Aptomat (CB) bị nhảy liên tục: Xử lý trong các trường hợp

Lê Hồng Phong

Mỗi hệ thống điện đều cần có cầu dao – cầu dao tổng. Cầu dao bị ngắt không chỉ làm gián đoạn việc sử dụng các thiết bị điện trong hệ thống mà còn tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ, hư hỏng hệ thống điện. Tại sao cầu dao đôi khi nhảy? Tại sao aptomat nhảy liên tục? Hãy cùng KTH ELECTRIC tìm hiểu qua lời khuyên dưới đây nhé.

Nguyên nhân của việc nhảy aptomat liên tục

Nhiệm vụ chính của CB là bảo vệ hệ thống điện khỏi tình trạng quá tải, đoản mạch, rò rỉ điện hay các rủi ro khác. Khi cầu dao đã nhảy lên, khả năng cao là hệ thống đã gặp phải một trong những sự cố này. Tuy nhiên, nếu CB nhảy bất thường hoặc nhảy liên tục thì rất có thể thiết bị này đang gặp lỗi.

• Quá tải điện khiến cầu dao nhảy

Đồng thời, công suất điện tăng đột ngột do sử dụng các thiết bị quá nhiều, vượt quá khả năng tải của cầu dao khiến cầu dao bị nhảy. Ngoài ra, khi bật lại hệ thống điện, các thiết bị khởi động cùng lúc cũng dẫn đến hiện tượng này.

=>> Đọc ngay: Bảng chọn Aptomat dựa trên công suất điện thực tế

• Đôi khi chập điện khi trời mưa khiến cầu dao nhảy

Sự cố cháy nổ, rò rỉ điện, tường ướt do trời mưa sẽ khiến CB bị giật. Đây là tính năng bảo vệ của cầu dao, giúp đảm bảo an toàn cho đường dây điện và các thiết bị sử dụng trong hệ thống.

• Dây điện hư hoặc kém chất lượng khiến cầu dao nhảy liên tục

Khả năng chịu tải của dây không còn đáp ứng được khả năng truyền tải do nhu cầu sử dụng tăng cao, hoặc dây bị ăn mòn, bị chuột cắn dẫn đến hiện tượng quá nhiệt, rò rỉ điện, cháy, mất truyền dẫn. Nhận biết hiện tượng này, aptomat sẽ tự động nhảy. Ngay cả khi bạn bật nó lên ngay thì tình trạng này vẫn sẽ xảy ra.

• Cầu dao kém chất lượng nhảy liên tục

Sau một thời gian dài sử dụng, điểm tiếp xúc aptomat bị mòn và dễ nóng lên khiến CB nhảy vọt bất thường. Ngoài ra, cầu dao có thể nhảy thường xuyên do khả năng chịu tải thấp hơn công suất hệ thống, cầu dao kém chất lượng hoặc linh kiện dễ hư hỏng.

• Đoản mạch khiến cầu dao nhảy

Đường dây điện bị hở, dây nóng và dây lạnh chạm vào nhau dẫn đến chập mạch trên đường dây. Từ đó aptomat nhảy lên không đẩy lên được nữa.

=>> Đọc thêm: Aptomat không lên nguồn nhưng mất nguồn – Hướng dẫn sửa lỗi

Cách xử lý khi CB nhảy

Nắm bắt chính xác nguyên nhân nhảy CB toàn phần giúp bạn sửa chữa dễ dàng và tiết kiệm chi phí hơn. Nhưng trong nhiều trường hợp, cần phải kiểm tra hoặc thử các giải pháp khác nhau để hiểu nguyên nhân. Bạn có thể tham khảo các lựa chọn sau:

Thay thế CB

Mục đích của kế hoạch này là tìm hiểu nguyên nhân của hiện tượng nhảy vọt là do cầu dao kém chất lượng, hư hỏng hay không hoặc cầu dao có được kết nối đúng cách với dây dẫn hay không.

Các bước thực hiện như sau:

• Bước 1: Ngắt toàn bộ nguồn điện, dùng bút thử điện kiểm tra vị trí aptomat
• Bước 2: Dùng tuốc nơ vít tháo hộp điện, chọn cầu dao nghi ngờ bị hỏng, nới lỏng các vít của dây nóng, dây lạnh sau đó tháo cầu dao ra.
• Bước 3: Lắp aptomat mới vào vị trí aptomat cũ, nối lại dây điện.
• Bước 4: Bật cầu dao và bật nguồn điện để kiểm tra.

Nếu cầu dao không còn tồn tại thì vấn đề là bảng mạch bị hỏng hoặc chất lượng kém. Các bạn cần lưu ý chất lượng của aptomat mới phải tốt hơn aptomat cũ, đảm bảo công suất truyền tải của hệ thống, ưu tiên có thêm các tính năng mới như chống giật, chống sét,…

Kiểm tra dây dẫn, ổ cắm và môi trường dẫn điện

Mục đích của tùy chọn này là để kiểm tra xem nguyên nhân có phải do dây kém chất lượng, dây quá tải, dây bị hỏng hay tường nơi dây dẫn đi có bị ẩm mốc hay không. Đây là những nguyên nhân khiến aptomat thỉnh thoảng nhảy hoặc nhảy liên tục khi trời mưa.

Các bước thực hiện như sau:

• Bước 1: Xác định các vị trí tường ẩm và kiểm tra xem có dây điện đi qua vị trí đó hay không.
• Bước 2: Xác định các vị trí dây điện bị hở, đứt hoặc bị chuột cắn (thường là tại các hộp điện hở, các đường dây nối cột điện, tại các nút giao thông nếu dây điện không bị ruột gà).
• Bước 3: Tháo toàn bộ ổ cắm, công tắc trong hệ thống điện. Dùng băng keo đen dán kín hai đầu dây nóng và lạnh.

Sau mỗi bước bạn cần bật aptomat lên để kiểm tra. Nếu CB vẫn nhảy, bỏ qua nguyên nhân tương ứng và chuyển sang bước tiếp theo.

KTH ELECTRIC khuyến cáo bạn chỉ nên kiểm tra, sửa chữa với nhiều nguy cơ tiềm ẩn về điện nên được thực hiện bởi kỹ thuật viên hoặc thợ điện. Điều này không chỉ đảm bảo an toàn mà còn đảm bảo khắc phục triệt để tình trạng nhảy CB.

=>> Đọc thêm: Quá tải điện là gì? Nguyên nhân và cách phòng ngừa

Kiểm tra các thiết bị điện trong hệ thống

Mục đích của kế hoạch là tính toán lại lượng điện sử dụng hoặc tìm kiếm các thiết bị xung đột với hệ thống điện.

• Bước 1: Ngắt kết nối từng thiết bị điện và kiểm tra lần lượt. Nếu sau mỗi lần kiểm tra mà cầu dao vẫn nhảy thì không phải do thiết bị đó. Nếu sau khi kiểm tra cầu dao không bật lên thì đó là do thiết bị này bị xung đột với đường dây điện. Nếu sau khi kiểm tra tất cả các thiết bị mà aptomat vẫn bật thì chuyển sang bước 2.
• Bước 2: Tính toán lại tổng công suất hệ thống điện và so sánh với công suất máy cắt. Nếu ở từng khu vực có cầu dao, hãy so sánh với công suất các thiết bị điện ở khu vực đó. Tổng công suất aptomat được so sánh với tổng công suất của tất cả các aptomat trong khu vực.

=>> Tìm hiểu phương pháp tính toán tại: Lựa chọn MCB, dây dẫn và thanh cái theo tiêu chuẩn IEC

Khả năng cao trong trường hợp này là tổng công suất của các thiết bị điện đã vượt quá khả năng chịu tải của cầu dao. Vì vậy, bạn cần thay CB mới có công suất cao hơn để phù hợp với hệ thống.

Trên đây là tổng hợp các tình huống và giải pháp khi nhảy cầu dao. Có thể thấy, việc lựa chọn cầu dao chất lượng cao ngay từ đầu là yếu tố giúp ổn định hệ thống điện và ngăn ngừa hiện tượng nhảy CB. KTH ELECTRIC tự hào sản xuất các dòng cầu dao chất lượng cho hệ thống điện công nghiệp trong hơn 40 năm qua.