Pentan và tổng hợp các kiến thức thú vị về nó

Công thức hóa học của Pentan là gì? Vai trò của nó trong cuộc sống? Tính chất vật lý và hóa học đặc trưng? Phương pháp chuẩn bị là gì? Mọi thắc mắc sẽ được Labvietchem giải đáp thông qua bài viết dưới đây.

1. Pentane là gì?

Pentane là một hydrocacbon bão hòa thuộc dãy đồng đẳng ankan, có công thức phân tử C5H12.

– Tên theo danh pháp IUPAC: n-pentane.

– Tên gọi khác: Amyl hydrid, skellysolve A,..

– Công thức cấu tạo của pentan:

– Đồng phân: Các đồng phân mạch cacbon của C5H12 bao gồm iso-pentane và neo-pentane.

đồng phân pentan

– Danh pháp:

+ Ankan không phân nhánh: Tên ankan: Tên chuỗi cacbon + an

CH3-CH2-CH2-CH2-CH3: (Pentan).

+ Tên bazơ alkyl: Tên mạch cacbon chính + yl

CH3CH2CH2CH2CH3: (Pentyl).

Trong tự nhiên, nó được tìm thấy ở Calendula officinalis và Allium ampeloprasum.

2. Tính chất đặc trưng của Pentane

2.1. Tính chất vật lý

– Ngoại quan: Trong điều kiện bình thường tồn tại ở dạng chất lỏng, có mùi xăng, nhẹ hơn nước, dễ bay hơi.

– Trọng lượng phân tử: 72,15 g/mol.

– Tỷ trọng: 0,626 g/cm3.

– Độ hòa tan:

+ Trong nước ở nhiệt độ 20 độ C: 0,01 g/100 ml.

+ Tan hoàn toàn trong hiđrocacbon.

– Nhiệt độ hóa lỏng: – 129,8°C tương ứng 143 K.

– Nhiệt độ sôi: 36,1°C tương đương 308 K.

– Hằng số axit: pKb khoảng 45.

– Độ nhớt ở 20 độ C: 0,24 cP.

2.2. Tính chất hóa học

Pentane có những tính chất đặc trưng của ankan, cụ thể:

– Phản ứng thế bằng halogen:

+ Khi chiếu sáng hoặc đun nóng hỗn hợp pentan và clo sẽ xảy ra phản ứng thay thế nguyên tử hydro bằng clo lần lượt, phương trình tương tự như metan.

C5H12 + Cl2 → C5H11Cl + HCl

+ Phản ứng thế H bằng halogen là một loại phản ứng halogen hóa, sản phẩm thu được có chứa halogen gọi là dẫn xuất halogen.

– Phản ứng phân cắt (đứt gãy liên kết CC và CH):

Dưới tác dụng của nhiệt và các chất xúc tác (Cr2O3, Fe, Pt,…), ankan không chỉ dehydrogen hóa tạo thành hydrocacbon chưa bão hòa mà còn bẻ gãy liên kết CC để tạo ra các phân tử nhỏ hơn.

Phản ứng tách pentan

– Phản ứng oxy hóa:

+ Khi đốt cháy hoàn toàn: Sản phẩm tạo thành sẽ là CO2 và H2O cùng với rất nhiều nhiệt lượng.

C5H12 + 8 O2 → 5 CO2 + 6 H2O

+ Khi đốt cháy không hết, trong điều kiện không đủ O2, ngoài sản phẩm CO2, H20 còn hình thành nhiều sản phẩm khác như CO, bồ hóng. Điều này làm giảm hiệu suất nhiệt và có hại cho môi trường.

CH3CH2CH2CH2CH3 + 5 O2 → C2H2(CO)2O + 5 H2O + CO2

Trong công thức cấu tạo của pentan chỉ có liên kết CC và CH – đây là liên kết sigma ổn định, tương đối trơ về mặt hóa học. Vì vậy, ở nhiệt độ thường chúng sẽ không phản ứng với các bazơ và các chất oxy hóa mạnh như KMnO4,…

3. Phương pháp điều chế và tổng hợp Pentane

Pentane được điều chế từ quá trình chưng cất phân đoạn từ dầu mỏ và tinh chế từ quá trình tinh chế trong điều kiện nhiệt độ và chất xúc tác Ni.

C5H10 + H2 ➞ C5H12

C7H16 ➞ C5H12 + C2H4

C5H11COONa + NaOH ➞ C5H12 + Na2CO3

4. Ứng dụng của Pentan trong nhiều lĩnh vực đời sống

Pentane được biết đến là dung môi hữu cơ có nhiều ứng dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực của đời sống, cụ thể:

– Dùng làm dung môi có nhiệt độ sôi thấp và làm chất thổi nhựa trong công nghiệp. Đồng thời, nó còn được sử dụng kết hợp với 2-methylbutane làm nhiên liệu cho ô tô và máy bay.

– Ngoài ra còn tham gia sản xuất nước đá nhân tạo và rượu amyl.

– Ứng dụng trong y học làm thuốc gây mê và tham gia tổng hợp các hợp chất như pentane, isopentane,…

Dung môi Pentan tham gia tổng hợp nhiều chất

– Ứng dụng trong tiêu chuẩn phân tích sắc ký khí.

– Tham gia sản xuất nhiệt kế đông lạnh.

5. Pentane có độc không?

Chất thổi Pentane được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp nhưng cũng ẩn chứa nhiều rủi ro về an toàn do tính chất dễ cháy. Hơi Pentane có khả năng tạo thành hỗn hợp nổ khi tiếp xúc với không khí và lửa, tỏa ra nguồn nhiệt lớn.

Chất lỏng Pentane nhẹ hơn nước, không tan trong nước, có thể trôi đi khi tiếp xúc với nước, có thể gây ô nhiễm nguồn nước. Đồng thời, hơi pentane nặng hơn không khí và có thể lan ra xa và nhanh chóng.

Pentane là chất tạo bọt hóa học có độc tính thấp, tuy nhiên, nồng độ cao có thể gây ra các triệu chứng kích ứng nhẹ trên niêm mạc mắt và hệ hô hấp. Đồng thời, nó có khả năng gây mê, thậm chí gây mất ý thức khi tiếp xúc lâu dài. Tác dụng mãn tính của pentane bao gồm kích ứng nhẹ ở mắt và đường hô hấp, cũng có thể gây viêm da nhẹ.

Đối với môi trường có nồng độ pentane cao, việc thực hiện các biện pháp bảo vệ và sử dụng thiết bị bảo hộ là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn.

6. Lưu ý và bảo quản pentan

Trong quá trình tiếp xúc với hóa chất pentane, hãy mặc đồ bảo hộ để đảm bảo an toàn và tránh hít phải hơi hóa chất độc hại.

Xe bồn hoặc thùng chứa pentan tránh va đập và kéo mạnh. Tránh tiếp xúc trực tiếp với nguồn nhiệt, lửa và các hóa chất dễ cháy khác.

7. Mua dung môi Pentane chính hãng ở đâu? Giá tốt?

Pentane là dung môi được sử dụng phổ biến trong các phòng thí nghiệm để phân tích, định tính, định lượng,… Vì vậy hiện nay có rất nhiều nhà phân phối sản phẩm. Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ uy tín cung cấp dung môi Pentane, hãy liên hệ ngay với Labvietchem – Một trong những đơn vị uy tín hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực cung cấp hóa chất, thiết bị, dụng cụ phòng thí nghiệm. Tại LabTrường Lê Hồng Phong có bán dung môi N – Pentane Trung Quốc. Hãy gọi ngay tới hotline 0826 020 020 để mua ngay với giá tốt nhất.