Hướng dẫn cách thay aptomat an toàn, hiệu quả tại nhà

Lê Hồng Phong

Cầu dao tự động (aptomat) đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống điện, giúp ngăn chặn các sự cố quá tải, cháy nổ. Tuy nhiên, sau thời gian dài sử dụng, thiết bị này có thể bị hỏng và cần được thay thế để đảm bảo an toàn. Hãy cùng KTH Electric tìm hiểu quy trình thay thế aptomat nhanh chóng và an toàn ngay tại nhà trong bài viết dưới đây nhé!

Tại sao xảy ra sự cố ngắt mạch?

Cầu dao tự động (aptomat) là thiết bị quan trọng giúp bảo vệ hệ thống điện khỏi các sự cố như quá tải, cháy nổ hay rò rỉ điện. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, đôi khi bạn sẽ gặp phải tình trạng cầu dao nhảy liên tục làm gián đoạn hoạt động của các thiết bị điện.

3 nguyên nhân chính có thể đến từ:

• Nguồn điện quá tải: Khi sử dụng cùng lúc quá nhiều thiết bị có công suất lớn, hệ thống điện sẽ không đủ tải khiến cầu dao tự động ngắt để bảo vệ mạch điện. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, cầu dao có thể nhanh chóng bị hỏng.
• Sự cố cháy nổ hoặc đoản mạch: nếu cầu dao nhảy ngay cả khi nhiều thiết bị không được sử dụng, hệ thống điện có thể gặp sự cố như đoản mạch hoặc cháy dây. Khi đó, cầu dao sẽ kích hoạt để ngăn ngừa rủi ro.
• Lỗi rò rỉ điện: Khi có dòng điện rò rỉ vào vỏ thiết bị hoặc xuống đất, cầu dao (đặc biệt là cầu dao chống rò RCCB) sẽ ngay lập tức cắt mạch để bảo vệ an toàn. Nguyên nhân có thể do dây điện bị hư hỏng, môi trường ẩm ướt hoặc thiết bị điện bị trục trặc

Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác dẫn đến hiện tượng ngắt mạch hoặc sự cố. Hãy thường xuyên kiểm tra và khắc phục sớm để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện của bạn.

Xem thêm: Tổng hợp các lỗi cầu dao hỏng và cách khắc phục

Hướng dẫn cách thay cầu dao tự động an toàn

Khi cầu dao gặp sự cố thì việc thay thế như cách tháo cầu dao hay cách thay thế cầu dao đúng quy trình là điều bắt buộc để đảm bảo an toàn. Nếu không có kinh nghiệm, bạn có thể vô tình gây nguy hiểm cho bản thân và hệ thống điện. Vì vậy, hãy làm theo những hướng dẫn sau để thay thế cầu dao của bạn một cách an toàn và hiệu quả. Dưới đây là 10 bước để thay thế aptomat đúng cách:

Bước 1: Kiểm tra loại cầu dao cần thay thế

Đầu tiên, bạn cần xác định loại cầu dao mình đang sử dụng. Việc lựa chọn đúng loại cầu dao sẽ giúp hệ thống hoạt động ổn định, tránh những sự cố không mong muốn. Mỗi hệ thống điện sẽ có những yêu cầu khác nhau về thông số kỹ thuật như:

• Đánh giá hiện tại
• Số cực (1P, 2P, 3P, 4P)
• Chức năng bảo vệ (MCB, RCCB, RCBO, MCCB,…)

Bước 2: Mua cầu dao mới chất lượng

Sau khi xác định được loại cầu dao, bạn nên mua sản phẩm của những thương hiệu uy tín để đảm bảo độ bền và an toàn. Kiểm tra cẩn thận các thông số kỹ thuật trên cầu dao mới để đảm bảo nó phù hợp với hệ thống điện của bạn.

Bước 3: Chuẩn bị các dụng cụ cần thiết

Trước khi thay thế cầu dao, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ để đảm bảo quá trình diễn ra suôn sẻ và an toàn như::

• Bộ ngắt mạch tự động mới
• Tua vít cách điện
• Kìm tuốt dây cách điện
• Máy đo điện và đo điện áp
• Đèn pin (trong trường hợp khu vực làm việc thiếu ánh sáng)
• Kính bảo hộ, găng tay cách điện, thảm cách điện

Bước 4: Tắt cầu dao chính hoặc nguồn điện chính

Đây là bước quan trọng để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Tìm cầu dao chính của hệ thống điện và chuyển công tắc sang vị trí OFF. Sau đó, sử dụng bút thử điện để kiểm tra xem hệ thống đã được ngắt kết nối hoàn toàn hay chưa trước khi thực hiện các bước tiếp theo.

Bước 5: Tháo nắp bảng điều khiển

Sử dụng tuốc nơ vít để tháo các vít trên nắp bảng điều khiển. Nhớ tháo từ từ, dùng tay giữ nắp để tránh bị rơi.

Bước 6: Tháo cầu dao cũ

Quan sát cẩn thận hệ thống dây điện trước khi tháo cầu dao cũ để tránh nhầm lẫn khi lắp cầu dao mới. Khi tháo, hãy dùng kìm tuốt dây và tuốc nơ vít để nới lỏng các vít giữ dây. Cẩn thận không để tay chạm vào thanh dẫn kim loại bên trong bảng điều khiển.

Bước 7: Ngắt kết nối dây nguồn

Dùng tuốc nơ vít tháo vít giữ dây, sau đó rút dây ra khỏi cầu dao cũ. Nếu là cầu dao 240V, bạn sẽ thấy hai dây nóng (thường là màu đen và đỏ). Với cầu dao AFCI hoặc GFCI, bạn cần tháo dây trung tính màu trắng ra khỏi thanh cái trung tính trong bảng điều khiển.

Bước 8: Lắp cầu dao mới

• Cố định dây vào các vị trí tương ứng trên cầu dao mới.
• Đối với cầu dao thông thường, gắn dây mạch màu đen vào đầu vít có nhãn “LOAD” hoặc “LOAD POWER”.
• Với AFCI hoặc GFCI, nối dây trung tính vào đầu nối “NEUTRAL LOAD” và nối dây màu trắng cuộn vào thanh cái trung tính.
• Đặt cầu dao mới lên bảng, móc mặt sau vào kẹp giữ và ấn nhẹ vào vị trí. Bạn sẽ nghe thấy tiếng “tách” khi cầu dao được gắn chặt vào thanh cái đang nóng.

Chi tiết cách đấu nối tại: Hướng dẫn lắp đặt aptomat 1 pha, 1 cực và 2 cực

Bước 9: Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống

Trước khi cấp lại năng lượng, hãy kiểm tra:

• Dây nguồn có được kết nối đúng cách không?
• Bộ ngắt mạch có an toàn không?
• Không có dây lỏng lẻo hoặc danh bạ nhấp nháy?

Nếu mọi thứ đều ổn, hãy tiếp tục lắp lại nắp bảng điều khiển và siết chặt các vít.

Bước 10: Khởi động lại hệ thống điện

• Đưa tất cả các cầu dao nhánh về vị trí TẮT.
• Bật cầu dao chính sang vị trí BẬT.
• Bật lần lượt từng cầu dao nhánh để tránh bị điện giật hệ thống.
• Kiểm tra hoạt động của các thiết bị điện để đảm bảo cầu dao mới hoạt động chính xác.

Đọc thêm: So sánh và hướng dẫn CB 3 pha cho 1 pha

(Lưu ý: Nếu sau khi thay thế mà hệ thống vẫn gặp sự cố như cầu dao liên tục thì có thể do chập điện hoặc cầu dao không phù hợp. Trường hợp đó bạn nên liên hệ thợ điện chuyên nghiệp để kiểm tra).

Trên đây là hướng dẫn cách thay aptomat an toàn và hiệu quả để bạn có thể tự lắp đặt tại nhà. Hãy theo dõi KTH Electric.vn để có thêm thông tin từ các bài viết kiến ​​thức tổng hợp khác nhé!