Chi tiết cách đấu lắp aptomat 1 pha 1 cực và 1 pha 2 cực

Lê Hồng Phong

Cầu dao 1 pha là thiết bị chuyển mạch điện gia dụng phổ biến nhất hiện nay, có khả năng chuyển mạch hiệu quả trong hệ thống điện phòng, hệ thống điện sàn hay các thiết bị điện cá nhân. Cách đấu nối cầu dao 1 pha cũng là phương pháp cơ bản và sẽ được KTH ELECTRIC trình bày chi tiết trong bài viết sau.

Cầu dao 1 pha bao gồm loại 1 cực và 2 cực, được sử dụng rộng rãi trong hệ thống điện gia đình, dùng để bảo vệ các thiết bị điện quan trọng như điều hòa, máy bơm, máy nước nóng… và các hệ thống điện tiêu thụ ít năng lượng như đèn ngoài trời, đèn sân vườn. Cầu dao 1 pha có độ bền cao, bảo vệ hiệu quả các thiết bị điện khỏi tình trạng quá tải mạch điện, đoản mạch hoặc cháy nổ. Đồng thời, loại CB này còn có thiết kế nhỏ gọn, dễ lắp đặt và thuận tiện sử dụng.

Các bước cơ bản để đấu nối thủ công máy cắt 1 pha

Bạn có thể tự mình kết nối cầu dao một pha chỉ bằng 5 bước sau:

• Bước 1: Cắt điện vào cầu dao để đảm bảo an toàn. Tốt nhất bạn nên cắt điện từ đồng hồ hoặc cầu dao chính rồi thông báo cho những người xung quanh rằng bạn đang sửa chữa điện. Sau đó dùng bút thử điện để kiểm tra lại, khi không còn nguồn điện thì tiến hành đấu dây.
• Bước 2: Chuẩn bị lắp đặt cầu dao 1 pha vào bảng điện hoặc hộp điện. Đảm bảo xoay aptomat theo đúng hướng, nguồn điện đầu vào ở trên và nguồn điện đầu ra ở bên dưới.
• Bước 3: Tháo các vít tại các đầu nối dây để chuẩn bị gắn dây dự phòng.

Lưu ý nếu lắp aptomat 1 pha 2 cực thì chú ý nối dây pha vào cực L và dây nối đất vào cực N. Không làm lộn xộn hoặc tráo đổi dây.

• Bước 4: Siết chặt các vít kết nối dây điện và làm sạch vị trí lắp đặt.
• Bước 5: Kiểm tra hoạt động của cầu dao 1 pha vừa đấu nối bằng cách bật nguồn điện chính và ngắt cầu dao. Nếu ngắt nguồn điện nhánh tương ứng thì cầu dao sẽ hoạt động ổn định.

Trong quá trình hướng dẫn đấu nối aptomat 1 pha chúng tôi thường xuyên nhận được các câu hỏi “Bộ ngắt mạch có nên nối dây ngược lại không?” KTH ELECTRIC khuyên bạn không nên nối dây cầu dao dù chỉ một lần. Đấu nối ngược của cầu dao khiến dòng điện đầu vào và đầu ra đi sai chiều so với bình thường hoặc đấu nối sai dây pha và dây trung tính. Nếu bật nguồn sau khi đấu cầu dao ngược lại thì khả năng cao sẽ dẫn đến chập mạch trên đường dây và gây cháy, nổ.

Hướng dẫn làm cầu dao 1 pha chuẩn nhất

Hai loại máy cắt một pha là loại 1 cực và loại 2 cực, chúng chủ yếu khác nhau về số lượng đầu nối và nhận dạng đầu nối dây.

Cách đấu nối cầu dao 1 pha, 1 cực

Cầu dao 1 pha, 1 cực chỉ có 1 đôi dây nên cách đấu nối là đơn giản nhất trong các loại cầu dao.

• Cách đấu nối với nguồn điện một pha: Nguồn điện một pha có 1 dây nóng và 1 dây trung tính. Bạn cần đấu dây nóng vào đầu vào của aptomat, đầu ra vào một đầu của tải. Bạn nối đầu còn lại của tải vào dây trung tính của nguồn 1 pha.
• Cách kết nối với nguồn 3 pha: Cách làm tương tự như nguồn 1 pha, điểm khác biệt duy nhất là bạn có thể lựa chọn kết nối đầu vào aptomat với 1 trong 3 dây nóng của nguồn.

Xem thêm: Máy cắt 2 pha là gì? Sự khác biệt so với aptomat một pha

Cách đấu nối cầu dao 1 pha 2 cực

Cầu dao 1 pha 2 cực có thêm cặp N cực nối vào dây trung tính nên các bạn cần chú ý khi nối.

• Cách kết nối với nguồn một pha: Dây nóng và dây trung tính của nguồn điện lần lượt được nối vào đầu vào của aptomat theo cực L và N. Tương ứng, các đầu ra 2 cực này được nối vào dây 2 pha và dây nối đất của tải.
• Cách đấu nối vào nguồn 3 pha: Tương tự như khi bạn đấu nối vào nguồn 1 pha nhưng có thể lựa chọn dây trung tính và 1 trong 3 dây pha của nguồn để nối vào cầu dao 1 pha.

Vì sao nên chọn cầu dao 1 pha chất lượng cho thiết bị điện gia dụng?

Mọi hệ thống điện trong nhà đều cần có aptomat chất lượng. Aptomat là thiết bị hữu hiệu để kiểm soát nguồn điện, phát hiện kịp thời các sự cố về điện và cắt mạch điện. Không chỉ bảo vệ hệ thống khỏi tình trạng quá tải, ngắn mạch, cầu dao còn có thể có thêm chức năng chống rò điện, tránh nguy cơ bị điện giật cho người sử dụng.

Nếu cầu chì điện chỉ sử dụng được một lần và cầu dao cần vận hành bằng tay thì cầu dao có cơ cấu ngắt điện tự động rất an toàn. Mọi sự cố đều được ngăn chặn kịp thời.

Trong các gia đình ngày nay sử dụng nhiều thiết bị gia dụng có công suất lớn như bếp điện, điều hòa, máy sưởi, bình nước nóng,… Các thiết bị này thường được sử dụng cùng lúc, tạo ra dòng điện cường độ cao trong hệ thống. Tình trạng này xảy ra lâu ngày không có cầu dao làm dây dẫn nóng lên, nguy cơ quá tải điện, đoản mạch, hiện tượng hồ quang điện rất cao có thể dẫn đến cháy nổ. Hiện tượng này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến các thiết bị điện mà còn đe dọa đến sức khỏe của người sử dụng. Sử dụng aptomat trong trường hợp này là điều cần thiết để giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo an toàn cho gia đình bạn.

Lưu ý khi chọn cầu dao 1 pha

Việc cần làm trước khi lựa chọn cầu dao 1 pha phù hợp cho hệ thống điện gia đình là tính toán tổng công suất của các thiết bị điện. Từ con số này sẽ là cơ sở để lựa chọn CB theo công suất. Cường độ dòng điện của thiết bị được tính theo công thức:

Trong đó:

• P: Công suất tiêu thụ của các thiết bị điện (W)
• U: Chênh lệch điện áp, với mạng điện gia đình là 220 (V)
• I: Cường độ dòng điện (A)
• cos: Hệ số công suất ở đây là 0,8

Đừng quên tham khảo vị trí lắp đặt cầu dao

Tiếp theo, nguyên tắc lựa chọn máy cắt có mức dòng điện phù hợp là theo công thức: Ib

Trong đó:

• Ib: Tổng dòng điện tối đa của các thiết bị trong mạng điện
• Trong: Dòng điện thiết kế của máy cắt
• Iz: Giới hạn dòng điện đi qua toàn bộ dây dẫn

Trung bình In sẽ cao hơn Ib khoảng 15 – 20% để tránh hiện tượng tăng điện áp cao khi khởi động cùng lúc các thiết bị công suất lớn. Ví dụ: khi mất điện, không rút các thiết bị này ra khỏi hệ thống. Khi có điện, các thiết bị sẽ khởi động đồng loạt khiến điện áp tăng đột ngột. Vì vậy, để an toàn hơn, bạn nên rút phích cắm các thiết bị này và bật lại lần lượt khi có điện trở lại.

Bạn có thể lựa chọn công suất aptomat theo mục đích sử dụng như sau:

• Cầu dao 1 pha 16A: Dùng cho các thiết bị điện dưới 2500W, phòng ngủ nhỏ 15m2, hệ thống điện trang trí.
• Cầu dao 1 pha 20A – 25A: Dùng cho các thiết bị điện 1800W – 4500W hoặc phòng ngủ nhỏ 15m2.
• Cầu dao 1 pha 30A – 40A: Dùng cho các thiết bị điện 5000W – 8000W, phòng ngủ vừa, phòng khách, bếp.
• Cầu dao 1 pha 50A: Dùng cho phòng khách, phòng ngủ master hoặc các thiết bị điện công suất lớn.
• Cầu dao 1 pha 63A: Đặt làm cầu dao tổng.

=>> Xem thêm: Cách tính chọn dây dẫn và cầu dao trong hệ thống điện

Trên đây là tổng hợp cách đấu nối cầu dao 1 pha chi tiết, chính xác và nhanh chóng theo kinh nghiệm KTH ELECTRIC gửi đến các bạn. Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm về aptomat một pha hoặc cách lắp đặt các loại aptomat khác qua các bài viết của chúng tôi trên website https://btb-electric.com/vi/.