm hiểu những kiến ​​thức khác liên quan đến ngành điện, vui lòng truy cập: https://etinco.vn/tin-tuc/kien-thuc/.