Glycin là gì? Công thức, Tính chất và 10+ Ứng dụng quan trọng | Trường Lê Hồng Phong

Glyxin (Glyxine), axit amin đơn giản nhất, chứa vô số vai trò quan trọng, từ việc là khối xây dựng của protein sự sống cho đến các ứng dụng công nghiệp tiên tiến. Trong bài viết này, hãy cùng các chuyên gia 20 năm kinh nghiệm trong ngành hóa chất của Trường Chu Văn An làm rõ mọi khía cạnh của hợp chất này, từ công thức cấu tạo, tính chất đặc trưng, ​​cho đến những ứng dụng có thể bạn chưa biết.

glycine là gì? Công thức và cấu trúc phân tử đặc trưng

Định nghĩa khoa học của Glycine

Glycine, còn được gọi một cách có hệ thống là axit aminoacetic hoặc glycocoll, là một axit α-amino có công thức phân tử C₂H₅NO₂. Đây là axit amin đơn giản nhất trong số 20 axit amin phổ biến trong tự nhiên, đóng vai trò cốt lõi trong nhiều quá trình sinh hóa.

Công thức cấu tạo của Glycine: Chìa khóa cho những đặc tính đặc trưng của nó

Công thức cấu trúc của Glycine được biểu diễn là H₂N-CH₂-COOH.

Cấu trúc này cho thấy phân tử glycine chứa:

• Nhóm amino (-NH₂) là nhóm bazơ.
• Nhóm cacboxyl (-COOH) có tính axit.

Chính sự hiện diện đồng thời của hai nhóm chức năng đối lập này đã mang lại cho Glycine những đặc tính lưỡng tính độc đáo. Đặc biệt, do nguyên tử carbon trung tâm (α-carbon) liên kết với hai nguyên tử hydro nên Glycine là axit amin duy nhất không có đồng phân quang học (không có dạng L và D như các axit amin khác).

Cấu trúc và công thức phân tử điển hình của Glycine

Khám phá tính chất vật lý và hóa học của Glyxin

Hiểu rõ đặc tính của Glycine là chìa khóa giúp bạn áp dụng hợp chất này một cách hiệu quả và an toàn.

Bảng tóm tắt các tính chất tiêu biểu của Glycine

Thuộc tính	Chi tiết
Trạng thái vật lý	Tinh thể rắn, không màu, không mùi.
Nếm	Có vị ngọt đặc trưng.
Khối lượng phân tử	75,07 g/mol
độ hòa tan	Tan tốt trong nước (khoảng 25 g/100 mL ở 25°C), không tan trong các dung môi hữu cơ như ethanol, ether.
Nhiệt độ nóng chảy	Phân hủy ở ~233°C
Tính chất hóa học	Là chất lưỡng tính, có khả năng tham gia các phản ứng este hóa và ngưng tụ.

Tính chất hóa học quan trọng của Glycine

• Tính lưỡng tính: Glycine phản ứng với cả axit và bazơ mạnh.

• Phản ứng với axit: H₂N-CH₂-COOH + HCl → ClH₃N-CH₂-COOH
• Phản ứng với bazơ: H₂N-CH₂-COOH + NaOH → H₂N-CH₂-COONa + H₂O
• Phản ứng ngưng tụ: Đây là phản ứng cơ bản nhất, các phân tử Glycine (hoặc các axit amin khác) liên kết với nhau tạo thành liên kết peptide (-CO-NH-), tạo thành chuỗi polypeptide và cuối cùng là protein.nH₂N-CH₂-COOH → (-NH-CH₂-CO-)n + nH₂O
• Phản ứng este hóa: Nhóm -COOH của Glycine có thể phản ứng với rượu khi có axit mạnh làm chất xúc tác.

Glyxin có tác dụng gì? Vai trò sinh học không thể thay thế

Tuy có cấu trúc đơn giản nhưng vai trò của Glyxin đối với cơ thể sống là vô cùng quan trọng.

• Protein xây dựng: Là đơn vị cấu trúc cơ bản của nhiều loại protein, trong đó có Collagen (có đến 1/3 là Glyxin), loại protein quyết định độ đàn hồi của da và sức khỏe của xương khớp.
• Tổng hợp các hợp chất quan trọng: Cơ thể sử dụng Glycine để tạo ra Creatine (cung cấp năng lượng cho cơ bắp), Porphyrin (thành phần tạo nên Hemoglobin trong máu) và Glutathione (chất chống oxy hóa nội sinh cực mạnh).
• Chất dẫn truyền thần kinh: Glycine hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh ức chế trong hệ thần kinh trung ương, giúp điều hòa hoạt động của não, mang lại tác dụng an thần và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Góc nhìn chuyên gia Trường Chu Văn An: Hiểu rõ vai trò sinh học này giúp chúng tôi tư vấn cho khách hàng lựa chọn độ tinh khiết Glyxin phù hợp nhất cho từng ứng dụng, đặc biệt là trong ngành dược phẩm và thực phẩm chức năng, nơi độ chính xác và an toàn là ưu tiên hàng đầu.

Quy trình sản xuất và điều chế Glycine trong công nghiệp

Glycine thương mại chủ yếu được sản xuất bằng phương pháp tổng hợp hóa học để đảm bảo năng suất và độ tinh khiết cao.

Phương pháp phổ biến nhất là tổng hợp Strecker, phản ứng với amoniac (NH₃), kali xyanua và formaldehyde. Phương pháp clo hóa bằng axit axetic (phản ứng giữa amoniac với axit monochloroacetic) cũng được sử dụng rộng rãi.

ClCH₂COOH + 2NH₃ → H₂N-CH₂-COOH + NH₄Cl

Cam kết chất lượng từ vietchem: Tại vietchem, mỗi lô sản phẩm glycine đều trải qua quy trình kiểm soát chất lượng (QC) nghiêm ngặt. Chúng tôi đảm bảo sản phẩm có độ tinh khiết cao, không chứa kim loại nặng hay tạp chất có hại, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe nhất như USP (United States Pharmacopeia) và FCC (Food Standards). Đây là lời cam kết về sự an toàn và hiệu quả khi sản phẩm của chúng tôi đến tay khách hàng.

Bạn có thể đọc thêm tại đây: Glycine GR để phân tích 100g Merck

Ứng dụng Glycine: “Gia vị” không thể thiếu trong nhiều ngành nghề

Nhờ những đặc tính ưu việt nên Glyxin được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực.

Công nghiệp thực phẩm (Phụ gia E640)

• Chất điều vị và tạo ngọt: Vị ngọt nhẹ của Glyxin giúp làm dịu các vị gắt và tăng cường hương vị tự nhiên của sản phẩm.
• Chất bảo quản: Hoạt động như một chất chống oxy hóa, giúp kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm đóng hộp, thịt chế biến và đồ uống.

Ngành dược phẩm và y tế

• Là thành phần trong dung dịch truyền dinh dưỡng cho người bệnh.
• Thành phần trong thuốc kháng axit dạ dày nhờ khả năng đệm pH.
• Được nghiên cứu và sử dụng trong các sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ, giảm lo âu và hỗ trợ điều trị một số rối loạn thần kinh.

Ngành thức ăn chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản

• Bổ sung các axit amin thiết yếu vào khẩu phần giúp vật nuôi phát triển nhanh, khỏe mạnh và tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng.

Ngành mỹ phẩm

• Hoạt động như một loại kem dưỡng ẩm và làm mềm da, thường được tìm thấy trong kem dưỡng da và sữa rửa mặt.

Ứng dụng của Glycine trong cuộc sống

Lưu ý an toàn khi sử dụng và bảo quản Glyxin

Glyxin có độc không?

Câu trả lời là KHÔNG. Glyxin được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận là an toàn (Generally known as Safe – GRAS) khi sử dụng đúng liều lượng trong thực phẩm. Tuy nhiên, sử dụng với liều lượng rất cao có thể gây khó chịu cho dạ dày.

Nguồn: Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), CFR – Bộ luật Quy định Liên bang Tiêu đề 21.

Hướng dẫn bảo quản và an toàn lao động

• Bảo quản: Bảo quản Glyxin ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và nguồn nhiệt. Đóng chặt bao bì sau khi sử dụng để tránh bị vón cục do hút ẩm.
• An toàn lao động: Khi tiếp xúc với lượng lớn bụi glycine trong sản xuất cần trang bị đầy đủ các phương tiện bảo hộ cá nhân (khẩu trang, kính mắt, găng tay) để tránh kích ứng đường hô hấp, da.

Kho chứa hóa chất tại Vietchem

Câu hỏi thường gặp về Glycine (FAQ)

1. Glycine có phải là một axit amin thiết yếu?

Không, Glycine là một axit amin không thiết yếu, nghĩa là cơ thể có thể tự tổng hợp được. Tuy nhiên, việc bổ sung trong một số trường hợp vẫn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

2. Sự khác biệt giữa Glyxin và Collagen là gì?

Glycine là một axit amin duy nhất, một “viên gạch”. Collagen là một loại protein hoàn chỉnh, một “bức tường” được xây dựng từ nhiều loại axit amin, trong đó Glyxin là viên gạch có số lượng nhiều nhất.

Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng bổ sung một lượng nhỏ glycine trước khi đi ngủ có thể giúp giảm thời gian đi vào giấc ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ tổng thể.

Nguồn: Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia (NCBI), “Việc uống Glyxine cải thiện chất lượng giấc ngủ chủ quan ở người tình nguyện”.

3. Phụ nữ mang thai có được dùng sản phẩm có chứa Glyxin không?

Mặc dù Glyxin an toàn nhưng phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ chất bổ sung nào.

Tìm hiểu thêm về các loại Axit Amin khác.

Proline sinh hóa 10g Merck

Asparagine monohydrate hóa sinh 100g Merck