Khởi động từ là gì ? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Một số sản phẩm dùng cho điện công nghiệp và nhà máy thông minh đang bán chạy tại Trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong

Được xếp hạng 4,52 5 sao

1.190.000đ Giá gốc là: 1.190.000đ, 895.000đ Giá hiện tại là: 895.000đ. Đặt hàng ngay bây giờ

Được xếp hạng 4,74 5 sao

150.000đ Giá gốc là: 150.000đ, 129.000đ Giá hiện tại là: 129.000đ. Đặt hàng ngay bây giờ

Đã xếp hạng 5,00 5 sao

520.000đ Giá gốc là: 520.000đ, 395.000đ Giá hiện tại là: 395.000đ. Đặt hàng ngay bây giờ

Được xếp hạng 4,64 5 sao

1.280.000đ Giá gốc là: 1.280.000đ, 980.000đ Giá hiện tại là: 980.000đ. Đặt hàng ngay bây giờ

Trong các hệ thống điều khiển điện, bộ khởi động từ là một thiết bị vô cùng quan trọng và được sử dụng rộng rãi. Vậy chúng có cấu trúc như thế nào? Nguyên tắc hoạt động và chức năng là gì? Hãy cùng Trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong giải đáp những câu hỏi này trong bài viết dưới đây nhé.

Khởi đầu là gì?

Bộ khởi động từ hay còn gọi là Contactor hay contactor trong tiếng Việt là một thiết bị điện hạ thế đặc biệt quan trọng trong hệ thống điện. Nó có nhiệm vụ thực hiện việc đóng cắt thường xuyên các mạch điện động lực.

Khởi đầu là gì?

Nhờ bộ khởi động từ, chúng ta có thể điều khiển các thiết bị công suất lớn như động cơ, bình ngưng, hệ thống chiếu sáng… một cách đơn giản và an toàn thông qua các nút nhấn, hẹn giờ tự động hoặc điều khiển từ xa.

Cấu tạo của bộ khởi động từ

Ba bộ phận chính của bộ khởi động từ bao gồm: Nam châm điện, hệ thống tiếp điểm và hệ thống dập hồ quang.

Nam châm điện: Gồm lõi sắt, lò xo đẩy lõi nắp về vị trí ban đầu và cuộn dây tạo lực hút nam châm. Chức năng của nam châm điện là tạo ra từ trường.

Hệ thống tiếp điểm: Bao gồm tiếp điểm chính và tiếp điểm phụ:

• Tiếp điểm chính: Tiếp điểm chính là tiếp điểm thường mở, sẽ đóng khi cấp nguồn vào mạch từ của bộ khởi động từ trong tủ điện, khiến mạch từ hút trở lại. Một tiếp điểm có khả năng cho dòng điện lớn đi qua.
• Tiếp điểm phụ: Tiếp điểm phụ có 2 trạng thái: thường đóng và thường mở. Một tiếp điểm có khả năng cho dòng điện qua các tiếp điểm nhỏ hơn 5A.

Hệ thống dập hồ quang: Do chuyển mạch liên tục sẽ xuất hiện hồ quang điện khiến các tiếp điểm bị cháy và mòn dần nên cần có hệ thống dập hồ quang.

Nguyên lý hoạt động

Bắt đầu từ hoạt động với những nguyên tắc sau:

Khi cấp nguồn vào mạch điều khiển bằng giá trị điện áp định mức của contactor và khởi động, dòng điện sẽ chạy đến hai đầu cuộn dây cố định trên lõi từ. Một từ trường được tạo ra, lực từ xuất hiện hút lấy lõi chuyển động và tạo thành một mạch từ kín. Lúc này, bộ khởi động từ đang ở trạng thái hoạt động. Khi đó các tiếp điểm chính sẽ đóng lại, các tiếp điểm phụ sẽ chuyển trạng thái (khi thường mở chúng sẽ đóng và khi thường đóng chúng sẽ mở), trạng thái này được duy trì.

Khi dòng điện vào mạch bị gián đoạn thì bộ khởi động từ cũng sẽ bị ngắt. Dưới tác dụng của lò xo nén, lõi di động sẽ trở về vị trí ban đầu, các tiếp điểm sẽ trở về trạng thái mở thông thường. Lúc này động cơ sẽ ngừng hoạt động.

Ưu điểm của việc bắt đầu từ

• Đảm bảo an toàn cho người sử dụng với chế độ chuyển mạch từ xa, trong các hệ thống nguy hiểm có nắp đậy ngăn ngừa phóng điện hồ quang.
• Hoạt động ổn định, bền bỉ, ít trục trặc. Thích hợp sử dụng trong các hệ thống điện và thiết bị phức tạp, công suất cao.
• Thiết kế nhỏ gọn với trọng lượng khá nhẹ và chắc chắn, có thể lắp đặt ở nhiều vị trí khác nhau và tận dụng những không gian chật hẹp.
• Giá cả phải chăng, dễ tìm mua trên thị trường.
• Thời gian chuyển đổi nguồn nhanh chóng, giúp tiết kiệm năng lượng tiêu thụ hiệu quả.
• Các tiếp điểm chính và tiếp điểm phụ của contactor có thể chịu được sự ăn mòn cao và khả năng chống mài mòn tốt.

Nhờ những ưu điểm vượt trội như vậy nên thiết bị này được sử dụng rộng rãi trong các khu công nghiệp, nhà máy, nhà xưởng,…

Ứng dụng của bộ khởi động từ

Trong điện công nghiệp và dân dụng, bộ khởi động từ được dùng để điều khiển hoạt động của động cơ hoặc các thiết bị điện như: Hệ thống chiếu sáng sử dụng PLC hoặc rơle cài đặt thời gian, người dùng có thể tự động bật tắt đèn theo giờ, ngày quy định; Điều khiển động cơ để động cơ có thể khởi động trực tiếp hoặc kết hợp với một số rơle nhiệt để bảo vệ động cơ khi quá tải; Điều khiển tụ điện nhằm mục đích đóng, cắt mức tụ phù hợp với tải làm việc;…

Trong ngành tự động hóa: Yêu cầu xử lý các hệ thống điện phức tạp và khó khăn. Vì vậy, cần có sự can thiệp của bộ xử lý, thông qua các phương pháp cơ khí, điện tử sử dụng bộ khởi động từ thì mới có thể đáp ứng được các công đoạn đóng gói sản phẩm, ép nhựa,…

Phân loại từ bắt đầu

Người dùng cần hiểu rõ các loại khởi động từ khác nhau để xác định nên sử dụng contactor nào với nguồn điện nào, đúng nguyên lý truyền động để giúp thiết bị thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Dựa vào các phương pháp phân loại khác nhau, động từ được chia thành nhiều loại như sau.

Theo nguyên lý truyền

Được phân loại thành công tắc tơ điện từ, thủy lực và khí nén. Trong số đó, contactor điện từ là phổ biến nhất.

Theo dạng dòng điện

Công tắc tơ một chiều và công tắc tơ xoay chiều.

Theo kết cấu

Công tắc tơ được sử dụng ở những nơi có chiều cao bị giới hạn và công tắc tơ được sử dụng ở những nơi có chiều rộng bị giới hạn.

Theo điện áp

Contactor điện áp thấp, contactor trung thế.

Theo dòng điện định mức

Bắt đầu từ dòng điện nhỏ 6A, 9A, 12A, 18A… hoặc bắt đầu với dòng điện lớn 600A, 800A, 900A.

Theo chức năng

Có loại contactor chuyên dụng dùng cho tụ điện, dùng cho động cơ, loại chống bụi, chống cháy nổ nước…

Top ổ cắm hẹn giờ tốt nhất 2023

Giới thiệu một số dòng khởi đầu phổ biến

Dưới đây là top 5 hãng sản xuất khởi động phổ biến

Bắt đầu từ Mitsubishi

Nó là một thiết bị khởi động chất lượng với mức giá tốt từ thương hiệu Nhật Bản. Sử dụng dòng điện từ 9A-100A tùy loại có điện áp điều khiển 220V. Trong số đó nổi bật nhất là vạch xuất phát đến từ S-T10. Sản phẩm đảm bảo các tiêu chí về độ chính xác, an toàn, thông minh và chất lượng, đáp ứng được nhu cầu của nhiều người sử dụng.

Bắt đầu từ Mitsubishi S-T10 AC200V

Khởi động từ CHINT

Dòng sản phẩm NCH và NXC của startup Chint Trung Quốc khá nổi tiếng trên thị trường. Ưu điểm của các thiết bị của hãng này là giá thành tương đối rẻ, kích thước nhỏ gọn, tiêu thụ điện năng thấp và vận hành tương đối dễ dàng.

Khởi động từ ABB

Bắt đầu từ ABB, có rất nhiều dòng được khách hàng tin tưởng và sử dụng, một trong số đó phải kể đến dòng contactor ABB ESB. Với độ bền cơ học lên tới 10 triệu lần chuyển mạch giúp thiết bị hoạt động ổn định và có độ bền cao. Sản phẩm được sản xuất theo tiêu chuẩn IP20, đáp ứng tiêu chuẩn IEC 60947-4-1.

Boot từ ABB ESB40 được nhiều người dùng lựa chọn

Bắt đầu từ Schneider

Contactor Schneider là dòng sản phẩm khá phổ biến được sử dụng trong các nhà máy, công trường. Với thương hiệu đến từ Pháp, đây là thiết bị được đánh giá cao về chất lượng cũng như độ bền. Khởi động từ hoạt động với điện áp 380V, cho công suất lớn. Trong số đó, sản phẩm tiêu biểu của contactor Schneider phải kể đến dòng LC1E0610Q5 và LC1E0910Q5.

Khởi động từ LS MC12b

Là sản phẩm đến từ Hàn Quốc nên các sản phẩm dòng LS có giá thành phải chăng và chất lượng tương đối ổn định. Các dòng sản phẩm contactor LS nổi bật là MC 800A, MC 630A, MC 500A. Khả năng hoạt động trong điều kiện nhiệt độ từ -5 độ C đến 40 độ C, điện áp điều khiển 220V, thích hợp sử dụng tại các khu công nghiệp tại Châu Á.

Khởi động từ LS MC12b

Tổng hợp một số câu hỏi thường gặp về khởi đầu từ

Trong các hệ thống điện công nghiệp thông minh, khởi động từ là thiết bị không thể thiếu nhằm đảm bảo an toàn, ổn định và tối ưu hóa năng lượng. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp được mọi người thường quan tâm khi tìm hiểu về thiết bị khởi động từ, mời các bạn tham khảo.

Nguyên nhân khiến máy khởi động rung hoặc phát ra tiếng ồn là gì?

Những âm thanh rung hay “cạch cạch” thường xảy ra khi điện áp cấp vào cuộn hút không ổn định, hoặc lõi từ bị bám bụi, han gỉ. Người dùng nên ngắt nguồn điện, vệ sinh lõi từ và kiểm tra lại điện áp định mức. Nếu tình trạng vẫn tiếp diễn, bạn nên thay cuộn dây hoặc toàn bộ bộ khởi động.

Bộ khởi động từ có tuổi thọ bao lâu?

Thông thường, bộ khởi động từ có thể đạt tới 1–2 triệu lần đóng/ngắt cơ học. Tuy nhiên, tuổi thọ thực tế còn phụ thuộc vào điều kiện làm việc, nhiệt độ môi trường và tần suất sử dụng. Với những thương hiệu uy tín như Schneider, Mitsubishi hay ABB, tuổi thọ có thể lên tới hơn 10 năm nếu bảo trì đúng cách.

Có thể thay thế các bộ phận trong bộ khởi động bị hỏng không?

Một số bộ phận như cuộn hút hoặc tiếp điểm phụ có thể thay thế được, tuy nhiên nếu lõi từ hoặc tiếp điểm chính bị mòn thì nên thay thế toàn bộ cụm để đảm bảo an toàn. Việc sửa chữa phải do kỹ thuật viên chuyên môn thực hiện, tránh tự ý tháo rời vì có thể gây nguy hiểm.

Trên đây là tất cả những kiến ​​thức về việc bắt đầu lại từ đầu mà anh chàng thông minh Trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong muốn chia sẻ đến bạn đọc. Nếu bạn đang tìm kiếm thiết bị khởi động từ hãy tham khảo sản phẩm chính hãng tại các địa chỉ phân phối uy tín. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn có được nhiều thông tin hữu ích hơn. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để nhận được nhiều tư vấn và hỗ trợ tốt nhất có thể!