Top 7 loại nhựa thường gặp trong đời sống

Chu Văn An

Bài viết cung cấp thông tin chi tiết về 7 loại nhựa phổ biến hiện nay, bao gồm các tính chất lý hóa, ứng dụng và khía cạnh an toàn của từng loại. Bằng việc hiểu rõ đặc điểm và cách phân biệt các loại nhựa, người tiêu dùng có thể lựa chọn được sản phẩm phù hợp và an toàn cho sức khỏe của mình.

1. Tìm hiểu về nhựa và hệ thống phân loại

Nhựa là vật liệu polyme được tổng hợp từ các hợp chất hóa học, được sử dụng rộng rãi để sản xuất ra nhiều vật dụng trong cuộc sống như chai, lọ, bàn ghế, túi nhựa, lốp xe, ống điện và nhiều vật dụng khác. Mỗi loại nhựa đều có những đặc tính riêng và ứng dụng khác nhau.

Hiện nay, nhựa được phân loại theo hệ thống ký hiệu quốc tế với các mã từ 1 đến 7, gọi là Mã nhận dạng nhựa (RIC). Hệ thống này giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết các loại nhựa khác nhau và đánh giá độ an toàn cũng như khả năng tái chế của chúng. Những ký hiệu này thường được in dưới đáy các sản phẩm nhựa như chai, hộp hay các vật dụng khác.

2. 7 loại nhựa phổ biến

2.1. Nhựa PET (PETE)

Nhựa PET (Polyethylene terephthalate) là một loại nhựa thuộc nhánh polyester, có đặc tính dẻo, đa năng, chịu lực và đàn hồi tốt cũng như khả năng chịu nhiệt cao.

PET thường được sử dụng để sản xuất các sản phẩm như chai nước ngọt, chai nước khoáng, chai nước mắm và chai đựng nước giải khát khác.

Ở nhiệt độ phòng hoặc khi bảo quản trong tủ lạnh, nhựa PET được coi là không độc hại. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với nhiệt độ cao (như trên ô tô, gần bếp ga, dưới ánh nắng mặt trời), loại nhựa này có thể giải phóng aldehyd và antimon, có thể xâm nhập vào thực phẩm, đồ uống. Sử dụng lâu dài có thể dẫn đến nguy cơ ung thư và các vấn đề sức khỏe khác.

2.3. nhựa HDPE

HDPE (Polyethylene mật độ cao) là loại nhựa có cấu trúc phân tử cao hơn PVC, có khả năng chịu lực và co dãn tốt. Loại nhựa này có độ bền cao, chịu va đập tốt, không bị trầy xước và có bề mặt nhẵn về mặt hóa học.

HDPE có thể chịu được nhiệt độ lên tới 120°C trong thời gian ngắn và 110°C trong thời gian dài.

HDPE được sử dụng rộng rãi trong sản xuất chai lọ, túi đựng thực phẩm, bao bì, bình sữa, chai dầu ăn, ống dẫn nước.

HDPE được coi là một trong những loại nhựa an toàn nhất, không chứa thành phần độc hại.

2.3. nhựa PVC

PVC (Polyvinyl clorua) có nguồn gốc từ dầu mỏ và muối, có khả năng chống thấm tốt, kháng hóa chất và chịu nhiệt độ cao. Loại nhựa này có tính chất lý hóa đặc biệt, chịu được áp suất cao, có độ bền cơ học, độ đàn hồi cao và không dễ cháy.

PVC thường được sử dụng trong hệ thống ống nước, phần cứng, điện tử, đồ chơi và vật liệu xây dựng.

PVC được coi là một loại nhựa độc hại. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, PVC có thể giải phóng các chất như BPA và phthalates, có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Nhựa PVC có khả năng tái chế kém và đòi hỏi công nghệ, thiết bị phức tạp. Việc tái chế nhựa PVC không được khuyến khích vì nó có thể thải ra nhiều chất độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe.

2.4. nhựa LDPE

LDPE (Polyethylene mật độ thấp) là loại nhựa nhẹ, mềm, dẻo, có khả năng chống va đập tốt. Nó có khả năng kháng hóa chất tuyệt vời, trơ với dung môi, axit và bazơ, đồng thời có khả năng chống nấm mốc và nấm mốc tốt, cách điện và cách nhiệt.

LDPE có thể chịu được nhiệt độ từ -40°C đến 95°C trong thời gian ngắn hoặc 80°C trong thời gian dài.

LDPE thường được sử dụng trong sản xuất túi nhựa, bao bì, màng nhiều lớp, bọc hàng hóa, ống dẫn nước và khí đốt, vật liệu xây dựng và các ứng dụng chống thấm.

LDPE không nên sử dụng trong lò vi sóng và tránh tiếp xúc với nhiệt độ cao. Loại nhựa này dễ bị gãy, vỡ, trầy xước và khả năng chống va đập vật lý kém.

2.5. nhựa PP

PP (Polypropylene) là một loại nhựa polymer có đặc tính vừa cứng vừa dai. Nó thường trong suốt, không màu, không mùi, không vị và không có thành phần độc hại. Bề mặt nhựa PP bóng, có khả năng chống thấm, thấm khí và chống oxy hóa tốt.

PP có khả năng chịu nhiệt cao, có thể chịu nhiệt trong khoảng 130-170°C.

Nhựa PP được sử dụng rộng rãi trong sản xuất cốc nhựa, hộp xốp, thìa nhựa, nĩa nhựa, khay nhựa, chai nước, đồ chơi trẻ em, hộp đựng thức ăn, hộp đựng dung môi. PP được đánh giá là loại nhựa an toàn, không chứa thành phần độc hại.

2.6. nhựa PS

PS (Polystyrene) hay còn gọi là xốp là loại nhựa nguyên sinh có nhiều đặc tính vượt trội và được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất. Nó rất rẻ nhưng không thể chịu được nhiệt độ cao.

PS thường được sử dụng để sản xuất các sản phẩm thực phẩm và đồ uống như cốc nhựa, hộp xốp, thìa nhựa, nĩa nhựa.

2.7. Nhựa PC, Tritan

Nhựa PC (Polycarbonate)

PC là loại nhựa nhiệt dẻo, trong suốt 90% có độ cứng và dẻo dai cao, độ bền và ổn định tốt. Nó cách nhiệt, chịu nhiệt và không có thành phần độc hại.

PC được dùng để sản xuất hộp nhựa đựng hóa chất, chai nước, hộp đựng thực phẩm, hộp sữa chua, hộp nhựa đựng bơ, hộp mì.

Một số loại nhựa PC có thể chứa Bisphenol A (BPA), một chất độc hại được sử dụng trong sản xuất nhựa.

nhựa tritan

Tritan là loại nhựa có nguồn gốc tự nhiên, có bề mặt nhẵn, không chứa BPA, chịu nhiệt tốt (lên tới 109°C), có khả năng chịu lực và độ bền cao, hiếm khi bị vỡ.

Tritan thường được sử dụng để sản xuất hộp đựng thực phẩm dùng cho lò vi sóng, hộp đựng thực phẩm hút chân không, chai/bình đun sôi, ống hút nhựa và lọ máy xay sinh tố. Tritan được đánh giá cao nhất về độ an toàn trong số các loại nhựa.

3. Cách nhận biết các loại nhựa

Dựa vào biểu tượng trên sản phẩm:

Mỗi loại nhựa đều có ký hiệu riêng, thường được in ở mặt dưới của sản phẩm. Hệ thống ký hiệu này được quy định bởi Hiệp hội Tái chế Nhựa và được gọi là Mã nhận dạng nhựa (RIC).

Các ký hiệu cơ bản bao gồm:

• PETE “1”
• HDPE “2”
• PVC “3”
• LDPE “4”
• PP “5”
• PS “6”
• Máy tính “7”

Hiểu biết về các loại nhựa và tính chất của chúng giúp người tiêu dùng lựa chọn được sản phẩm an toàn cho sức khỏe và thân thiện với môi trường. Người tiêu dùng cần chú ý đến ký hiệu trên sản phẩm nhựa, tránh sử dụng sản phẩm nhựa không rõ nguồn gốc, không có ký hiệu. Đặc biệt, bạn không nên sử dụng đồ nhựa không an toàn với thức ăn nóng hoặc trong lò vi sóng, vì nhiệt độ cao có thể khiến các chất độc hại từ nhựa ngấm vào thực phẩm.

Cuối cùng, tái chế nhựa đúng cách không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Hiểu rõ các loại nhựa và cách phân loại chúng là bước đầu tiên trong việc sử dụng nhựa một cách có trách nhiệm và bền vững.