Axit Isobutiric là gì? Những điều thú vị xung quanh nó

Chu Văn An

Axit isobutyric hay còn gọi là axit isobutanoic là một axit cacboxylic có công thức cấu tạo (CH3)2CHCOOH. Nó được sử dụng làm dung môi trong tổng hợp hóa học và sản xuất công nghiệp. Vậy Axit Isobutiric là gì? Công thức cấu tạo? Các ứng dụng hiện tại và phương pháp chuẩn bị. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm về loại dung môi này.

1. Axit Isobutiric là gì?

Axit isobutiric là một axit béo chuỗi ngắn thuộc nhóm cacboxylic, tồn tại dưới dạng chất lỏng không màu, có mùi hơi khó chịu.

Trong tự nhiên, nó được tìm thấy trong rễ Ceratonia siliqua, vani và Arnica dulcis hoặc tồn tại dưới dạng este ethyl trong dầu croton.

Công thức cấu tạo: (CH3)2CHCOOH hoặc C4H8O2.

Cấu trúc axit isobutiric

Danh pháp IUPAC: Axit 2-methylpropanoic.

Tên gọi khác là axit Isobutyric, axit 2-methylpropionic, axit isobutanoic…

Chất này là đồng phân của axit n-butyric, có vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp các hợp chất hóa học.

2. Tính chất đặc trưng của Axit Isobutiric

2.1. Tính chất vật lý

– Ngoại quan: Ở dạng lỏng, không màu, có mùi hơi khó chịu.

– Trọng lượng phân tử: 88,11 g/mol

– Tỷ trọng ở 0 độ C: 0,9697 g/cm3.

– Nhiệt độ nóng chảy: −47°C có giá trị tương ứng với −53°F hay 226 K.

– Nhiệt độ sôi: 155°C có giá trị tương ứng với 311°F hay 428 K.

– Độ axit: pKa = 4,86.

– Độ nhạy từ: -56,06×10^−6 cm3/mol.

2.2. Tính chất hóa học

Chứng tỏ tính chất đặc trưng của axit cacboxylic. Nó có thể tạo thành các dẫn xuất amit, este, anhydrit, clorua,… cụ thể:

– Phản ứng với kim loại kiềm thổ hoặc bazơ của chúng theo phương trình sau:

(CH3)2CHCOOH + NaOH → (CH3)2CHCOONa + H2O

– Phản ứng este hóa trong môi trường axit [H+] với rượu:

(CH3)2CHCOOH + CH3OH → (CH3)2CHCOOCH3 + H2O

– Phản ứng với dung dịch axit cromic sẽ bị oxy hóa thành Aceton.

– Khi phản ứng với thuốc tím sẽ bị oxy hóa thành axit α -hydroxyisobutyric, (CH3)2C(OH)-COOH.

3. Phương pháp tổng hợp Axit Isobutiric

3.1. Trong phòng thí nghiệm

Axit isobutiric có thể được sản xuất từ ​​nhiều con đường phản ứng hóa học khác nhau như:

– Từ quá trình thủy phân isobutyronitrile bằng kiềm.

– Phản ứng oxy hóa isobutanol với kali dicromat có xúc tác là axit sunfuric.

– Khi có mặt chất cho proton, hỗn hống natri phản ứng với axit metacrylic cũng tạo thành axit isobutyric.

Điều chế axit Isobitiric

3.2. Trong công nghiệp

Hóa chất này được hình thành từ phản ứng oxy hóa của isobutyraldehyd. Hay nó là sản phẩm phụ của quá trình hydroformylation propylene.

Ngoài ra, chúng ta cũng có thể tổng hợp chúng từ quá trình hydrocarboxyl hóa trong điều kiện áp suất cao (phản ứng Koch) từ propylene. Phản ứng diễn ra như sau:

CH3CH=CH2 + CO + H2O → (CH3)2CHCOOH

Ngoài ra, Axit Isobutyric còn có thể được sản xuất thương mại từ vi khuẩn biến đổi gen bằng nguyên liệu đường.

4. Ứng dụng của Axit Isobutiric trong đời sống

– Đây là nguồn nguyên liệu chính để sản xuất các loại este khác nhau của chúng. Trong khi các este này được sử dụng để tạo ra các hương vị khác nhau trong thực phẩm.

– Là dung môi dùng trong sản xuất vecni, chất khử trùng, thuộc da.

– Trong phòng thí nghiệm: Tham gia nhiều phản ứng hóa học.

– Trong cơ thể con người: Là một sản phẩm nhỏ của hệ vi sinh vật đường ruột được hình thành từ quá trình chuyển hóa thức ăn.

Ứng dụng của axit Isobutiric

5. Axit Isobutiric có độc không? Lưu ý khi sử dụng và bảo quản

Axit isobutiric được phân loại là chất lỏng dễ cháy. Nó có thể bị đốt cháy ở nhiệt độ cao, tiếp xúc với lửa hoặc tiếp xúc với chất oxy hóa và khói thuốc lá.

Nó là một hóa chất độc hại. Trong các nghiên cứu qua đường uống trên chuột, liều gây chết 50% LD50 là 280 mg/kg. Bất kỳ loại hóa chất nào cũng có thể gây nguy hiểm cho con người nên trong quá trình sử dụng và bảo quản cần chú ý những điều sau:

– Trang bị các thiết bị bảo hộ cần thiết trong quá trình tiếp xúc và làm việc như: Quần áo, găng tay, ủng, kính mắt, khẩu trang,…

– Nếu chẳng may gặp tai nạn hóa chất, hãy thực hiện sơ cứu và đến ngay cơ sở y tế gần nhất để có phương án điều trị thích hợp.

– Bảo quản hóa chất ở nơi khô ráo, thoáng mát. Tránh bảo quản ở nơi có nhiệt độ cao và cần bảo quản riêng biệt với các chất oxy hóa, kiềm,…

Axit isobutiric có thể gây nguy hiểm cho người sử dụng nên chúng ta cần có những biện pháp chủ động để phòng ngừa.

Hy vọng những kiến ​​thức mà LabTrường Chu Văn An chia sẻ ở trên sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về tính chất cũng như ứng dụng của axit isobutiric. Nếu có thắc mắc vui lòng để lại thông tin bên dưới bài viết để đội ngũ chuyên nghiệp của chúng tôi giải đáp.

LabTrường Chu Văn An hiện là một trong những nhà cung cấp hóa chất, thiết bị, dụng cụ lớn nhất cho nhiều doanh nghiệp. Tự hào là đơn vị nhận Giải thưởng Thương hiệu Vàng Đất Việt, Labvietchem không ngừng nâng cao chất lượng, dịch vụ và giá cả ở mức tốt nhất cho khách hàng. Nếu khách hàng có nhu cầu đặt mua sản phẩm vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline 0826 020 020 để được tư vấn nhanh nhất.

>> Đặt hàng ngay: Axit Isobutyric 99+% 1kg Acros