Naphthalene – Băng phiến có ứng dụng gì trong đời sống?

Chu Văn An

Naphthalene, thường được gọi là băng phiến, có mùi hương đặc trưng và được dùng để diệt gián, bọ và côn trùng. Để hiểu rõ hơn về tính chất và ứng dụng của Naphthalene, mời các bạn cùng tham khảo LabTrường Lê Hồng Phong qua bài viết dưới đây.

1. Naphtalen là gì?

– Naphtalen là hợp chất hydrocarbon, tồn tại dưới dạng tinh thể màu trắng.

Naphtalen là gì?

– Nó có nhiều tên gọi khác nhau như: Naphthalin, băng phiến, nhựa long não, nhựa trắng…

– Công thức cấu tạo gồm hai vòng benzen liên kết với nhau.

– Công thức hóa học: C10H8.

2. Tính chất lý hóa nổi bật của Naphtalen

2.1. Tính chất vật lý

– Công thức hóa học: C10H8.

– Khối lượng phân tử: 128,17052 g/mol.

– Mật độ: 1,14g/cm3.

– Điểm nóng chảy: 80,2 độ C tương ứng với 353 K và 176 độ F.

– Nhiệt độ bay hơi: 218 độ C tương ứng với 491 K và 424 độ F.

– Độ hòa tan:

+ Không tan trong nước.

+ Ít tan trong metanol, etanol nhưng dễ tan trong các dung môi hữu cơ (ete, cloroform, cacbon disulfua).

– Dễ cháy, có thể tạo thành hỗn hợp nổ trong không khí.

Tính chất nổi bật của Naphtalen

2.2. Tính chất hóa học

– Sự phản ứng lại:

+ Đây là tính chất đặc trưng của Naphtalen, có phản ứng thế nhanh hơn Benzen.

+ Chủ yếu thay thế vị trí alpha, ít thay thế vị trí beta.

+ Vị trí của nguyên tử C được đánh số như sau: Tại vị trí 2 nhân đôi gắn liền với nhau là 9 và 10, tiếp theo là vị trí 1, 4, 5, 8 là alpha, các vị trí còn lại là beta.

Phản ứng điển hình của Naphtalen

– Phản ứng cộng: Xảy ra khi cho xúc tác Ni và H2 vào vòng thơm của Naphtalen tạo thành Tetraline. Trong điều kiện áp suất cao, nó sẽ thêm nốt vào hạt nhân còn lại để tạo ra DeCalin.

– Phản ứng oxy hóa:

+ Không bị oxy hóa bởi dung dịch KMnO4.

+ Khi có mặt chất xúc tác V2O5 ở nhiệt độ cao, naphtalen bị oxy hóa bởi oxy trong khí quyển tạo thành anhydrit phthalic.

3. Điều chế Naphtalen như thế nào?

Naphtalen được sản xuất từ ​​nhựa than đá, chưng cất ở nhiệt độ 170 – 230 độ C. Naphtalen sau đó được tinh chế bằng cách sử dụng NaOH để loại bỏ tạp chất phenol khỏi hỗn hợp.

Ngoài ra, nó còn thu được từ việc phân lập dầu nhiệt phân thải, các phần olefin và các phần có nguồn gốc từ dầu mỏ.

4. Ứng dụng của Naphtalen trong đời sống

– Là hóa chất thông dụng dùng để sản xuất băng phiến và các sản phẩm sát trùng. Ngoài ra, nó còn là nguyên liệu quan trọng để sản xuất các sản phẩm thay thế dùng trong sản xuất thuốc nhuộm, thuốc trừ sâu, dung môi hữu cơ.

– Là thành phần chính của Carbaryl, dùng làm thuốc trừ sâu thông dụng.

– Là thuốc chống côn trùng, thuốc diệt nấm, chất bôi trơn, vật liệu nổ, chất bảo quản gỗ, thuốc diệt sâu bọ và hydronaphthalenes.

Ứng dụng làm thuốc chống côn trùng

5. Naphthalene có tác dụng gì đối với sức khỏe?

– Trước đây Naphtalen hay băng phiến thường được sử dụng để đặt trong nhà vệ sinh, phòng tắm, tủ giày. Nó có đặc tính thăng hoa sẽ bay hơi để tạo ra mùi hương xua đuổi côn trùng và rệp. Tuy nhiên, người ta vẫn chưa biết rằng hóa chất này vẫn tiềm ẩn những nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

– Ngộ độc có thể xảy ra khi trẻ nhỏ mặc quần áo vừa lấy ra khỏi tủ có chứa băng phiến. Vì hơi của hóa chất này lưu lại trên quần áo rất lâu nên nếu hít phải hoặc tiếp xúc qua da có thể gây ngộ độc.

– Theo nghiên cứu trên động vật, khi chuột tiếp xúc với hơi Naphthalene có trong băng phiến ở nồng độ 30ppm liên tục trong 6 giờ/ngày, 5 ngày/tuần trong 2 năm cho thấy ảnh hưởng đến sự phát triển của các khối u phổi, mũi, dạ dày.

– Đối với trẻ tiếp xúc với lượng lớn Naphtalen có thể xuất hiện tình trạng thiếu máu.

=>Xem thêm: Ngộ độc Mothball (Naphthalene) – Cách điều trị và phòng ngừa

Vì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không biết sử dụng đúng cách, bạn cần lưu ý điều gì khi sử dụng sản phẩm có chứa hóa chất này?

– Không tùy tiện sử dụng hóa chất này để bảo quản quần áo trẻ em.

– Nếu nhận thấy trẻ có dấu hiệu nguy cơ ngộ độc Naphtalen, mẹ nên nhanh chóng làm sạch băng phiến dính vào miệng, da, tay của trẻ rồi đến ngay cơ sở gần nhất để điều trị kịp thời.

– Nếu vô tình sử dụng, hãy phơi quần áo có chứa băng phiến dưới ánh nắng mặt trời để chất độc bay hơi trước khi cho trẻ mặc.

Ở bài viết trên chúng tôi đã cung cấp những thông tin về đặc tính nổi bật, cách bào chế cũng như ứng dụng và những lưu ý khi sử dụng sản phẩm. Nếu có thắc mắc về bài viết có thể để lại tin nhắn để được hỗ trợ.

Ngoài ra, Công ty Cổ phần Thiết bị Kỹ thuật LabvietCHEM là nhà phân phối các sản phẩm, thiết bị hóa chất hàng đầu tại Việt Nam. Đặc biệt, chúng tôi cung cấp hóa chất Naphthalene phục vụ thí nghiệm trong phòng thí nghiệm nghiên cứu tại các trường đại học, viện nghiên cứu,… đảm bảo chất lượng tuyệt đối với giá cả phải chăng. Nếu cần tư vấn về sản phẩm, bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline 0826 020 020. Đội ngũ nhân viên của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ khách hàng 24/7.